Kỳ 2: Hệ lụy của tích trữ, đầu tư vàng

Phân biệt vàng thật - vàng giả. Ảnh: trang Thông tin điện tử Công an tỉnh Nghệ An.

Nhộn nhịp chợ mua - bán vàng online

Giữa năm 2024, một trong những thay đổi đáng chú ý đối với người dân khi mua vàng SJC là quy định mới về giao dịch vàng miếng. Theo thông báo từ Ngân hàng Nhà nước và các cơ quan chức năng, người dân sẽ không được phép mua vàng SJC với số lượng lớn trong một lần giao dịch, trừ khi có mục đích rõ ràng và hợp pháp.

Kể từ 08/8/2024, Vietcombank và VietinBank đồng loạt điều chỉnh thời gian giao vàng miếng SJC cho khách hàng. Cụ thể, cả hai ngân hàng sẽ giao vàng cho khách sau 2 ngày làm việc, tính từ thời điểm khách hoàn tất đăng ký mua và thanh toán thành công. Như vậy, nhà đầu tư sẽ mất 3 ngày (gồm cả ngày đăng ký mua) để nhận vàng. Nếu giao dịch rơi vào thứ Sáu, thời gian có thể kéo dài tới 5 ngày do không tính ngày nghỉ cuối tuần.

Trước đó, các ngân hàng quốc doanh (BIDV, Vietcombank, Agribank, VietinBank) thường cho phép khách mua online vào buổi sáng và hoàn tất mua, nhận vàng trong cùng ngày hoặc ngày kế tiếp. Tuy nhiên, từ cuối tháng 7, các ngân hàng thương mại bắt đầu áp dụng quy định bắt buộc khách hàng có tài khoản ngân hàng để thực hiện giao dịch mua vàng miếng SJC trực tuyến. Còn tại các cửa hàng, ở một số thời điểm, Công ty SJC vẫn có bán vàng miếng cho khách hàng mà không yêu cầu đặt trước. Một số thương hiệu không thuộc diện ủy thác của Ngân hàng Nhà nước như Bảo Tín Minh Châu, Bảo Tín Mạnh Hải tại Hà Nội... đã bán vàng miếng trở lại. Tuy nhiên, tùy thời điểm mà khách vãng lai có thể mua được vàng, bởi không phải lúc nào cửa hàng cũng sẵn có.

Vàng miếng không dễ mua, vàng nhẫn bị hạn chế số lượng khiến không ít người e ngại. Lợi dụng tâm lý này của người mua và người bán, các chợ vàng online được dịp hoạt động nhộn nhịp hơn bao giờ hết. Tại một group mua bán vàng trên mạng xã hội với hơn 37 nghìn thành viên, những đoạn tin đăng mua - bán vàng liên tiếp với cách thức giao dịch vô cùng đơn giản.

Theo ghi nhận của phóng viên, trong ngày 23/3, có tới hàng chục đoạn tin đăng về nhu cầu mua - bán vàng. Cụ thể, 1 tài khoản có tên H.T đăng: “Do nhu cầu mọi người mua vàng tăng cao cửa hàng em lại về thêm Bảo tín Minh Châu, Doji, Bảo Tín Mạnh Hải sẵn tại cửa hàng ạ. Cho anh chị không có thời gian đi xếp hàng mà mất công không mua được thì ghé qua cửa hàng em ạ luôn có sẵn, liên hệ số máy 096786xxxx ạ. Mua - bán bên em có giấy tờ bảo đảm vàng seri mã vạch đầy đủ, giao dịch tại cửa hàng ạ. Bên em có hỗ trợ ship chính chủ cửa hàng đi ship. (cửa hàng em luôn có hàng phục vụ mọi người ạ)”.

Hoặc các mẩu tin mua, đơn cử như tin đăng của tài khoản H.M.N với nội dung: “Em chuyên thu mua vàng Bảo Tín Mạnh Hải, Doji, PNJ, 9999, 18k, 14k,10k… khu vực Hà Nội và lân cận giá cao theo thỏa thuận. Ai cần bán chốt lời inbox riêng em hoặc liên hệ em số 097398xxxx (giao dịch tận nơi, nhanh chóng thuận tiện)". Mới đăng tin rao bán một lượng vàng SJC Rồng vàng với giá 96 triệu đồng chưa được bao lâu đã có ngay một người vào giao dịch với giá chốt 95,5 triệu đồng, chị Nguyễn Thủy (quận Thanh Xuân) cho hay, sau vài tin nhắn và cuộc điện thoại, người mua đến tận nhà để kiểm tra và giao dịch. Chị Nguyễn Thủy cho rằng, nhiều người chọn mua vàng “chợ đen” bởi khó mua ở các cửa hàng. “Xếp hàng mấy tiếng đồng hồ, nhưng rất khó mua vàng nhẫn, nếu mua được cũng chỉ với số lượng hạn chế. Thậm chí với người có vàng bán, không phải lúc nào cũng có thể bán được ở các địa điểm chính thức, nên việc mua qua các hội nhóm trên Facebook được nhiều người lựa chọn” - chị Nguyễn Thủy nói.

Những bài đăng trên một group mua bán vàng trên mạng xã hội Facebook. Ảnh chụp màn hình

Mua phải vàng giả

Việc mua bán tưởng chừng như dễ dàng tại các chợ online thực tế lại tiềm ẩn nhiều rủi ro. Trước đó, các chuyên gia đã khuyến cáo người dân nên cẩn trọng khi giao dịch vàng ngoài tiệm vàng chính thống. Theo chuyên gia, người dân khi giao dịch trên thị trường không chính thống cần lưu ý về chất lượng vàng và tính thanh khoản. Trong một số trường hợp, vàng được mua tại cửa hàng nào thì chỉ nên được bán ở cửa hàng đó, nếu bán khác thương hiệu giá vàng thu mua sẽ thấp hơn nhiều so với giá mua ở cửa hàng ban đầu. Ngoài ra, việc mua bán vàng ở các chợ không chính thống cũng khó tránh khỏi tình trạng vàng bị hao hụt, vàng giả, pha trộn, không bảo đảm tỷ lệ chất lượng, đồng thời đặt người mua vào tình huống pháp lý phức tạp nếu giao dịch không tuân thủ quy định. Do đó, các nhà đầu tư và người tiêu dùng được khuyến nghị nên lựa chọn những cơ sở kinh doanh vàng uy tín, có chứng nhận rõ ràng để bảo đảm quyền lợi và tài sản của mình.

Trước đó, trên các hội nhóm mua - bán vàng đồng loạt chia sẻ câu chuyện giao dịch vàng trong nhóm trên Facebook của một tài khoản của khách hàng tại Bắc Ninh bị lừa mua phải vàng giả. Cụ thể, người này đã mua lại vỉ vàng nhẫn tròn trơn có trọng lượng 1 chỉ, loại Rồng vàng Thăng Long của Bảo Tín Minh Châu. Người này giao dịch với người bán với giá rẻ hơn thị trường 70.000 đồng/chỉ, song không nhận bất kỳ giấy tờ bảo đảm nào.

Khi người này đến bán vỉ nhẫn tại một tiệm vàng ở tỉnh Bắc Ninh, chủ tiệm vàng cho biết đây là vàng giả với thủ đoạn tinh vi. Cụ thể là làm giả tem mác, vỏ vỉ, chất liệu. Khi người mua liên hệ lại người bán thì họ từ chối trách nhiệm.

Về việc này, đại diện một nhãn hàng vàng có tiếng cũng cho biết đã nắm được vụ việc diễn ra và khẳng định vỉ vàng vị khách hàng đã mua là hàng giả, không phải vàng thật. Đơn vị này cho rằng, sự vụ không chỉ gây thiệt hại kinh tế, ảnh hưởng tinh thần cho người mua mà còn vi phạm pháp luật, vi phạm quyền kinh doanh sản phẩm, uy tín thương hiệu.

Đại diện đơn vị cho biết không chỉ lừa bán vàng giả trên các hội nhóm, hiện nay, trên không gian mạng còn xuất hiện tình trạng rất nhiều trang facebook và website đã giả mạo thương hiệu nhằm lợi dụng lòng tin của khách hàng để trục lợi.

(Còn nữa)

Kỳ 1: Đổ xô đi mua vàng và những cơn sốt vàng