Livestream bán hàng giả: Xem xét truy cứu trách nhiệm hình sự

Một chiếc áo trôi nổi được chủ shop rao bán qua livestream với giá 6,3 triệu đồng.

Phù phép hàng giả thành “hàng hiệu”

Mới đây, theo thông tin từ Cục quản lý thị trường Hà Nội, Đội QLTT số 11 phối hợp cùng Đội Cảnh sát kinh tế - CA quận Hà Đông, Hà Nội, tiến hành kiểm tra tại số 1, Khu nhà dân cư mới, Tổ 5, phường Kiến Hưng (Hà Đông, Hà Nội) và đã phát hiện trên 250 sản phẩm thời trang có dấu hiệu giả mạo các thương hiệu nổi tiếng như Adidas, Burberry, Zara… với tổng giá trị hàng hóa trên 150 triệu đồng. Tại thời điểm kiểm tra, chủ kho hàng là Đ.T.L.H thừa nhận, số hàng hóa trên được mua gom trôi nổi trên thị trường, hàng không rõ nguồn gốc và giá trên sản phẩm là tự H. dán vào để phục vụ cho việc bán online.

Theo đó, H đã sử dụng các sàn thương mại điện tử, mạng xã hội làm nơi kinh doanh, để trốn tránh sự phát hiện của lực lượng chức năng. Sau đó, H. mặc sức quảng cáo, "thổi giá" và bán các sản phẩm thời trang nhái nhãn hiệu nổi tiếng với mức giá "trên trời" cho người tiêu dùng. Vậy nhưng khi livestream bán hàng, H lại khẳng định các sản phẩm thời trang của mình là "hàng hiệu" chính hãng của các thương hiệu nổi tiếng.

Vì thế, mỗi một sản phẩm áo hoặc quần được rao bán với mức giá từ 6 - 7 triệu/ đồng/sản phẩm. Thậm chí có sản phẩm bán với mức giá hơn 30 triệu đồng/chiếc áo. Vì cam kết là hàng hiệu chuẩn và luôn rẻ hơn giá trên thị trường nên không ít người đã tin tưởng và bỏ tiền ra đặt hàng để mua.

Thực tế, hình thức bán hàng qua livestream ngày càng phổ biến thì các chiêu trò lừa đảo, che mắt người tiêu dùng ngày càng tinh vi. Nhiều chủ cửa hàng vì lợi nhuận mà quảng cáo, “thổi giá” và phù phép hàng giả, hàng nhái giá rẻ thành hàng hiệu giá cao.

Trước đó, khoảng tháng 4/2022 lực lượng QLTT tỉnh Thanh Hóa đã đồng loạt kiểm tra 5 kho hàng trên địa bàn thị xã Bỉm Sơn thu giữ khoảng 12.000 sản phẩm các loại có dấu hiệu vi phạm, giả mạo các thương hiệu nổi tiếng như Chanel, Gucci, Kenzo… Số hàng trên được buôn bán qua hình thức livestream trên các nền tảng mạng xã hội.

Như vậy, với việc phát triển quá nhanh các sàn thương mại điện tử, việc các đối tượng bán hàng lập nhiều tài khoản Facebook, Zalo… livestream bán mỹ phẩm, thực phẩm chức năng, nước hoa, hàng tiêu dùng… không đúng với bản chất thật, đồng nghĩa với việc không ít trường hợp người tiêu dùng nhận “trái đắng”.

Tội “Sản xuất, buôn bán hàng giả”

Trước thực trạng livestream bán hàng trên mạng bát nháo, thật giả lẫn lộn như hiện nay, theo cơ quan chức năng, rất khó để xử lý. Bởi lẽ, đa phần các cơ sở kinh doanh online thường không có địa điểm kinh doanh cố định. Hàng hóa ở các loại hình kinh doanh này thường được chia lẻ, tập kết ở các khu nhà trọ, chung cư hoặc nhà ở nên việc điều tra, trinh sát và áp dụng các biện pháp kiểm tra nơi cất giấu tang vật rất khó. Theo đó, để xử lý cần phải có sự phối hợp chặt chẽ với lực lượng CA và chính quyền địa phương.

Đồng thời, cũng có ý kiến cho rằng, để xử lý dứt điểm tình trạng này, xử phạt hành chính là chưa đủ. Cần có những chế tài nghiêm khắc hơn, theo đó, cần nâng lên hình sự nếu tái phạm hoặc vi phạm với số lượng lớn. Đồng ý với ý kiến này, luật sư Nguyễn Tiến Hùng - Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho rằng, các hàng hóa được bán qua hình thức này rất phong phú và đa dạng từ quần áo, túi sách, giày dép, mắt kính, cho đến các loại thực phẩm, mỹ phẩm, và dược phẩm... Tuy nhiên, rất nhiều hàng hóa được bán livestream là những hàng hóa nhập lậu, không rõ nguồn gốc, xuất xứ, kém chất lượng, hàng giả, hàng nhái. Đây đều là những hành vi trái pháp luật, gây thiệt hại đến quyền lợi của người tiêu dùng.

Như vậy, để xử lý thì tùy thuộc vào nội dung, tính chất và mức độ vi phạm các hành vi này có thể bị xử lý vi phạm hành chính về các hành vi buôn bán, kinh doanh hàng giả, hàng hóa nhập lậu, hàng hóa không rõ nguồn gốc, xuất xứ theo các quy định tại Nghị định số 98/2020/NĐ-CP ngày 26/8/2020 của Chính phủ. Bên cạnh đó, cùng cần xem xét để có căn cứ truy cứu trách nhiệm hình sự về một trong các tội danh như: Tội “Buôn lậu” (Điều 188); tội “Sản xuất, buôn bán hàng giả” (Điều 192)

Cũng theo luật sư Hùng, pháp luật thuế hiện hành không có quy định áp dụng riêng đối với người bán hàng online hay qua livestream. Hiện nay, nghĩa vụ thuế của những người kinh doanh theo hình thức này được xác định như đối với cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khoán.

Tuy nhiên, có rất nhiều người bán hàng qua livestream có doanh thu rất lớn nhưng không kê khai và đóng thuế, hoặc có kê khai và đóng thuế thì cũng khó đóng đầy đủ theo quy định của pháp luật. Đặc biệt đối với những trường hợp bán hàng nhập lậu, hàng không rõ nguồn gốc, xuất xứ, hàng giả, hàng nhái thì càng ít có khả năng thực hiện nghĩa vụ thuế với Nhà nước.

“Mặc dù Nghị định số 126/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 quy định các ngân hàng phải có trách nhiệm cung cấp thông tin tài khoản của khách hàng khi được ngành thuế yêu cầu. Quy định này sẽ giúp cho việc kiểm tra, thanh tra, xác định nghĩa vụ nộp thuế của người chịu thuế nói chung, trong đó có những người bán hàng online, bán hàng qua livestream được thuận lợi và dễ dàng hơn. Tuy nhiên, việc xác định và thu thuế của những người này vẫn còn hết sức khó khăn. Trong khi đó, hệ thống pháp luật nói chung và pháp luật về thuế nói riêng chưa có những quy định riêng và thống nhất áp dụng cho trường hợp này” - theo luật sư Hùng.

	Những nhóm hội vỡ nợ túng quẫn muốn làm liều trên facebook: Cần xem xét xử lý hình sự
	Vụ khách hàng mất gần 47 tỷ đồng gửi tại Sacombank: Trách nhiệm của ngân hàng như thế nào?
	Trách nhiệm hình sự trong vụ bé trai hơn 2 tuổi bị bạo hành