Tăng cường giám sát bệnh đậu mùa khỉ tại cửa khẩu, cơ sở y tế

Tin nóng y tế 12:14 | 25/05/2022

Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), từ ca bệnh đậu mùa khỉ đầu tiên phát hiện tại Anh ngày 13/5/2022, tính đến 21/5/2022 trên thế giới đã ghi nhận 92 trường hợp mắc bệnh, 28 trường hợp nghi ngờ và chưa ghi nhận trường hợp tử vong.

Việt Nam tăng cường giám sát bệnh đậu mùa khỉ tại của khẩu, cơ sở y tế

Đậu mùa khi có thời gian ủ bệnh từ 5 đến 21 ngày (thường từ 6 đến 13 ngày)

Bộ Y tế vừa ban hành Công văn số 2668/BYT-DP gửi UBND các tỉnh, TP trực thuộc Trung ương về việc tăng cường giám sát, phòng chống bệnh đậu mùa khỉ.

Theo đó, Bộ Y tế cho biết, bệnh đậu mùa khỉ được phát hiện lần đầu tiên trên khỉ vào năm 1958, ca bệnh đầu tiên trên người được ghi nhận vào năm 1970 tại Congo.

Bệnh đậu mùa khỉ có thể lây từ người sang người khi tiếp xúc gần, lây qua vết thương, dịch cơ thể, giọt bắn và qua tiếp xúc với các vật dụng bị nhiễm mầm bệnh như chăn, ga, gối, đệm.

Bệnh thường diễn biến nặng ở trẻ em, phụ nữ có thai hoặc người bị suy giảm miễn dịch. Thời gian ủ bệnh từ 5 đến 21 ngày (thường từ 6 đến 13 ngày).

Bệnh đậu mùa khỉ có các biểu hiện triệu chứng tương tự như bệnh đậu mùa, tuy nhiên hay gặp tổn thương da toàn thân và có hạch to.

Còn theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), từ ca bệnh đậu mùa khỉ đầu tiên phát hiện tại Anh ngày 13/5/2022, tính đến 21/5/2022 trên thế giới đã ghi nhận 92 trường hợp mắc bệnh, 28 trường hợp nghi ngờ và chưa ghi nhận trường hợp tử vong. Các ca bệnh được phát hiện đều không có tiền sử đi về từ vùng có dịch và các quốc gia ghi nhận ca bệnh chưa từng lưu hành dịch bệnh đậu mùa khỉ trước đây.

Các trường hợp mắc bệnh được xác định là bị nhiễm virus đậu mùa khỉ chủng Tây Phi và có đặc điểm giống chủng virus lây truyền từ Nigeria sang một số quốc gia năm 2018, 2019. WHO dự báo dịch bệnh đậu mùa khỉ sẽ tiếp tục gia tăng số trường hợp mắc trong thời gian tới.

Để chủ động giám sát các ca bệnh đậu mùa khỉ và kịp thời triển khai các biện pháp phòng chống dịch, hạn chế tối đa số mắc và tử vong, Bộ Y tế đề nghị UBND các tỉnh, TP trực thuộc Trung ương chỉ đạo Sở Y tế và các đơn vị liên quan chủ động giám sát phát hiện các trường hợp nghi ngờ tại cửa khẩu, nhất là các trường hợp đi về từ các quốc gia đang lưu hành dịch bệnh đậu mùa khỉ: Benin, Cameroon, CH Trung Phi, CHDC Công gô, Gabon, Ghana, Bờ Biển Ngà, Liberia, Nigeria, CH Công gô, Sierra Leone và Nam Sudan.

Tăng cường giám sát phát hiện trường hợp mắc bệnh tại các cơ sở y tế trên địa bàn; phối hợp với các Viện Vệ sinh dịch tễ, Pasteur để chẩn đoán xác định ca bệnh.

Chủ động truyền thông, nâng cao nhận thức cho người dân về bệnh đậu mùa khỉ và các biện pháp phòng, chống dịch theo khuyến cáo của cơ quan y tế.

Ngày 18/5/2022, Trung tâm kiểm soát và phòng ngừa dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC Hoa Kỳ) đã ghi nhận một trường hợp có kết quả dương tính với bệnh đậu khỉ sau khi du lịch từ Canada trở về Hoa Kỳ. CDC Hoa Kỳ đang kêu gọi các cơ sở y tế tại Mỹ cảnh giác với những bệnh nhân có biểu hiện phát ban nghi ngờ liên quan đến bệnh đậu mùa khỉ.

Triệu chứng phát ban liên quan đến bệnh đậu mùa khỉ liên quan đến mụn nước hoặc mụn mủ nằm sâu, chắc hoặc cứng, các tổn thương có thể lõm xuống hoặc tụ lại và tiến triển thành vảy theo thời gian. Các triệu chứng biểu hiện thường bao gồm sốt, ớn lạnh, phát ban đặc biệt hoặc nổi hạch mới…

Bệnh đậu mùa khỉ thường tự giới hạn nhưng có thể nghiêm trọng ở một số người, chẳng hạn như trẻ em, phụ nữ có thai hoặc những người bị suy giảm miễn dịch do các tình trạng sức khỏe khác.

WHO đã đưa ra một số lời khuyên nhằm phòng ngừa và kiểm soát bệnh đậu mùa khỉ bao gồm: Tránh tiếp xúc trực tiếp với người bệnh bao gồm tránh tiếp xúc da với da hoặc mặt đối mặt với bất kỳ ai có triệu chứng, thực hiện các biện pháp quan hệ tình dục an toàn, giữ tay sạch bằng nước và xà phòng hoặc dung dịch rửa tay có cồn. Đồng thời cần duy trì các biện pháp phòng ngừa lây truyền qua đường hô hấp.

Bất kỳ ai có các biểu hiện nghi ngờ như phát ban không rõ nguyên nhân, sốt, nổi hạch, suy nhược, … cần liên hệ với cở sở y tế để được chẩn đoán xác định bệnh. Trong trường hợp nghi ngờ hoặc được xác nhận là mắc bệnh đậu mùa khỉ, người bệnh nên được cách ly cho đến khi các tổn thương của người bệnh đóng vảy và vảy bong ra.

Bất kỳ ai chăm sóc một người bị bệnh đậu mùa khỉ nên sử dụng các biện pháp bảo vệ cá nhân thích hợp bao gồm đeo khẩu trang, lau chùi các đồ vật và bề mặt mà người bệnh đã chạm vào.

Các trường hợp nghi ngờ như phát ban liên quan đến du lịch phải được báo cáo ngay cho chuyên gia y tế, bao gồm thông tin về tất cả các chuyến du lịch gần đây, tiền sử tình dục và tiền sử chủng ngừa bệnh đậu mùa.

Người dân và khách du lịch đến các quốc gia lưu hành bệnh đậu mùa ở khỉ nên tránh tiếp xúc với động vật có vú bị bệnh như động vật gặm nhấm, thú có túi, động vật linh trưởng không phải người (chết hoặc sống) có thể chứa virus đậu mùa khỉ và không nên ăn hoặc tiếp xúc với động vật hoang dã.