Chung tay xây dựng một Hà Nội xanh, sạch, văn minh

Vùng phát thải thấp (LEZ) là khu vực giới hạn trong thành phố, nơi có mức độ ô nhiễm không khí cao. Ảnh Thanh Hải

Đưa ra lộ trình sớm hơn 5 năm

Vùng phát thải thấp (LEZ) là khu vực giới hạn trong TP, nơi có mức độ ô nhiễm không khí cao. Phương tiện giao thông hoạt động ở vùng này phải đáp ứng tiêu chuẩn phát thải nghiêm ngặt. Phương tiện không đạt tiêu chuẩn sẽ bị hạn chế hoặc phải trả phí. Theo UBND TP Hà Nội, Nghị quyết quy định về vùng phát thải thấp cơ bản giữ nguyên nội dung Nghị quyết 47 năm 2024 của HĐND TP, chỉ điều chỉnh lộ trình và phạm vi để phù hợp với Chỉ thị 20 của Thủ tướng về các giải pháp cấp bách xử lý ô nhiễm môi trường. Nghị quyết 47 quy định, giai đoạn 2025-2030, Hà Nội thí điểm vùng phát thải thấp tại một số khu vực quận Hoàn Kiếm, Ba Đình (cũ); từ năm 2031 trở đi mới mở rộng ra các địa bàn khác.

Nghị quyết mới đưa ra lộ trình sớm hơn 5 năm, phạm vi rộng hơn. Từ ngày 1/7/2026, Hà Nội thực hiện vùng phát thải thấp thí điểm tại một số khu vực trong vành đai 1. Từ ngày 01/01/2028, thực hiện vùng phát thải thấp tại vành đai 1 và một số khu vực tại vành đai 2 trở vào gồm: Láng, Đống Đa, Kim Liên, Bạch Mai, Vĩnh Tuy. Từ ngày 1/1/2030, thực hiện vùng phát thải thấp tại vành đai 3 trở vào và các phường khu vực đường vành đai 2, Phú Thượng, Xuân Đỉnh, Nghĩa Đô, Cầu Giấy, Yên Hòa, Thanh Xuân, Khương Đình, Định Công, Phương Liệt, Tương Mai, Hoàng Mai, Vĩnh Hưng, Long Biên, Phúc Lợi, Việt Hưng, Bồ Đề, Phù Đổng, Đông Anh, Thư Lâm, Phúc Thịnh, Vĩnh Thanh, Nội Bài.

Từ năm 2031 trở đi, các khu vực trên địa bàn có một trong các tiêu chí quy định tại Điều 4 Nghị quyết phải thực hiện vùng phát thải thấp. Điều 4 đưa ra ba tiêu chí xác định vùng phát thải thấp. Thứ nhất là khu vực thuộc vùng bảo vệ nghiêm ngặt và vùng hạn chế phát thải được xác định tại Quy hoạch Thủ đô Hà Nội thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050. Thứ hai là khu vực thường xuyên xảy ra ùn tắc giao thông từ mức độ D đến F theo TCVN 13592:2022 Đường đô thị - Yêu cầu thiết kế. Thứ ba là khu vực có chỉ số chất lượng không khí (AQI) đánh giá trong tối thiểu một năm gần nhất ở dưới mức trung bình theo số liệu các trạm quan trắc chuẩn của Quốc gia và TP.

Điều kiện tổ chức vùng phát thải thấp là khu vực được quy hoạch phát triển đô thị theo định hướng giao thông công cộng hoặc khu vực có đủ điều kiện hạ tầng giao thông đường bộ để tổ chức giao thông phù hợp. Có phương án giám sát, đánh giá về mức độ phát thải và quá trình giảm phát thải trong khu vực. Có điều kiện đáp ứng các giải pháp chuyển đổi phương tiện giao thông phù hợp.

Lập đề án vùng phát thải thấp cần căn cứ vào một trong các tiêu chí quy định tại Điều 4 và các điều kiện quy định tại Điều 5 Nghị quyết này, cơ quan quy định tại khoản 3 Điều 6 Nghị quyết này lập đề án để tổ chức thực hiện vùng phát thải thấp, đảm bảo phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương.

Các biện pháp áp dụng trong vùng phát thải thấp

Các biện pháp áp dụng trong vùng phát thải thấp gồm: biện pháp phát triển hạ tầng giao thông nhằm hỗ trợ cho chuyển đổi phương tiện, phát triển hệ thống giao thông công cộng: tổ chức phát triển vận tải hành khách công cộng và khuyến khích sử dụng các loại xe cơ giới thân thiện với môi trường; rà soát, xác định các khu vực đủ điều kiện phát triển không gian đi bộ, đi xe đạp gắn với các khu vực danh lam thắng cảnh, khu vực bảo tồn, phát triển du lịch; rà soát, bố trí hợp lý các điểm dừng đỗ, điểm trung chuyển phục vụ kết nối giữa các loại hình vận tải hành khách công cộng, các điểm giao thông tĩnh với phương tiện giao thông cá nhân; phát triển hệ thống trạm tiếp năng lượng sạch công cộng, hạ tầng thu gom và xử lý pin xe điện sau thải bỏ, bảo đảm yêu cầu về an toàn phòng cháy, chữa cháy; tăng cường công tác tổ chức giao thông và nâng cao hiệu quả cung cấp, chia sẻ thông tin giao thông phục vụ người dân và DN; xây dựng văn hóa giao thông, ý thức sử dụng phương tiện giao thông công cộng, hạn chế sử dụng phương tiện giao thông cá nhân.

Cho phép các phương tiện giao thông không phát sinh khí thải, xe cơ giới thân thiện môi trường, xe cơ giới sử dụng năng lượng sạch, năng lượng xanh, thân thiện môi trường, xe ưu tiên và phương tiện giao thông có giấy phép lưu thông của cơ quan có thẩm quyền theo quy định của pháp luật. Biện pháp tổ chức giao thông đối với xe cơ giới sử dụng nhiên liệu hóa thạch, xe cơ giới gây ô nhiễm môi trường: không thực hiện đầu tư mới và thực hiện đăng ký mới có kiểm soát các phương tiện sử dụng nhiên liệu hóa thạch khi thải bỏ phương tiện giao thông cũ đã hết hạn lưu thông, đặc biệt đối với các phương tiện thuộc sở hữu của tổ chức; cấm lưu thông các xe tải có khối lượng toàn bộ theo thiết kế xác định trong Giấy chứng nhận đăng kiểm xe trên 3.500 kg sử dụng nhiên liệu hóa thạch; đối với xe mô tô, xe gắn máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch: cấm xe mô tô, xe gắn máy hoạt động kinh doanh trên nền tảng phần mềm ứng dụng hỗ trợ kết nối vận tải lưu thông trong vùng phát thải thấp; cấm xe mô tô, xe gắn máy khác lưu thông vào vùng phát thải thấp theo khung giờ/ thời điểm hoặc khu vực. Hạn chế, tiến tới cấm xe ô tô không đáp ứng quy chuẩn khí thải mức 4 lưu thông vào vùng phát thải thấp theo khung giờ/ thời điểm hoặc khu vực.

Các chính sách ưu đãi, hỗ trợ thực hiện vùng phát thải thấp được áp dụng theo Nghị quyết của HĐND TP ban hành về chính sách, biện pháp, hỗ trợ chuyển đổi phương tiện giao thông sử dụng năng lượng sạch trên địa bàn TP Hà Nội. Biện pháp giám sát và đánh giá hiệu quả thực hiện vùng phát thải thấp: thiết lập hệ thống giám sát: giám sát phương tiện giao thông; giám sát hành vi của người dân; giám sát chất lượng không khí, xây dựng phương án quản lý, kiểm soát phương tiện ra vào khu vực vùng phát thải thấp thông qua các biện pháp: kiểm định, tổ chức giao thông, hệ thống camera giám sát, các quy định màu nền biển kiểm soát để nhận diện đối với xe cơ giới sử dụng năng lượng sạch, năng lượng xanh, thân thiện môi trường và gắn mã QR tích hợp xe xanh vào hệ thống đăng ký và thu phí giao thông điện tử (ETC); tăng cường lực lượng tuần tra, xử lý xe cơ giới không đáp ứng yêu cầu tại khoản 2 Điều này lưu thông trong vùng phát thải thấp; đồng bộ hạ tầng kỹ thuật với hệ thống camera an ninh, camera giám sát giao thông tích hợp ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo (AI); thiết lập đường dây nóng, tích hợp tiếp nhận tin báo vi phạm giao thông trên ứng dụng VneID, iHanoi; kết nối dữ liệu với Công an TP, Công an cấp xã để xử lý theo quy định; ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý phần mềm quản lý phương tiện, cơ sở dữ liệu dùng chung, kết nối với hệ thống đăng kiểm, cơ quan thuế và Công an các cấp; đầu tư lắp đặt các trạm đo, hệ thống camera nhận diện, cảm biến giám sát phương tiện và chất lượng không khí trong vùng phát thải thấp.

Áp dụng biện pháp xử lý vi phạm hành chính đối với xe cơ giới không đáp ứng yêu cầu tại khoản 3 Điều này lưu thông trong vùng phát thải thấp; tuyên truyền, nâng cao nhận thức của cộng đồng trong việc thực hiện vùng phát thải thấp; các biện pháp khác phù hợp với từng địa phương thực hiện vùng phát thải thấp; lộ trình thực hiện các biện pháp trong vùng phát thải thấp được quy định chi tiết tại đề án vùng phát thải thấp trình HĐND TP thông qua, đảm bảo phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương.

Cơ chế hỗ trợ tái định cư khi thực hiện dự án cải tạo, chỉnh trang đô thị Tại Kỳ họp thứ 28, HĐND TP Hà Nội đã thông qua Nghị quyết quy định một số chính sách về bồi thường, hỗ trợ, ...

Biện pháp hỗ trợ, khuyến khích thực hiện dự án cải tạo, chỉnh trang đô thị HĐND TP Hà Nội đã thông qua Nghị quyết quy định một số biện pháp hỗ trợ, khuyến khích thực hiện dự án cải tạo, ...