Bài 1: Những “lùm xùm” từ thiện

LTS: Từ bao đời nay, truyền thống “Lá lành đùm lá rách” đã trở thành nét đẹp văn hóa của dân tộc Việt Nam. Càng trong gian khó, tình đoàn kết, sự sẻ chia, đùm bọc sáng mãi tinh thần người Việt. Thế nhưng những năm gần đây, truyền thống tốt đẹp, tinh thần “tương thân, tương ái” đang bị nhiều cá nhân lợi dụng để trục lợi thông qua 2 chữ “từ thiện”.

Khi người nổi tiếng làm từ thiện

Việc người nổi tiếng có tầm ảnh hưởng đứng ra làm từ thiện để kêu gọi sự chung tay của cộng đồng sau mỗi lần xảy ra thiên tai, dịch bệnh… là điều không phải mới mẻ, bởi danh tiếng, niềm tin mà họ tạo dựng trong xã hội bấy lâu có thể như một chiếc cầu nối trong hoạt động thiện nguyện để người hâm mộ có thể gửi gắm tấm lòng đến những hoàn cảnh khó khăn. Nhưng việc làm từ thiện chưa bao giờ là dễ dàng.

Đầu năm 2024, mạng xã hội lan truyền hình ảnh một người mẹ ngày đêm livestream bán hàng trong bệnh viện để kiếm tiền chữa bệnh ung thư cho con trai khiến nhiều người xúc động.

Đến ngày 4/11/2024, tài khoản Facebook của một KOL nổi tiếng cũng đã đăng thư ngỏ kêu gọi giúp đỡ từ cộng đồng, các nhà hảo tâm nhằm giúp người mẹ này có chi phí chữa bệnh cho con.

Lùm xùm kêu gọi từ thiện của một Tiktoker đang gây tranh cãi cộng đồng mạng. Ảnh chụp lại màn hình

Điều đáng nói là con số kêu gọi thông qua tài khoản ngân hàng của KOL này lên đến hơn 16,7 tỷ đồng, chưa tính đến số tiền mà mạnh thường quân đã gửi gắm qua tài khoản cá nhân của người mẹ trên nhưng chính chủ lại không thể giải thích rõ ràng được các khoản chi gây ra nhiều ồn ào và bức xúc trong dư luận thời gian qua.

Thậm chí, các thành viên trong nhóm kêu gọi ủng hộ, tổ chức livestream công khai các khoản chi phí, khoản tiền sao kê, song “con số thực tế” vẫn khiến nhiều người nghi ngờ.

Sự việc này một lần được nhiều người nhắc lại về từ khóa “sao kê từ thiện” vào năm 2021 đã khiến không ít người nổi tiếng mất đi những hình ảnh đẹp trong mắt công chúng bởi sự chậm trễ, thiếu minh bạch, thiếu kiến thức và trách nhiệm trong vấn đề từ thiện.

Làm từ thiện xuất phát từ tâm thôi chưa đủ, cần tuân thủ quy định của pháp luật. Ảnh minh họa

Khi niềm tin bị tổn thương

Những năm qua, hoạt động từ thiện trở thành một phong trào có sức lan tỏa sâu rộng toàn xã hội, thu hút sự tham gia tích cực, ủng hộ của nhiều tổ chức, cá nhân nhằm kịp thời hỗ trợ, sẻ chia giúp đỡ với những khó khăn mất mát của đồng bào.

Tuy nhiên, bên cạnh những mặt tích cực thì mặt tiêu cực như trục lợi, nhập nhèm tiền từ thiện lại đang trở thành hành vi trái pháp luật, khiến lòng tin của nhiều nhà hảo tâm bị tổn thương.

Số tiền quyên góp liệu có đến tay người thực sự cần giúp được không có lẽ là câu hỏi chung của nhiều nhà hảo tâm khi những lùm xùm từ thiện thời gian qua của người nổi tiếng được phơi bày, “bóc mẽ”. Minh bạch tiền từ thiện không chỉ dừng lại ở việc công khai số tiền nhận được mà quan trọng hơn là công khai được số tiền chi tiêu.

“Việc mạng xã hội phát triển cũng có thể giúp nhiều hoàn cảnh kịp thời, đúng lúc nhưng cũng là nơi dễ đưa cộng đồng mạng, những nhà hảo tâm vào nhiều câu chuyện thương cảm không đáng có, để rồi từ đó niềm tin bị hoài nghi khi ủng hộ cho những hoàn cảnh đó”, chị Th - một nhà hảo tâm đã từng ủng hộ tiền cho sự việc lùm xùm xoay quanh số tiền từ thiện hơn 16,7 tỷ đồng vừa qua chia sẻ.

Sự mất lòng tin này không chỉ khiến những trường hợp thật sự cần giúp đỡ gặp khó khăn trong việc kêu gọi hỗ trợ hoặc nhận hỗ trợ mà nó có thể sẽ tạo một tiền lệ cho việc kêu gọi từ thiện để trục lợi.

(Còn nữa)

Các góc độ pháp lý Theo luật sư, cá nhân kêu gọi, tiếp nhận, quản lý, phân phát tiền từ thiện phải tuân thủ quy định của pháp luật để ...