Thứ sáu 05/12/2025 10:17
Bắt cóc online – trò lừa công nghệ

Kỳ 1: Liên tục thay đổi chiêu thức “bắt cóc online”

Theo dõi Pháp luật & Xã hội trên
Không dừng lại ở những kịch bản cũ như giả danh công an, viện kiểm sát…, các đối tượng lừa đảo mạng đang không ngừng biến tấu chiêu thức nhằm chiếm đoạt tài sản. Đáng lo ngại, nạn nhân mà chúng hướng tới ngày càng trẻ hóa, những sinh viên, học sinh thiếu kỹ năng nhận diện rủi ro và phản ứng trong thế giới số.
Kỳ 1:  Liên tục thay đổi chiêu thức “bắt cóc online”
Nữ sinh bị ''bắt cóc online'' trình báo cơ quan Công an. Ảnh CACC
LTS: Các vụ “bắt cóc online” xảy ra liên tục trên khắp cả nước trong thời gian qua cho thấy mức độ manh động và thủ đoạn da dạng của các đối tượng lừa đảo. Không còn là những chiêu trò nhắm vào người cao tuổi hay người kém hiểu biết về công nghệ, mà chính những người trẻ - những người am hiểu về công nghệ lại đang là mục tiêu chính. Từ những cuộc gọi giả bắt cóc khiến người trẻ mất kiểm soát, đến các chiêu thức thao túng tinh vi bằng deepfake và dữ liệu cá nhân, loạt bài không chỉ bóc tách bản chất công nghệ và tâm lý đằng sau, mà còn chỉ ra những khoảng trống trong giáo dục, quản lý và bảo vệ thanh thiếu niên. Từ số này, ấn phẩm Pháp luật và Xã hội, Báo Kinh tế & Đô thị có loạt bài phản ánh.

Giả làm công an để thao túng

Những cú điện thoại bất ngờ, những giọng nói run rẩy, tiếng kêu cứu qua màn hình... đã khiến không ít phụ huynh rơi vào hoảng loạn, còn con trẻ – trong cơn sợ hãi – trở thành “con tin” ảo của những kẻ tội phạm ẩn danh. Từ Hà Nội đến TP Hồ Chí Minh, hàng loạt vụ “bắt cóc online” liên tiếp xảy ra, cho thấy thủ đoạn tinh vi dựa trên việc thao túng tâm lý nạn nhân qua nỗi sợ và sự thiếu bình tĩnh.

Ngày 25/10, Công an phường Ngọc Hà (Hà Nội) nhận tin báo của một gia đình ở Phú Thọ về việc con gái, sinh viên năm nhất bị “bắt cóc”. Kẻ lạ yêu cầu gia đình chuyển 550 triệu đồng để “chuộc người”. Khi công an vào cuộc, phát hiện cô gái đang ở trong một khách sạn trên địa bàn. Nữ sinh kể lại, trước đó cô nhận được cuộc gọi từ người tự xưng là Công an TP Hồ Chí Minh, nói cô “liên quan đến đường dây ma túy” và phải chuyển tiền để chứng minh vô tội. Khi cô nói không có tiền, đối tượng hướng dẫn thuê phòng, gọi về nhà thông báo bị bắt cóc để gia đình gửi tiền. Trong suốt quá trình, kẻ lừa đảo liên tục giữ liên lạc, đe dọa và giả giọng “cán bộ điều tra”, khiến nạn nhân hoàn toàn tin tưởng.

Một vụ tương tự xảy ra tại phường Phú Diễn (Hà Nội). Gia đình một nam sinh 18 tuổi nhận cuộc gọi yêu cầu “chuộc con” với số tiền hàng trăm triệu đồng. Trong khi đó, cậu sinh viên này đang trong tình trạng hoảng loạn, lang thang nhiều giờ, chuẩn bị lên xe khách vào TP Hồ Chí Minh theo hướng dẫn của những kẻ tự xưng là công an. Chúng thuyết phục rằng cậu “liên quan đến vụ án nghiêm trọng” và cần “phối hợp điều tra”. Rất may, nhờ sự phối hợp kịp thời của gia đình và công an địa phương, nam sinh được tìm thấy trước khi kịp rời khỏi Hà Nội.

Công an phường Phương Liệt (Hà Nội) cũng từng giải cứu một nữ sinh viên 18 tuổi bị lừa rời khỏi nhà, mang theo tiền và vàng rồi ở ẩn trong nhà nghỉ. Khi lực lượng chức năng có mặt, đối tượng vẫn điều khiển nạn nhân qua điện thoại, ra lệnh không mở cửa vì “bên ngoài là công an giả”.

Những vụ việc trên cho thấy mức độ thao túng tâm lý ghê gớm mà tội phạm mạng có thể thực hiện. Chúng không cần gặp mặt, không cần vũ khí, chỉ bằng vài cuộc gọi video, những hình ảnh cắt ghép khéo léo và các lời đe dọa liên tục. Trong thế giới ảo nhưng cảm xúc thật, nạn nhân dần bị cuốn vào mê cung sợ hãi, đánh mất khả năng phán đoán, để rồi tự mình “hợp tác” với tội phạm.

“Đóng lệ phí du học” và “chứng minh tài chính”

Không dừng lại ở các chiêu trò giả danh cơ quan công quyền, tội phạm mạng gần đây đã chuyển hướng sang khai thác ước mơ du học của giới trẻ – một chiêu thức mới tinh vi, đánh trúng tâm lý hiếu học và niềm tin của cả phụ huynh lẫn sinh viên.

Theo Phòng Cảnh sát hình sự (Công an TP Hồ Chí Minh), thời gian gần đây, đơn vị liên tục ghi nhận nhiều vụ lừa đảo dạng “học bổng du học”, “chứng minh tài chính” hoặc “đóng lệ phí chương trình quốc tế”. Nếu như trước đây kẻ xấu thường đe dọa, hù dọa bằng danh nghĩa pháp luật, thì nay chúng lại dùng chiêu “mồi” bằng cơ hội học tập, khiến nạn nhân tự nguyện chuyển tiền.

Công an TP Hồ Chí Minh nhận định, các vụ việc này có dấu hiệu của một đường dây chuyên nghiệp, khi nhiều tài khoản nhận tiền trong các vụ án khác nhau đều mang tên giống nhau.

Ngày 28/10, ông H.N.L đến trình báo việc con gái là H.K.L (SN 2006, sinh viên) bị lừa đảo, mất liên lạc. Một ngày trước đó, con gái ông gọi về yêu cầu gia đình chuyển 1 tỷ đồng để “đóng lệ phí và chứng minh tài chính” cho chương trình “học bổng du học Canada”. Tin tưởng con, ông L đã chuyển tiền. Sau đó, H.K.L tiếp tục chuyển toàn bộ số tiền này vào tài khoản mang tên Lê Quang Linh theo “hướng dẫn” từ những người tự xưng là cán bộ chương trình. Khi các đối tượng tiếp tục yêu cầu thêm 1 tỷ đồng để “chuộc người”, ông L mới nhận ra bị lừa và trình báo công an.

Qua điều tra, lực lượng chức năng phát hiện H.K.L đang bị giữ tại một phòng trọ ở phường Tăng Nhơn Phú. Cô gái khai rằng bị các đối tượng thao túng tâm lý, điều khiển từ xa qua mạng xã hội, khiến bản thân tin rằng đang tham gia thủ tục du học hợp pháp.

Một vụ việc khác xảy ra ngày 29/10. Em N.C.M.T (SN 2007, sinh viên một trường đại học tại TP Hồ Chí Minh) nói với gia đình là đi học, nhưng đến chiều, người thân bất ngờ nhận được hình ảnh nhạy cảm của em qua Zalo, kèm lời đe dọa nếu không chuyển 200 triệu đồng, những hình ảnh này sẽ bị phát tán. Gia đình lập tức trình báo công an. Khi điều tra, lực lượng chức năng phát hiện T đang lưu trú tại khách sạn ở phường Chợ Lớn.

T khai rằng, trước đó được mời tham gia “chương trình học bổng du học Trung Quốc” và được yêu cầu đóng các khoản phí đặt cọc, hồ sơ. Trong vòng 3 ngày, gia đình đã chuyển tổng cộng 3,45 tỷ đồng cho T, sau đó T chuyển toàn bộ số tiền này cho các tài khoản mang tên Lê Quang Linh.

Những vụ việc trên phản ánh thực trạng đáng báo động: tội phạm mạng đang chuyển hướng nhắm vào giới trẻ, nhóm người dễ bị tác động bởi cảm xúc và sự cả tin trong môi trường số. Nếu như trước đây, các chiêu trò lừa đảo qua mạng thường nhắm đến người lớn tuổi, thì nay, kẻ xấu đã nhận thấy giới trẻ mới là “mảnh đất màu mỡ”.

Những “vụ bắt cóc ảo”, “học bổng giả” hay “chứng minh tài chính” không chỉ gây thiệt hại kinh tế mà còn để lại sang chấn tinh thần cho nạn nhân và gia đình. Sự hoảng loạn, xấu hổ, hoặc cảm giác tội lỗi vì “để bị lừa” khiến không ít người trẻ rơi vào khủng hoảng tâm lý, thậm chí có trường hợp tự cô lập hoặc từ chối giao tiếp sau khi được giải cứu.

(Còn nữa)

Cô gái trẻ bị công an “rởm” khống chế phá két sắt, lấy tiền vàng của gia đình Cô gái trẻ bị công an “rởm” khống chế phá két sắt, lấy tiền vàng của gia đình

Ngày 25/10, Công an phường Phương Liệt, TP Hà Nội cho biết vừa phối hợp các phòng nghiệp vụ giải cứu một cô gái trẻ ...

Tìm thấy nữ sinh trong khách sạn sau khi gia đình bị đòi 550 triệu đồng tiền chuộc Tìm thấy nữ sinh trong khách sạn sau khi gia đình bị đòi 550 triệu đồng tiền chuộc

Thông tin từ Công an phường Ngọc Hà, TP Hà Nội, đơn vị đã làm rõ và giải cứu một nữ sinh khỏi bẫy “bắt ...

Bảo Long
Pháp luật và Xã hội

Mở Zalo, bấm quét QR để quét và xem trên điện thoại

Có thể bạn quan tâm

Tin mới hơn
Tin đã đăng
Xem thêm»

Mời bạn quét mã QR để theo dõi Pháp luật và Xã hội trên nền tảng Zalo

Mời bạn quét mã QR để theo dõi phapluatxahoi.kinhtedothi.vn
X
Phiên bản di động