Tăng số ca nhập viện do tổn thương phổi cấp vì thuốc lá điện tử

Thông tin trên được ThS-BS. Nguyễn Tuấn Lâm (Cán bộ Tổ chức Y tế thế giới tại Việt Nam) đưa ra tại Hội thảo Chuyên đề cập nhật thông tin về tác hại của sản phẩm thuốc lá mới do Bộ Y tế tổ chức ngày 8-4.

Theo BS. Nguyễn Tuấn Lâm, dù các hoá chất trong khói thuốc lá điện từ ở nồng độ thấp hơn nhưng chúng không làm giảm nguy cơ, đáng lưu ý một số hoá chất này được xếp nhóm gây ung thư. Thuốc lá điện tử gây một số tác hại cấp tính cho người sử dụng, trong đó có hội chứng tổn thương phổi cấp do thuốc lá điện tử (EVALI).

“Số liệu từ CDC Hoa Kỳ tính đến ngày 18-2-2020 cho thấy có tổng số 2.807 trường hợp tổn thương phổi cấp do thuốc lá điện tử phải nhập viện ở 50 tiểu bang, trong đó có 68 ca tử vong ở 29 tiểu bang; 15% số ca nhập viện dưới 18 tuổi, 37% từ 18-24 tuổi với tuổi trung bình là 24”, BS. Nguyễn Tuấn Lâm dẫn chứng.

Nói về tác hại của thuốc lá điện tử, ThS-BS. Vũ Văn Thành, BV Phổi Trung ương, cán bộ Hội phổi Việt Nam cho biết, thuốc lá điện tử sử dụng pin để làm nóng dung dịch có chứa nicotin và các chất hoá học khác đựng trong ống/bình chứa dùng một lần hoặc có thể tái nạp, tạo ra sol khí (khói) cho người sử dụng hít vào. Còn thuốc lá nung nóng là sự kết hợp thiết bị và sản phẩm thuốc lá chuyên dùng làm sản sinh ra khí chứa nicotine và các hoá chất khác.

Hiện người sử dụng thuốc lá điện tử-đặc biệt ở người trẻ tuổi có xu hướng tăng. Tại Mỹ, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử ở đối tượng học sinh trung học từ 1,5% (2011) tăng lên 27,5% vào năm 2019.

Tại Việt Nam, nếu như năm 2016 khoảng 1,1% dân số nước ta đã từng sử dụng thuốc lá điện tử thì đến năm 2019 đã có 2,6% người trong độ tuổi 13-17 đang sử dụng thuốc lá điện tử.

“Xu hướng này vẫn tiếp tục đang tăng. Vì sĩ diện với bạn bè và tâm lý tuổi mới lớn, nhiều em đã sử dụng thuốc lá điện tử để thể hiện bản thân mà không nhận thức được thuốc lá điện tử có hại như thế nào”-BS. Thành bày tỏ.

Trong thuốc lá điện tử có chứa hóa chất gây ung thư (ảnh minh họa)

Các chuyên gia cũng cảnh báo, nếu sử dụng Nicotine kéo dài gây ảnh hưởng đến sức khoẻ của con người, đặc biệt là sức khoẻ của bà mẹ và trẻ em. Khi sử dụng thuốc lá điện tử lâu dài, người nghiện sẽ phải đối mặt với nguy cơ mắc bệnh tim mạch; bệnh phổi, tổn thương phổi; hệ hô hấp bị ảnh hưởng; mắc ung thư; ảnh hưởng đến các bệnh ngoài hô hấp và phải hứng chịu tác hại của phơi nhiễm thuốc lá thụ động.

Thời gian qua, mặc dù các cơ quan chức năng đã có nhiều biện pháp để ngăn chặn các sản phẩm thuốc lá mới tiếp cận với cộng đồng nhưng các công ty sản xuất thuốc lá vẫn tìm mọi cách để tiếp thị, quảng cáo sản phẩm đến người dân.

Theo ThS. Đào Thế Sơn, Giảng viên Trường Đại học Thương Mại, thời gian gần đây một Công ty thuốc lá của Hoa Kỳ đã truyền thông rằng sản phẩm thuốc lá nung nóng giúp cai nghiện thuốc lá mà không đưa ra được bằng chứng. Điều này đã khiến không ít người tin tưởng vào tác dụng của sản phẩm thuốc lá làm nóng để mua và sử dụng mà không hề hay biết những tác hại gây ảnh hưởng nặng nề đến sức khoẻ có trong khói thuốc.

Trên thực tế, các sản phẩm thuốc lá nung nóng không đáp ứng tiêu chuẩn giảm nguy cơ bệnh tật đối với sức khoẻ của người sử dụng, không chứng minh được sản phẩm có lợi cho sức khoẻ cộng đồng và an toàn hơn thuốc lá truyền thống.

Vì vậy, Cơ quan quản lý thực phẩm và dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) không cho phép thuốc lá nung nóng IQOS của PMI được tiếp thị là sản phẩm giảm rủi ro đối với sức khoẻ người sử dụng. “Rõ ràng, FDA không khẳng định thuốc lá nung nóng an toàn hơn thuốc lá truyền thống. Chính Cty này cũng thừa nhận rằng chưa có đủ bằng chứng cho thấy việc chuyển sang thuốc lá điện tử sẽ làm giảm nguy cơ mắc các bệnh liên quan tới thuốc lá”, ThS. Đào Thế Sơn phân tích.

ThS. Đoàn Thu Huyền, Giám đốc quốc gia Tổ chức Chiến dịch vì Trẻ em không thuốc lá chia sẻ tại hội thảo (ảnh V.H)

ThS. Đoàn Thu Huyền, Giám đốc quốc gia Tổ chức Chiến dịch vì Trẻ em không thuốc lá cũng nhấn mạnh về thông tin sai lệch trong phán quyết của FDA. Thực tế, Bộ Y tế của Italia từ chối đơn xin phê duyệt loại thuốc lá mới này là sản phẩm “giảm phơi nhiễm” và “sản phẩm giảm rủi ro” trên cơ sở trên cơ sở không đủ bằng chứng xác thực.

Cục Quản lý Sản phẩm Trị liệu của Bộ Y tế Úc (TGA) cũng quy định các sản phẩm có chứa nicotine mới bị cấm bởi nicotine được xếp loại là loại “chất độc nguy hiểm” vào tháng 8-2020. TGA cũng nhấn mạnh về việc thiếu bằng chứng thuyết phục trong việc mang lại sức khỏe cho cộng đồng nếu cho phép sử dụng thuốc lá nung nóng.

Tuy nhiên, sau khi nhận được phán quyết của FDA, Công ty trên đã khẳng định thuốc lá nung nóng chính là sản phẩm nicotine điện tử; thuốc lá nung nóng là lựa chọn tốt nhất cho người hút thuốc và đem lại lợi ích tiềm năng về sức khoẻ cho cộng đồng. Sau khi Công ty lan truyền thông tin sai lệch về phán quyết của FDA, nhiều phương tiện thông tin truyền thông, báo chí lại truyền tải những thông điệp không chính xác về thuốc lá nung nóng.

TS. Nguyễn Huy Quang, Vụ trưởng Vụ Pháp chế (Bộ Y tế) khẳng định về bản chất, thuốc lá nung nóng có hại cho sức khoẻ cộng đồng. Nhiều công ty quảng cáo sử dụng thuốc lá điện tử giúp cai nghiện là hoàn toàn sai lầm. Bởi không thể thay thế cái nghiện này bằng một cái nghiện khác.