Phẫu thuật đặt máy tạo nhịp cho trẻ sơ sinh 40 ngày tuổi mắc tim bẩm sinh

Bác sĩ thăm khám cho trẻ sau ca phẫu thuật. Ảnh: BVCC

Trong chuyến đi khám ở Bệnh viện đa khoa khu vực Ngọc Lặc (Thanh Hoá) vào ngày 27/8/2023, các bác sĩ, điều dưỡng đều ấn tượng về hoàn cảnh một gia đình trẻ nheo nhóc, khổ sở với người chồng gầy, đen đúa, người vợ với bước chân tập tễnh (do tai nạn lao động) bế theo một em bé mới vài chục ngày tuổi nhưng nhẹ cân, tím tái và hơi thở yếu ớt…

Dáng người gầy gò của người bố em bé len lỏi vào dòng người ở Bệnh viện đa khoa khu vực Ngọc Lặc tìm đến các bác sĩ của Trung tâm tim mạch, Bệnh viện E để đi tìm cơ hội sống cho con.

Anh Phạm Văn Phương (24 tuổi, ở Khu Cốc, thị trấn Hồi Xuân, Quan Hoá, Thanh Hoá) chia sẻ, gia đình ở cách huyện Ngọc Lặc 70 cây số, đi lại khó khăn, nhưng nghe tin có đoàn công tác của các bác sĩ Trung tâm tim mạch, Bệnh viện E về khám sàng lọc tim bẩm sinh cho trẻ em ở đây, vợ chồng anh “khăn gói” ôm con lên đây.

Anh Phương kể, trong quá trình người vợ mang thai ở tuần thứ 28, trong lần siêu âm các bác sĩ đã nghi ngờ thai nhi có dấu hiệu bất thường. Hai vợ chồng gom góp toàn bộ số tiền dành dụm lên Bệnh viện Phụ sản Trung ương khám tầm soát thai kỳ. Tại đây, các bác sĩ chẩn đoán thai nhi mắc tim bẩm sinh. Hai vợ chồng không hiểu hết về căn bệnh này nên xin đình chỉ thai nghén nhưng các bác sĩ giải thích với sự tiến bộ của y học hiện nay, căn bệnh tim bẩm sinh của con có thể chữa trị được sau khi sinh ra.

Người cha nhớ lại, thời khắc đứa con chào đời trong sinh tử gang tấc với ca vượt cạn của người mẹ phải chỉ định mổ. Cơ thể con nhẹ cân, tím tái, hơi thở thoi thóp… với căn bệnh tim bẩm sinh phức tạp đe doạ tính mạng, các bác sĩ hồi sức cho con ngay sau khi sinh. Sau đó, các bác sĩ đã khuyên gia đình đưa con lên Hà Nội điều trị nhưng gia đình không có điều kiện nên đã “xin” cho con về…

Thông qua chương trình Trái tim cho em, các bác sĩ Trung tâm tim mạch, Bệnh viện E đã khám lại cho trẻ với chẩn đoán bị dị tật tim bẩm sinh: block nhĩ thất cấp III, nhịp tim chậm (trung bình 42 lần/phút), không đồng bộ. Trong khi bình thường tâm thất và tâm nhĩ của trẻ sơ sinh đập cùng 1 nhịp và dao động từ 120-160 lần/phút.

Các bác sĩ Trung tâm tim mạch xác định đây là ca bệnh nặng, nguy cơ tử vong cao, với tình trạng rối loạn nhịp tim nặng, dẫn đến mức độ suy tim nguy hiểm, trẻ có thể phải thở máy bất kỳ lúc nào. Các bác sĩ đánh giá đây là tình trạng tối cấp cứu cần được can thiệp đặt máy tạo nhịp cấp cứu càng sớm càng tốt. Ngay lập tức, gia đình được theo đoàn công tác Bệnh viện E lên Hà Nội để được can thiệp luôn, mặc dù gia đình không có kinh phí cho ca can thiệp này.

Trực tiếp thực hiện ca can thiệp đặt máy tạo nhịp, ThS.BS Nguyễn Bá Phong, Khoa Phẫu thuật tim trẻ em, Trung tâm tim mạch, Bệnh viện E cho biết, trước khi tiến hành ca phẫu thuật này, các bác sĩ phải tiến hành hội chẩn siêu âm tim với 3 bác sĩ để đánh giá các cấu trúc tổn thương trong tim, và hội chẩn với ê kíp về nhịp học để lên phương án mổ đặt máy tạo nhịp vĩnh viễn cho cháu bé. Bởi vì, ngoài rối loạn nhịp tim nặng, hiện tại, tim bệnh nhi còn bị thông liên nhĩ kích thước lớn nhưng có thể chưa cần phẫu thuật cấp cứu. Các bác sĩ sẽ phẫu thuật “vá” thông liên nhĩ sau khi nhịp tim bệnh nhi ổn định và đánh giá sự phục hồi chức năng tim của trẻ tốt hơn.

ThS.BS Nguyễn Bá Phong chia sẻ, do cơ thể của con còn quá nhỏ (3,2kg) nhưng lại trong tình trạng suy tim nặng, buồng tim trái giãn lớn là 1 yếu tố khó của ca mổ, hơn nữa với tình trạng trẻ suy sinh dưỡng và cân nặng nhỏ như vậy thì việc đặt máy tạo nhịp ở vị trí nào cũng là 1 vấn đề các bác sĩ phải hội chẩn và tính toán rất cẩn thận và chi tiết, ngoài ra cháu bé còn bị lõm ngực bẩm sinh nên việc lựa chọn đường mổ như nào cũng là 1 vấn đề các bác sĩ phải cân nhắc.

Ngay khi mở lồng ngực bộc lộ được quả tim, một điện cực tạo nhịp nhanh chóng được các bác sĩ đặt vào bề mặt tim của bé và kích thích quả tim đập trở lại. Tiếp theo, qua 1 đường mổ ở dưới nách bên trái (không cần cưa xương ức như phương pháp mổ kinh điển), ê kíp phẫu thuật đã thực hiện được cả 2 việc là đặt điện cực vào tim cho bé và cấy máy vào tổ chức thành bụng, trẻ được phẫu thuật thành công.

Sau 3 ngày thở máy tại Khoa Hồi sức Ngoại Tim mạch, bệnh nhi đã được rút bỏ máy thở.

Để ngày càng nhiều hơn nữa trẻ em bị mắc tim bẩm sinh tìm lại được trái tim khoẻ mạnh, các bác sĩ mong muốn có thêm nhiều chương trình khám sàng lọc như chương trình Trái tim cho em để các bác sĩ có thể khám, phát hiện sớm và điều trị sớm cho trẻ mắc tim bẩm sinh phức tạp.

	Bất thường tim bẩm sinh - từ chẩn đoán trước sinh đến can thiệp sau sinh
	Người đàn ông phát hiện dị tật tim bẩm sinh sau khi nhập viện do nhồi máu cơ tim cấp