UBND tỉnh Quảng Ninh giao TKV vận chuyển than ra khỏi dự án nhà máy rác Đông Triều

Vừa qua, UBND tỉnh Quảng Ninh đã có văn bản số 3901/UBND-CN gửi đến các sở Tài nguyên & Môi trường; Xây dựng; Công Thương; Công an tỉnh Quảng Ninh; UBND TX Đông Triều và tập đoàn công nghiệp than – khoáng sản Việt nam (TKV) về việc quản lý vận chuyển giải tỏa đất đá lẫn than tại dự án nhà máy xử lý rác thải thuộc xã Trang Lương, thị xã Đông Triều ( tỉnh Quảng Ninh).

Núp bóng dưới việc xây dựng nhà máy xử lý rác, công ty TNHH Viễn Đông đã khai thác than trái phép

UBND tỉnh Quảng Ninh giao TKV thực hiện vận chuyển giải tỏa khối lượng đất đá lẫn than đang tập kết tại mặt bằng dự án nhà máy xử lý rác thải tại xã Tràng Lương, với chất lượng, khối lượng, vị trí, nội dung như đề xuất của liên ngành và các sở Xây dựng; Tài nguyên và Môi trường; UBND TX Đông Triều. Đảm bảo tuân thủ các quy định của pháp luật và chỉ đạo của tỉnh ủy.

Thời hạn hoàn thành vận chuyển di dời toàn bộ số đất đá lẫn than trên xong trước ngày 30-9-2019, hết thời hạn trên không xem xét việc gia hạn.

Ngoài ra, UBND tỉnh Quảng Ninh yêu cầu TKV làm việc, thống nhất các nội dung liên quan với các Sở Tài nguyên và Môi trường; Công Thương, UBND TX Đông Triều để thực hiện việc di dời toàn bộ số đất đá lẫn than ra khỏi dự án nhà máy rác, đảm bảo tuân thủ đúng các quy định về pháp luật và chủ trương của tỉnh ủy.

Tập đoàn TKV vận chuyển trên tuyến đường chuyên dụng theo quy định, không vận chuyển trên các tuyến quốc lộ. Tăng cường lực lượng quản lý, bảo vệ tài nguyên than trong ranh giới mỏ được giao; Tuyệt đối không để xảy ra việc lợi dụng thi công dự án để hoạt động than trái phép.

Các Sở Công Thương; Tài nguyên và Môi trường, UBND TX Đông Triều khẩn trương làm việc và thống nhất bằng văn bản với TKV, đảm bảo tuân thủ đúng các quy định pháp luật và chỉ đạo của tỉnh ủy, UBND tỉnh. Báo cáo UBND tỉnh kết quả thực hiện trước ngày 5-10-2019.

Giao UBND TX Đông Triều chịu trách nhiệm toàn diện trước pháp luật và trước tỉnh về công tác quản lý, giám sát việc vận chuyển giải tỏa toàn bộ số đất đá lẫn than ra khỏi dự án và tiến độ hoành thành dự án nhà máy xử lý rác thải tại xã Tràng Lương. Giao Công an tỉnh chủ động tiến hành kiểm tra việc chấp hành các quy định của pháp luật, chỉ đạo của tỉnh trontg quá trình thực hiện các nội dung của các đơn vị có liên quan. Báo cáo UBND tỉnh trước ngày 5-10-2019.

Trước đó, ngày 28-10-2015, UBND TX Đông Triều đã phê duyệt quy hoạch nhà máy xử lý rác thải tại thôn Trung Lương, xã Tràng Lương, TX Đông Triều để xử lý rác thải cho khu vực TX Đông Triều. Đến năm 2016, UBND tỉnh Quảng Ninh đã có quyết định giao cho công ty TNHH Viễn Đông thuê 15 ha đất trong 50 năm để xây dựng nhà máy xử lý rác thải với tổng mức đầu tư 150 tỷ đồng, gồm việc xây dựng 4 dây chuyền xử lý bằng hình thức đốt, công suất xử lý 100 tấn rác/ngày, có thể nâng công suất lên 200 tấn/ngày hoặc cao hơn.

Vị trí nhà máy xử lý rác nằm giữa lưng chừng núi và chồng lấn lên ranh giới bảo vệ tài nguyên của công ty than Uông Bí

Tuy nhiên, việc xây dựng dự án nhà máy rác đã gặp sự phản ứng của người dân và dư luận khi nhà máy được xây dựng ở lưng chừng núi, nằm sát khu vực sản xuất than của công ty than Uông Bí đồng thời nằm ngay trên đầu nguồn nước.

Tại văn bản số 83/CTN-KTV ngày 25-6-2014 của công ty CP nước sạch Quảng Ninh đã khuyến cáo nhà máy xử lý rác thải của công ty TNHH Viễn Đông nằm gần thượng nguồn nhánh cái của sông Trung Lương, là nguồn nước đầu vào của nhà máy nước Miếu Hương đang cung cấp nước sạch cho toàn bộ phường Đông Triều và các xã lân cận của TX Đông Triều. Nếu nhà máy đi vào hoạt động có thể tiềm ẩn nguy cơ gây ô nhiễm nguồn nước, trong khi sông Trung Lương vốn đang bị ô nhiễm do các hoạt động của khai trường than xả thải ở thượng nguồn.

Tại Văn bản số 1929/TNMT-KHTC, ngày 2-7-2014, Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Quảng Ninh cho rằng: Địa điểm xin phê duyệt nằm trong khu vực phân bố tài nguyên than khu vực mỏ Hồng Thái, được Bộ TN&MT cấp Giấy phép khai thác số 2229/GP-BTNMT ngày 31-10-2008, Giấy phép khai thác số 2128/GP-BTNMT ngày 7/12/2012 cho phép Công ty than Uông Bí khai thác than; trong diện tích quy hoạch nhà máy có 0,95 ha (phía Nam) nằm trong khu vực hạn chế hoạt động khoáng sản than theo Văn bản số 491/CP-CN ngày 13/5/2002 của Chính phủ.

Ngoài ra, trong quá trình thi công dự án nhà máy rác đã xuất lộ vỉa than và công ty TNHH Viễn Đông viện cớ xây dựng nhà máy để đào sâu xuống vỉa than để tiến hành khai thác trái phép. Chỉ khi đơn vị này đã khai thác được khoảng 4.700 tấn thì mới bị phát giác và UBND TX Đông Triều mới vào cuộc chỉ đạo công ty TNHH Viễn Đông không được chuyển than ra ngoài mà lưu giữ trong khuôn viên dự án, chờ xử lý. Thông tin này làm dấy lên lo ngại về việc dự án nhà máy rác chỉ là “bình phong” cho hoạt động khai thác than trái phép.

Tại phiên chất vấn kỳ họp thứ 5, HĐND tỉnh Quảng Ninh khoá XIII, liên quan đến vấn đề quản lý tài nguyên than, khoáng sản trên địa bàn, ông Nguyễn Văn Đọc, Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ninh, chủ tọa kỳ họp khẳng định thời gian qua có biểu hiện lợi dụng các dự án đang triển khai để tận thu than:

“Chúng ta khẳng định không thể xây dựng một nhà máy mà đào móng sâu đến bốn mươi mấy mét. Phương án kỹ thuật không cho phép, thực chất ở dưới đấy có than”

Viện cớ xây dựng nhà máy, chủ đầu tư đã đào móng sâu hơn 40 mét vào vỉa phát lộ than để khai thác than trái phép

Ngày 22-5-2017, UBND tỉnh Quảng Ninh đã yêu cầu Công ty TNHH Viễn Đông dừng thi công tại các vị trí xuất lộ than, đồng thời yêu cầu UBND thị xã Đông Triều, Công an tỉnh Quảng Ninh giám sát chặt chẽ quá trình thi công dự án và không để xảy ra việc thực hiện các hoạt động bốc xúc, tập kết than trái phép trong quá trình thi công nhà máy.

Sau hơn 2 năm phải nằm im tại dự án để chờ xử lý, tháng 6-2019 UBND tỉnh đã có văn bản giao Tập đoàn công nghiệp than – khoáng sản Việt Nam di dời toàn bộ số than khai thác trái phép trên ra ngoài dự án. Tuy nhiên, trách nhiệm của các bên liên quan, đặc biệt là trách nhiệm của công ty TNHH Viễn Đông núp bóng dự án nhà máy rác để khai thác than trái phép đến thời điểm này vẫn chưa được làm rõ.