Nguyên tắc phòng bệnh viêm gan cấp tính ở trẻ
Theo dõi Pháp luật & Xã hội trênMột trong các dấu hiệu nghi ngờ viêm gan cấp ở trẻ là vàng da, vàng mắt, tiểu sẫm (ảnh minh hoạ) |
Theo TS-BS. Nguyễn Phạm Anh Hoa, Trưởng khoa Gan mật, BV Nhi Trung ương, viêm gan cấp là tình trạng gan mới bị tổn thương do nhiều nguyên nhân như virus, vi khuẩn, độc chất, các tình trạng rối loạn chuyển hóa, rối loạn huyết động, rối loạn miễn dịch hoặc các bệnh lý toàn thân… dẫn tới hậu quả là tế bào gan bị hủy hoại.
Đa số các trường hợp viêm gan cấp có thể hồi phục sau khi loại trừ được tác nhân gây bệnh, một số ít diễn biến nặng, gây hậu quả suy gan không hồi phục và có thể tử vong, một số trường hợp, bệnh có thể diễn biến kéo dài dẫn tới bệnh gan mạn tính, xơ gan…
Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), viêm gan cấp tính chưa rõ nguyên nhân ở trẻ em có một số đặc điểm chung như: Trong lứa tuổi từ 0-16 tuổi. Trẻ nhỏ mắc bệnh nhiều hơn; Có một hoặc nhiều các triệu chứng như sốt, đau bụng, nôn, tiêu chảy...; Có các triệu chứng tổn thương gan ở nhiều mức độ khác nhau như vàng da, vàng mắt, phân bạc mầu, có sự hủy hoại tế bào gan (tăng nồng độ các enzyme của gan ở trong máu).
WHO cho biết không tìm thấy các nguyên nhân thông thường đã biết gây tổn thương gan. Bệnh nhân có thể hồi phục sau điều trị hỗ trợ tích cực, tuy nhiên một số trường hợp diễn biến nặng gây suy gan không hồi phục, cần ghép gan và đã có những trường hợp tử vong.
Vậy nguyên nhân gây ra loạt ca bệnh viêm gan chưa rõ nguyên nhân ở trẻ em là gì? BS. Anh Hoa cho biết, hiện chưa xác định được chính xác nguyên nhân gây bệnh của những ca bệnh viêm gan cấp tính này.
Cho đến nay, trên thế giới tỷ lệ tổn thương gan gây suy gan cấp không rõ nguyên nhân vẫn dao động trong khoảng 25%-30%, tuy nhiên các ca bệnh này khá tản phát và không xuất hiện thành chùm ca bệnh như các ca bệnh viêm gan chưa rõ nguyên nhân hiện đang được đề cập nhiều trong những ngày gần đây.
Có một số giả thuyết đang được đư ra và các nhà khoa học tập trung nghiên cứu và làm rõ gồm: Sự liên quan của Adenovirus, đặc biệt là chủng Adenovirus 41, tới sự khởi phát tổn thương gan cấp tính; Vai trò gây tổn thương gan của virus SARS-CoV-2 (gây bệnh Covid-19); Sự xuất hiện của một biến thể virus mới; Sự thay đổi và đáp ứng miễn dịch của trẻ sau mắc Covid-19, cũng như đáp ứng với với các virus thông thường khác.
Cho đến nay vẫn chưa có nguyên nhân chính xác gây bệnh viêm can cấp ở trẻ |
Nguyên nhân gây viêm gan cấp có phải do Adenovirus hay không?
Theo WHO, có 70% bệnh nhân trong nhóm viêm gan chưa rõ nguyên nhân ở Anh và 50% số ca bệnh ở Mỹ phát hiện có Adenovirus chủng 41. Đây là loại virus đã được phát hiện từ năm 1953 với nhiều chủng và có thể gây bệnh ở nhiều cơ quan. Các tổn thương thường gặp nhất do Adenovirus là viêm đường hô hấp, viêm kết mạc mắt (đau mắt đỏ), viêm bàng quang, viêm não màng não…
Sau Rotavirus, Adenovirus là nguyên nhân thứ 2 gây bệnh ở đường tiêu hoá với các triệu chứng ở dạ dày, ruột… Ở trẻ nhỏ, các rối loạn tiêu hoá thường gặp do Adenovirus bao gồm tiêu chảy, nôn, buồn nôn. Theo các nghiên cứu trước đây, các bằng chứng trong xét nghiệm kháng thể cho thấy đa số trẻ nhỏ từng nhiễm Adenovirus ít nhất 1 lần trong giai đoạn từ 0 đến 4 tuổi. Trước đây, đã có báo cáo đơn lẻ ghi nhận 1 vài bệnh nhi có virus này gây tổn thương gan ở trẻ có suy giảm miễn dịch.
Tới nay chưa đủ bằng chứng để khẳng định Adenovirus là nguyên nhân gây bệnh ở nhóm bệnh trẻ viêm gan cấp nói trên, tuy nhiên, việc ghi nhận sự có mặt của Adenovirus ở một số bệnh nhi cần được tiếp tục theo dõi và nghiên cứu trong thời gian tới.
Virus SARS-CoV-2 (gây bệnh Covid-19) có phải là nguyên nhân gây bệnh hay không?
Tới nay, trong số 348 ca bệnh, một số trẻ có xét nghiệm dương tính với virus SARS-CoV-2. Có 10-18% các trẻ bị bệnh có bằng chứng đồng nhiễm virus SARS-CoV-2 và Adenovirus. Vai trò của virus SARS-CoV-2 trong việc gây bệnh chưa thực sự rõ ràng và tiếp tục cần được nghiên cứu.
Vắc-xin Covid-19 có phải là nguyên nhân gây viêm gan cấp không?
Đa số các trẻ bị bệnh là các trẻ thuộc độ tuổi nhỏ, chưa được tiêm phòng vắc-xin Covid-19. Do đó, không thấy có mối liên quan giữa vaccine Covid-19 với viêm gan cấp.
Về việc điều trị viêm gan cấp, theo BS. Anh Hoa, do chưa xác định được nguyên nhân gây bệnh nên chưa có điều trị đặc hiệu. Các biện pháp điều trị chủ yếu là điều trị triệu chứng và điều trị hỗ trợ, bao gồm cả các biện pháp hồi sức tích cực cho các trường hợp suy gan nặng như thay huyết tương, lọc máu liên tục…, và có thể ghép gan cấp cứu. Mục tiêu nhằm điều trị hỗ trợ sớm cho trẻ để hạn chế mức độ tổn thương tới mức thấp nhất và tăng cường khả năng phục hồi chức năng gan và ghép gan trong trường hợp suy gan mất bù.
Hiện nay, một số quốc gia châu Á đã báo cáo các ca bệnh như Nhật bản, Singapore, Indonesia. Việc xuất hiện các trường hợp bệnh viêm gan cấp chưa rõ nguyên nhân tại Việt Nam hoàn toàn có thể xảy ra. Vì vậy, để phòng bệnh viêm gan cấp cho trẻ, cha mẹ cần tuân thủ nguyên tắc: Thực hiện tốt vệ sinh cá nhân, đeo khẩu trang, vệ sinh tay thường xuyên, đặc biệt trước khi chuẩn bị thức ăn, trước khi ăn, sau khi vệ sinh; Tiêm chủng đầy đủ cho trẻ theo lịch tiêm chủng, bao gồm cả v-xin phòng viêm gan B, viêm gan A, vắc-xin Covid-19 khi có chỉ định; Sử dụng nguồn thực phẩm sạch, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm. Đặc biệt lưu ý phòng bệnh cho các trẻ trong các trường học, nhà trẻ bằng cách đảm bảo vệ sinh, dùng riêng đồ dùng cá nhân (ly uống nước, thìa, bát ăn, khăn mặt…); Vệ sinh, sát khuẩn bề mặt tốt; Xử lý chất thải thích hợp. Các bậc phụ huynh cũng không nên quá hoang mang lo lắng mà cần bình tĩnh và chú ý để có thể phát hiện sớm các triệu chứng bệnh đường tiêu hóa và tổn thương gan ở trẻ. Nếu thấy trẻ có các dấu hiệu nghi ngờ như sốt, đau bụng, buồn nôn, nôn, tiêu chảy, mệt mỏi, vàng da, vàng mắt, phân bạc màu, li bì hơn, viêm kết mạc… cần đưa trẻ tới khám tại các cơ sở y tế để được chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời-BS. Hoa đưa ra lời khuyên. |
Pháp luật và Xã hội
Mở Zalo, bấm quét QR để quét và xem trên điện thoại