Bài cuối: Chỉ rõ nguyên nhân sai phạm

Khu đô thị HH Linh Đàm – một trong những dự án nhiều “tai tiếng”. Ảnh: Khánh Huy

Quy hoạch đô thị hiện nay có những hạn chế

Tổ hợp chung cư HH tại bán đảo Linh Đàm, quận Hoàng Mai có thể coi là một “vật chứng” sống động nhất minh họa cho tình trạng phá vỡ quy hoạch tại Hà Nội. Tổ hợp chung cư HH Linh Đàm hình thành trong vùng lõi của khu đô thị Linh Đàm, với 4 tổ hợp nhà cao từ 35 đến 41 tầng (khoảng 20 căn hộ/tầng) trên khu đất khoảng 3 ha.

Đáng chú ý, dự án này chỉ được phép xây dựng 27 tầng, nhưng chủ đầu tư đã ngang nhiên xây dựng tới 36 tầng đến 41 tầng, với dân số cực lớn được “nhồi” vào một không gian chật hẹp, người dân bỏ tiền tỷ ra mua chung cư tại đây ngay lập tức phải “nếm mùi” cực khổ.

Trước đó, trong phiên họp thứ 13 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, đề cập cụ thể tới sai phạm, xử lý công trình xây dựng trái phép của Tập đoàn Mường Thanh tại khu đô thị Linh Đàm, đại biểu Nguyễn Thanh Hồng – Ủy viên thường trực Ủy ban Quốc phòng an ninh “truy” trách nhiệm của Bộ trưởng Xây dựng trong chỉ đạo xử lý.

“Có phải có buông lỏng quản lý, lợi ích nhóm nên để xảy ra tình trạng các công trình xây dựng trái phép như của Tập đoàn Mường Thanh, khiến khu đô thị Linh Đàm từ khu đô thị kiểu mẫu trở thành nơi nhếch nhác, đời sống người dân không đảm bảo…?”, đại biểu Hồng nêu.

Trả lời chất vấn, Bộ trưởng Xây dựng Phạm Hồng Hà thừa nhận quy hoạch đô thị hiện nay có những hạn chế, trong đó ngành xây dựng “chưa thực hiện đúng chức trách của mình”. Từ đó dẫn tới nhiều hệ lụy như sử dụng đất không hiệu quả, lấn chiếm đất vào các mục đích khác nhau, cấp phép xây dựng không đúng, xây dựng sai phép. “Có trục lợi hay không, tôi cho rằng về cơ bản thì không có nhưng ở một số bộ phận, một số đơn vị có tình trạng này”, Bộ trưởng Hà nói.

Với riêng sai phạm của Tập đoàn Mường Thanh tại khu đô thị Linh Đàm, Bộ trưởng Phạm Hồng Hà cho biết, cơ quan này đã thanh tra sai phạm của tập đoàn, nhưng xử lý sai phạm sâu hơn lại thuộc về trách nhiệm của TP Hà Nội.

Ngoài HH Linh Đàm, Tập đoàn Mường Thanh còn 7 dự án khác vướng vào sai phạm lớn là xây dựng vượt tầng - phá vỡ quy hoạch được duyệt và có các sai phạm trong quá trình chuyển nhượng, thâu tóm dự án. Cùng với đó, nguyên nhân của tình trạng các Khu đô thị thiếu trường học là các chủ đầu tư chỉ chăm chăm lo xây nhà để bán mà chưa có trách nhiệm trong việc xây dựng và hoàn thiện hạ tầng xã hội.

Sai phạm là về con người chứ không phụ thuộc vào các quy định bởi luật pháp

Điểm lại hàng loạt sai phạm đã và đang diễn ra tại các khu đô thị, các chung cư trên địa bàn TP có thể thấy một phần nguyên nhân dẫn tới các tòa chung cư nhanh chóng xuống cấp xuất phát từ việc quản lý quy hoạch, giám sát xây dựng yếu kém.

Có ý kiến cho rằng, do chính quyền, địa phương chưa quán xuyến, thiếu trách nhiệm giám sát trong quá trình chủ đầu tư xây dựng dự án đó. Khi mà mọi sự đã rồi, cộng đồng dân cư phát hiện, cơ quan Nhà nước mới bắt đầu vào cuộc thì đã muộn.

Nếu mỗi công trình được xây dựng đúng giấy phép, không chồng tầng theo kiểu bát nháo, thì các câu chuyện cháy nổ sẽ hạn chế xảy ra. Đồng thời, nếu mật độ chung cư được phân bố hợp lý, chủ đầu tư nghiêm chỉnh chấp hành xây dựng cơ sở hạ tầng đúng theo quy định, thì việc thiếu sân chơi, thiếu chỗ để xe hay như không có câu chuyện trẻ con đến tuổi đi học không biết… học ở đâu sẽ không xảy ra.

Trao đổi về câu chuyện này, anh Nguyễn Bá Hồng, Trưởng ban dự án của một Cty xây dựng cho rằng, bấy lâu nay, các chủ đầu tư thường xây dựng tùy tiện gây hệ lụy cho người dân. “Các trường hợp dự án khi quy hoạch xác định khu vực đó là đất dịch vụ công cộng, nhưng khi xây dựng vì lợi nhuận, chủ đầu tư đã biến thành các khu dịch vụ thấp tầng để bán” – anh Hồng cho biết.

Cùng với đó, hiện có rất nhiều các khu đô thị cũng đang bị chủ đầu tư xây sai với quy hoạch. Lẽ ra, khu đất này làm cây xanh, trường học, y tế thì chủ đầu tư lại tìm cách chuyển đổi chức năng sang xây dựng nhà ở, vì nhà ở mới bán được, mà có bán thì mới có lợi nhuận.

Chính điều này hình thành nên những khu đô thị không theo quy hoạch, thiếu dịch vụ, thiết yếu, không đảm bảo được chất lượng cuộc sống dẫn tới chất lượng khu đô thị bị giảm đi – anh Hồng nói.

Liên quan đến luật pháp và các quy định về xây dựng đã được ban bố, luật sư Nguyễn Phương Tuyến, Đoàn Luật sư Hà Nội cho rằng, hiện nay các quy định trong pháp luật Việt Nam liên quan đến hoạt động xây dựng và kinh doanh nhà được ban hành rất đầy đủ, chi tiết.

“Nhưng để xảy ra các khu đô thị sai quy hoạch thì cần đặt ra vấn đề là các cơ quan quản lý nhà nước có làm và vận dụng đúng theo quy định của luật hay chưa” – luật sư Tuyến lập luận.

Theo ông, để được đầu tư dự án, DN phải đáp ứng hàng loạt các yêu cầu khắt khe theo một lộ trình chặt chẽ, từ cấp giấy chứng nhận đầu tư và sau khi có giấy chứng nhận, DN phải xin được quy hoạch 1/500 và phải tuân thủ, thực hiện theo giấy phép xây dựng được cấp cũng như thực hiện các nghĩa vụ về thuế đất.

Đồng thời, ngoài các cơ quan quản lý, cấp phép, hệ thống các cơ quan quản lý còn có hệ thống thanh tra xây dựng với từ TP xuống quận, huyện, phường xã để kiểm soát sai phạm. Tuy nhiên, bấy lâu nay “con voi vẫn lọt qua lỗ kim”.

“Vậy nên, vấn đề ở đây là quản lý về nhân sự, con người chứ không phụ thuộc vào các quy định bởi luật pháp Việt Nam hiện quy định rất chi tiết và đầy đủ từ trong Luật Xây dựng, Luật Đất đai đến Luật Kinh doanh bất động sản cho đến Luật Công chức và nghĩa vụ quản lý của Nhà nước được quy định rất chi tiết. Vấn đề là cơ quan quản lý nhà nước khi thực hiện chức trách của mình có tuân thủ theo đúng các quy định của pháp luật hay không?” – luật sư Tuyến nói.

	Bài 1: Vất vả chuyện… đi thang máy
	Bài 2: Khủng hoảng chỗ để xe – thiếu sân chơi
	Bài 3: Thiếu điện nước và các nguy cơ về cháy nổ