Tình huống pháp lý khi ô tô đâm tử vong người đi bộ trên đường cao tốc

Hiện trường vụ tai nạn khiến hai mẹ con đi bộ trên đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai thương vong. Ảnh: cắt từ clip

Tai nạn giao thông trên cao tốc Nội Bài - Lào Cai

Theo thông tin ban đầu, khoảng 19h ngày 22/2, tại Km 67+700 cao tốc Nội Bài - Lào Cai (địa phận tỉnh Phú Thọ) đã xảy ra vụ tai nạn thương tâm. Theo đó, xe tải mang BKS 19C-220xx do tài xế Nguyễn Danh Đ (SN 1980, trú tại tỉnh Phú Thọ) điều khiển đã tông trúng hai mẹ con đi bộ trên đường.

Hậu quả, cháu bé khoảng 3 tuổi tử vong tại chỗ, chị Phạm Thị T (SN 1989, trú tại tỉnh Phú Thọ) bị thương, được đưa đi cấp cứu tại Trung tâm Y tế huyện Cẩm Khê, tỉnh Phú Thọ.

Nhận tin báo, Đội Tuần tra kiểm soát giao thông đường bộ cao tốc số 1 Cục Cảnh sát giao thông và Công an tỉnh Phú Thọ kịp thời có mặt, phối hợp các đơn vị nghiệp vụ điều tiết giao thông và điều tra nguyên nhân vụ tai nạn. Theo cảnh sát, thời điểm xảy ra vụ tai nạn, thời tiết có mưa nhỏ khiến tầm nhìn của tài xế bị hạn chế. Vụ việc đang được cơ quan chức năng điều tra làm rõ.

Tài xế có bị xử lý hình sự?

Dưới góc độ pháp lý, luật sư Đinh Thị Nguyên, Giám đốc Công ty Luật TNHH Minh Nguyên Legalsun, Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho biết, vụ việc này có thể là tình huống bất ngờ và người điều khiển ô tô không có lỗi nên không phải chịu trách nhiệm hình sự. Theo quy định của pháp luật, người điều khiển phương tiện giao thông chỉ phải chịu trách nhiệm hình sự nếu như có hành vi vi phạm Luật trật tự an toàn giao thông đường bộ, hành vi có lỗi và gây hậu quả nghiêm trọng. Nếu trường hợp hành vi được xác định là không có lỗi, là sự kiện bất ngờ, không thể xử lý được thì dù hậu quả nghiêm trọng, người điều khiển phương tiện vẫn không phải chịu trách nhiệm pháp lý.

Luật sư Đinh Thị Nguyên cho biết thêm, theo quy định của pháp luật, người đi bộ không được đi vào đường cao tốc. Trường hợp người điều khiển xe cơ giới đã tuân thủ quy tắc tham gia giao thông trên đường cao tốc, có chú ý quan sát, có làm chủ tốc độ, đi đúng phần đường, đúng làn đường. Việc người đi bộ băng qua đường là tình huống bất ngờ, không kịp xử lý thì sẽ được xác định là không có lỗi và không phải chịu trách nhiệm hình sự.

“Cơ quan chức năng sẽ vào cuộc xác minh làm rõ nguyên nhân vụ tai nạn, đặc biệt là sẽ làm rõ hướng di chuyển của người đi bộ và tốc độ của phương tiện xe cơ giới. Đặc biệt là sẽ làm rõ tốc độ và khả năng quan sát của người điều khiển xe cơ giới. Trường hợp người đi bộ băng qua đường trong tình huống khó quan sát do trời tối, đường cong, góc khuất hoặc cự ly gần thì được xác định là tình huống bất ngờ, bất kỳ ai rơi vào hoàn cảnh đó cũng không kịp xử lý nên sẽ được xác định là không có lỗi và không phải chịu trách nhiệm pháp lý, (trong đó không phải chịu trách nhiệm hình sự và thậm chí còn không phải bồi thường thiệt hại dân sự)” - luật sư Đinh Thị Nguyên phân tích.

Điều 20, Bộ luật Hình sự năm 2015 quy định về sự kiện bất ngờ như sau: người thực hiện hành vi gây hậu quả nguy hại cho xã hội trong trường hợp không thể thấy trước hoặc không buộc phải thấy trước hậu quả của hành vi đó thì không phải chịu trách nhiệm hình sự. Như vậy, pháp luật quy định đường cao tốc là đường dành riêng cho xe cơ giới, nghiêm cấm người đi bộ, xe thô sơ đi vào đường cao tốc.

Bởi vậy nếu trường hợp người điều khiển xe cơ giới đi đúng tốc độ, đúng làn đường, có chú ý quan sát nhưng người đi bộ chạy băng qua đường dẫn đến tai nạn giao thông thì đây có thể được xác định là sự kiện bất ngờ và căn cứ vào Điều 20 của Bộ luật Hình sự thực định, Cơ quan điều tra có thể quyết định không khởi tố vụ án hình sự.

Chỉ những hành vi vi phạm giao thông có lỗi gây hậu quả nghiêm trọng mới có dấu hiệu hình sự. Trong vụ tai nạn giao thông này, nơi xảy ra trên đường cao tốc, nạn nhân là người đi bộ và thời điểm là trời tối là những yếu tố đáng chú ý khi xem xét đến tính chất của sự việc.

Trong vụ việc này, làm rõ người điều khiển phương tiện giao thông có lỗi hay không là yếu tố quyết định đến việc có xử lý hình sự hay không. Trước đó đã xảy ra không ít những trường hợp người đi bộ tập thể dục, đi bộ băng qua đường cao tốc, thậm chí phá rào, trèo qua dải phân cách để vào đường cao tốc đón xe khách… Đây là những hành vi hết sức nguy hiểm cần phải được ngăn chặn và xử lý kịp thời, tránh những vụ tai nạn giao thông thương tâm có thể xảy ra.

“Bởi vậy, ngoài việc xử lý đối với các vụ tai nạn giao thông đã xảy ra thì cơ quan chức năng cũng cần tăng cường các giải pháp tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật, kịp thời xử lý nghiêm các trường hợp người đi bộ hoặc điều khiển các loại phương tiện thô sơ vào đường cao tốc để tránh những vụ tai nạn giao thông đáng tiếc có thể xảy ra” - luật sư Nguyên cho biết

Điều 10, Nghị định 168/2024/NĐ-CP quy định, phạt tiền từ 400.000 đồng đến 600.000 đồng đối với người đi bộ thực hiện một trong các hành vi: đi vào đường cao tốc (trừ người phục vụ việc quản lý, bảo trì đường cao tốc); mang, vác vật cồng kềnh gây cản trở giao thông; đu, bám vào phương tiện giao thông đang chạy.

“Tôi cho rằng với mức phạt 600.000 đồng cho người đi bộ đi vào đường cao tốc không lớn, sức răn đe không cao bởi vậy cần phải tăng cường công tác tuyên truyền, ngăn chặn để tránh gây nguy hiểm cho các phương tiện giao thông” - chuyên gia pháp lý cho biết.

	Dàn dựng bị bắt cóc để tống tiền mẹ ruột
	Khởi tố đối tượng cướp giật tài sản của phụ nữ trên cao tốc Nội Bài – Lào Cai
	Tạm giữ 3 người hành hung lái xe trên cao tốc Nội Bài - Lào Cai