Bài 2: “Thần thánh hóa” địa long, Angela Phương Trinh có dấu hiệu vi phạm quy định về quảng cáo
Theo dõi Pháp luật & Xã hội trên"Ông nói gà, bà nói vịt"
Ngày 18-8, nữ diễn viên Angela Phương Trinh tiếp tục chia sẻ video của một nam thanh niên. Người này chia sẻ về việc mẹ mình (dương tính Covid-19, được cách ly ở nhà) uống địa long tươi 4 ngày thì chuyển sang âm tính, đồng thời “thị phạm” bằng cách uống luôn giun đất sống đang "nghoe nguẩy" để cộng đồng mạng chứng kiến, cùng với đó kêu gọi mọi người hãy uống giun đất để sức khỏe tốt hơn, chống lại Covid-19.
Chàng trai "thị phạm" cho cộng đồng mạng bằng cách uống giun đất sống đang "ngoe nguẩy" (Ảnh: Cắt từ clip Angela Phương Trinh chia sẻ trên trang Facebook cá nhân) |
Sau những bài đăng về địa long chữa được Covid-19 của Angela Phương Trinh, rất nhiều bình luận của cư dân mạng đã hỏi địa chỉ mua sản phẩm nhưng cũng có rất nhiều ý kiến chỉ trích nữ diễn viên về hành động “quảng cáo” sai công dụng của địa long. Nhiều người nhận định việc “tâng bốc” công dụng của địa long là mánh khóe của những người kinh doanh giun đất hay những sản phẩm được bào chế từ nguyên liệu này.
Lần theo đường link diễn viên Angela Phương Trinh giới thiệu địa chỉ mua địa long, PV được nhân viên của trang Facebook “Thanh Vị - Phát hành chúng thanh niên miền Nam” tư vấn về tác dụng của địa long, trong đó không hề nhắc đến tác dụng chữa Covid-19.
Nhân viên này tư vấn cho PV các sản phẩm họ bán hiện nay gồm: Địa long tươi có giá 55.000 đồng/100gr; địa long khô có giá 140.000 đồng/100gr; Doragon (có thành phần địa long) của Công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu Y tế DOMESCO sản xuất và phân phối có giá 200.000 đồng/1 hộp 100gr.
Khi PV đặt câu hỏi các sản phẩm trên có chữa được hoặc làm giảm các triệu chứng do Covid-19 gây ra không thì nhân viên tư vấn trả lời: Hiện Bộ Y tế chưa thông báo địa long chữa Covid-19. Nhân viên này tư vấn thêm tác dụng của địa long là giúp tăng sức đề kháng, giảm các triệu trứng do cúm mùa như ho, sốt, và khuyên PV nên dùng địa long như dạng thực phẩm chức năng.
Theo tìm hiểu của PV, sản phẩm Doragon có tác dụng hạ men gan, hồi phục triệu trứng rối loạn tiêu hóa, giảm mệt mỏi, chán ăn,… không hề thông tin gì liên quan đến việc điều trị Covid-19.
Hình ảnh sản phẩm Doragon được bào chế từ địa long được trang Facebook Thanh Vị bán |
Việc Angela Phương Trinh “thánh hóa” địa long trong khi một nhân viên tư vấn sản phẩm khẳng định địa long chỉ tăng sức đề kháng, giảm các triệu trứng do cúm mùa như ho, sốt càng khiến nhiều người hoang mang. Cùng một sản phẩm nhưng “ông nói gà, bà nói vịt” thì liệu có đáng để công chúng tin tưởng sử dụng sản phẩm này?
Quảng cáo không đúng chất lượng, công dụng của sản phẩm có thể bị phạt đến 70 triệu đồng
Luật sư Hoàng Tùng, Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho biết: “Angela Phương Trinh đã chia sẻ việc sử dụng địa long có thể chữa khỏi Covid-19 là chưa có cơ sở bởi thứ nhất, hiện nay Bộ Y tế chưa hề xác nhận thông tin này. Thứ hai, sản phẩm mà Angela Phương Trinh chia sẻ chưa được cấp phép.
Theo quy định của luật Dược và các văn bản pháp luật liên quan thì thuốc hoặc thực phẩm chức năng muốn được lưu hành thì phải có giấy phép của cơ quan có thẩm quyền về việc kiểm định chất lượng... hay nói cách khác là giấy thông hành cho loại sản phẩm này.
Do đó, việc nữ diễn viên chia sẻ trên mạng xã hội về công dụng địa long một cách thần thánh hóa là đang có dấu hiệu của việc vi phạm quy định về quảng cáo. Khoản 1 Điều 10, Luật Bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng năm 2010, hành vi quảng bá sản phẩm, dịch vụ của một số nghệ sĩ có thể xem là đồng phạm với nhà cung cấp sản phẩm dịch vụ đó trong việc "lừa dối người tiêu dùng thông qua hoạt động quảng cáo".
Đây là hành vi bị cấm và sẽ bị xử lý theo quy định. Trong khi đó, theo Điều 8, Luật Quảng cáo 2012, được sửa đổi năm 2018, hành vi quảng cáo không đúng về chất lượng, công dụng của sản phẩm, hàng hóa là hành vi bị nghiêm cấm. Người vi phạm có thể bị phạt tiền đến 70 triệu đồng (Điều 51, Nghị định 158/2013/NĐ-CP). Ngoài ra, tùy vào hậu quả của hàng vi thì các trách nhiệm khác như trách nhiệm dân sự, hình sự đều có thể đặt ra”.
“Thần thánh hóa” địa long, Angela Phương Trinh đang có dấu hiệu vi phạm quy định về quảng cáo |
Theo luật sư Hoàng Tùng, việc giới thiệu địa điểm nơi bán các loại sản phẩm nêu trên có thể coi là một trong những hoạt động quảng cáo cho sản phẩm. Đối với người bán các sản phẩm này có vi phạm hay không thì cần phải xác định họ có quyền bán, cung cấp các sản phẩm này hay không? Nếu họ chỉ là người bán, không sản suất thì họ chỉ là đơn vị bán hàng hóa. Nếu họ không vi phạm các quy định về giới thiệu sai công dụng của sản phẩm thì họ không vi phạm.
Trường hợp nick Facebook Thanh Vị này tiến hành sản xuất các sản phẩm thì phải xem xét các vấn đề sau: Có liên kết với Angela Phương Trinh để quảng cáo sản phẩm không? Nếu có thì sẽ vi phạm quy định về quảng cáo sai như đã nêu. Nếu họ chỉ sản xuất, bán thì cần xem xét giấy phép về việc sản xuất có hay không? Có đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm hay không? Đúng quy trình về sản xuất thuốc, thực phẩm chức năng và đã được cấp phép lưu hành chưa? Nếu có vi phạm thì tùy vào từng vi phạm sẽ có biện pháp xử lý cụ thể.
Về nam thanh niên (trong clip được Angela Phương Trinh chia sẻ trong ngày 18-8) nói về việc mẹ mình (dương tính Covid-19, được cách ly ở nhà) uống địa long tươi 4 ngày thì chuyển sang âm tính, đồng thời “thị phạm” luôn để cộng đồng mạng chứng kiến, cùng với đó kêu gọi mọi người hãy uống giun đất để sức khỏe tốt hơn, chống lại Covid-19, luật sư Hoàng Tùng cho biết đối với nam thanh niên này thì phải xem xét các thông tin mà thanh niên này đăng lên có đúng sự thật hay không? Trường hợp các thông tin đăng lên không đúng sự thật thì sẽ bị xử lý về hành vi chia sẻ thông tin trái sự thật trên mạng xã hội. Theo quy định tại khoản 1 Điều 101 nghị định số 15/2020/NĐ-CP thì mức xử phạt vi phạm này là từ 10.000.000 đến 20.000.000 triệu đồng.
Theo luật sư Hoàng Tùng, hiện nay tình hình dịch bệnh diễn ra phức tạp. Việc tự bảo vệ bản thân là điều rất đáng tuyên dương và cần phải phát huy ở tất cả mọi người. Tuy nhiên, bảo vệ bản thân cũng phải thực hiện đúng cách và tốt nhất là theo khuyến nghị của Bộ Y tế, cơ quan chức năng hoặc bác sĩ. Việc sử dụng các sản phẩm chức năng, thuốc hoặc các sản phẩm khác cần phải cân nhắc kỹ lưỡng, xem xét công dụng và quan trọng là sản phẩm đã được phép lưu hành hay chưa. Việc sử dụng các sản phẩm không rõ nguồn gốc với những công hiệu được thần thánh hóa sẽ tạo ra phản ứng ngược lại mong đợi, dễ gây hại cho sức khỏe hoặc tiền mất tật mang.
“Vấn đề các nghệ sĩ, người nổi tiếng quảng cáo thuốc, thực phẩm chức năng đã được nhắc đến rất nhiều. Cũng đã có nhiều trường hợp bị xử phạt vì hành vi vi phạm pháp luật. Do đó, các nghệ sĩ hoặc người nổi tiếng khi tiến hành chia sẻ, quảng cáo bất kỳ sản phẩm nào cũng cần phải thận trọng, xem xét kỹ về chất lượng của sản phẩm. Phải quảng cáo đúng sự thật”, luật sư Tùng nhấn mạnh.
Việc Angela Phương Trinh “quảng cáo” địa long như chữa được Covid-19 cần sự vào cuộc, làm rõ của các cơ quan chức năng, để tránh có những tác động tiêu cực đến việc điều trị Covid-19 của cả nước, đặc biệt để người dân tránh hoang mang, bị dẫn dắt mua sản phẩm chưa được Bộ Y tế công nhận về tác dụng điều trị bệnh Covid-19.
Là người có tầm ảnh hưởng lớn đến công chúng, các nghệ sĩ cần cẩn trọng trước khi nhận lời quảng cáo cho một sản phẩm nào đó, đặc biệt cần tìm hiểu rõ nguồn gốc, xuất xứ, công dụng của sản phẩm, quảng cáo đúng sự thật. Đó cũng là cách nghệ sĩ giữ gìn hình ảnh cũng như tôn trọng khán giả.
Bài 1: Chủ tịch Viện nghiên cứu phát triển y dược cổ truyền Việt Nam nói gì? |
Pháp luật và Xã hội
Mở Zalo, bấm quét QR để quét và xem trên điện thoại