Bài 3: Người không đăng ký tham gia đấu giá, không nộp tiền đặt trước vẫn trúng đấu giá

Cục Bổ trợ Tư pháp kiến nghị UBND huyện Đan Phượng không công nhận/phê duyệt/huỷ kết quả đấu giá đối với 26 thửa đất ở xã Đồng Tháp

Giải trình của Cty Đông Á chưa hợp lý

Ngoài việc làm rõ hàng loạt hành vi vi phạm Luật Đấu giá tài sản, Luật Đất đai và Quyết định số 27/2020/QĐ-UBND (của UBND TP Hà Nội) của UBND huyện Đan Phượng, Trung tâm PTQĐ huyện Đan Phượng và Cty Đấu giá hợp danh Đông Á trong việc ban hành Phương án đấu giá QSDĐ; ký Hợp đồng dịch vụ đấu giá tài sản, Bản thoả thuận và Quy chế cuộc đấu giá đều cho phép người không trúng lô đất trước thì được quyền tham gia đấu giá của lô tiếp theo và được chuyển số tiền đặt cọc của thửa đất sang đặt cọc cho thửa sau… mà PL&XH đã thông tin trong những bài trước thì Cục Bổ trợ Tư pháp còn chỉ ra hàng loạt sai phạm của Cty Đông Á trong quá trình tổ chức đấu giá 48 thửa đất tại khu Chăn nuôi, xã Đồng Tháp. Cụ thể như sau:

Thứ nhất về niêm yết, thông báo công khai việc đấu giá tài sản: Đầu tháng 8-2021, Cty Đông Á đã thực hiện thông báo công khai 2 lần trên báo in, Cổng thông tin điện tử Quốc gia về đấu giá tài sản và Cổng thông tin tài sản công; thực hiện niêm yết việc đấu giá tài sản tại trụ sở UBND xã Đồng Tháp và trụ sở Cty. Do tình hình dịch bệnh Covid-19, Cty đã 3 lần điều chỉnh thời gian tổ chức đấu giá QSDĐ. Tuy nhiên, các lần điều chỉnh này, Cty Đông Á không ban hành quy chế cuộc đấu giá mới mà thực hiện bằng các thông báo, không thông báo công khai trên báo in hoặc báo hình, vi phạm quy định tại Điều 57, Luật Đấu giá tài sản. Hành vi niêm yết, thông báo khi thay đổi nội dung đấu giá đã niêm yết, thông báo công khai không đúng quy định tại điểm c, khoản 3 Điều 24, Nghị định số 82/2020/NĐ-CP.

Thứ hai về việc đăng ký tham gia đấu giá: Qua thanh tra cho thấy, có 76 khách hàng nộp hồ sơ và nộp tiền đặt trước để tham gia đấu giá. Việc Cty không trực tiếp bán hồ sơ đăng ký tham gia đấu giá, không trực tiếp thu tiền bán hồ sơ cũng như không tiếp nhận hồ sơ đăng ký tham gia đấu giá mà việc này do Trung tâm PTQĐ tổ chức và được thực hiện tại Trung tâm PTQĐ đã vi phạm khoản 2 Điều 38, Luật Đấu giá tài sản. Hành vi vi phạm của Cty Đông Á về việc bán, tiếp nhận hồ sơ tham gia đấu giá không đúng quy định nêu trên được quy định tại điểm b, khoản 3 Điều 24, Nghị định số 82/2020/NĐ-CP.

Cty Đông Á giải trình, xuất phát từ tình hình dịch bệnh phức tạp, người dân bị hạn chế đi lại hay tiếp xúc với nhiều người. Để thuận lợi cho người dân, tăng cường hiệu quả đấu giá nên Cty đã ký với Trung tâm PTQĐ văn bản thỏa thuận. Theo đó, Cty ủy quyền/ủy thác cho một số nhân sự của Trung tâm PTQĐ thay mặt Cty thực hiện bán, thu tiền và tiếp nhận hồ sơ đăng ký tham gia đấu giá. Nhân sự được Cty hướng dẫn, quy trình, sử dụng biểu mẫu do Cty phát hành.

Tuy nhiên, Cục Bổ trợ Tư pháp cho rằng, việc giải trình của Cty Đông Á là chưa hợp lý. Bởi lẽ, khoản 2 Điều 38, Luật Đấu giá tài sản quy định: ''Tổ chức đấu giá tài sản bán hồ sơ tham gia đấu giá, tiếp nhận hồ sơ tham gia đấu giá trong giờ hành chính, liên tục kể từ ngày niêm yết việc đấu giá tài sản cho đến trước ngày mở cuộc đấu giá 2 ngày”. Như vậy, Luật Đấu giá tài sản không quy định địa điểm bán, tiếp nhận hồ sơ đăng ký tham gia đấu giá. Do đó, trường hợp vì lý do dịch bệnh, Cty có thể tổ chức theo phương án bán, tiếp nhận hồ sơ đăng ký tham gia đấu giá tại UBND huyện Đan Phượng hoặc địa điểm khác để phù hợp với quy định của Luật Đấu giá tài sản.

Thứ ba về đơn đăng ký tham gia đấu giá còn một số tồn tại, thiếu sót sau: Đơn đăng ký không ghi ngày tháng năm như, đơn đăng ký của ông Nguyễn Văn Lợi được ủy quyền của ông Nguyễn Văn Song; đơn đăng ký của ông Nguyễn Hữu Thông; đơn đăng ký của bà Nguyễn Thị Hiền; đơn đăng ký của ông Nguyễn Văn Song được ủy quyền của bà Nguyễn Thị Khanh. Ngoài ra, đơn đăng ký ghi tên của người đăng ký tham gia đấu giá là ông Lê Văn Nhặn nhưng người ký lại ghi là ông Tạ Đình Cả và trong hồ sơ không có uỷ quyền bằng văn bản của ông Nhặn cho ông Cả.

Người không đủ điều kiện vẫn trúng đấu giá

Thứ tư về việc uỷ quyền tham gia đấu giá: Qua thanh tra, Cục Bổ trợ Tư pháp phát hiện, 8 giấy uỷ quyền chỉ có chữ ký của Chủ tịch hoặc Phó Chủ tịch và đóng dấu của UBND xã, phường, thị trấn mà không có lời chứng thực (có một giấy uỷ quyền còn không có ngày tháng năm) là chưa phù hợp với quy định tại khoản 2, khoản 3 Điều 14, Thông tư số 01/2020/TT-BTP ngày 3-3-2020 của Bộ trưởng Bộ Tư pháp và khoản 1 Điều 12 Nghị định số 23/2015/NĐ-CP: "Lời chứng là nội dung bắt buộc của Văn bản chứng thực”. Cục Bổ trợ Tư pháp yêu cầu Cty Đông Á rút kinh nghiệm, cần xem xét kỹ hồ sơ của người đăng ký tham giá đấu giá.

Thứ năm về tiền đặt trước của khách hàng: Tiền đặt trước cho mỗi thửa đất là 150 triệu đồng. Cty Đông Á phối hợp với Trung tâm PTQĐ thu tiền đặt trước bằng tiền mặt của người tham gia đấu giá (66 Phiếu thu có đóng dấu, xác nhận của Trung tâm PTQĐ) hoặc chuyển khoản tiền đặt trước vào tài khoản của Trung tâm PTQĐ. Toàn bộ số tiền nhận chuyển khoản và tiền mặt thu của người đăng ký tham gia đấu giá đều do Trung tâm PTQĐ giữ. Cục Bổ trợ Tư pháp đánh giá, việc thu tiền đặt trước của Cty Đông Á không đúng quy định tại khoản 1 Điều 39, Luật Đấu giá tài sản, đồng thời yêu cầu Cty Đông Á nghiêm túc rút kinh nghiệm.

Đáng chú ý, Cục Bổ trợ Tư pháp còn phát hiên, có một số người tham gia đấu giá cùng một thửa đất lại nộp tiền đặt trước cho nhau nhưng chưa có cơ sở để xác định có sự thông đồng giữa những người tham gia đấu giá.

Thứ sáu về phiếu trả giá còn một số tồn tại, chưa đảm báo tuân thủ quy định trong Quy chế cuộc đấu giá. Cụ thể như sau: Phiếu trả giá của ông Tạ Quang Tùng và ông Nguyễn Tiến Thao không ghi số tiền bằng chữ; phiếu trả giá của ông Tạ Quang Tùng còn không ghi tên người tham gia đấu giá; phiếu trả giá của bà Nguyễn Thị Hiền, ông Nguyễn Tiến Thao, ông Trần Công Sơn và bà Trần Thị Giang không ký và ghi rõ họ tên; phiếu trả giá của ông Nguyễn Văn Thực tại phần trả giá ghi bằng số chỉ ghi ''42''; phiếu trả giá của ông Ngô Văn Quang tại phần số tiền trả bị tẩy xoá; phiếu trả giá của bà Nguyễn Thị Hiền không ghi số tiền bằng số; phiếu trả giá của ông Ngô Văn Quang và bà Nguyễn Thị Trâm ghi số tiền bằng số và số tiền bằng chữ khác nhau.

Thứ bẩy về việc Biên bản đấu giá không ghi chi tiết diễn biến cuộc đấu giá theo quy định tại Thông tư số 06/2017/TT-BTP ngày 16-5-2017 của Bộ Tư pháp. Cục Bổ trợ Tư pháp yêu cầu Cty Đông Á nghiêm túc rút kinh nghiệm, thực hiện đúng quy định của pháp luật.

Thứ tám về kết quả đấu giá: Tổng số 48 thửa đất Cty Đông Á đưa ra bán đấu giá đều có người trúng đấu giá. Trong đó, có 22 thửa đất được thực hiện bán đấu giá theo đúng quy định của pháp luật; 22 thửa đất, Cty Đông Á đã cho người không đủ điều kiện đấu giá (không có đơn đăng ký tham gia đấu giá, không nộp tiền đặt trước) tham gia đấu giá và 4 thửa đất không đủ điều kiện đưa ra bán đấu giá do chỉ có hồ sơ của một khách hàng đăng ký tham gia đấu giá.

Cục Bổ trợ Tư pháp cũng chỉ rõ, trong 22 thửa đất Cty Đông Á đã cho người không đủ điều kiện đấu giá tham gia đấu giá có: 10 thửa đất đủ điều kiện đưa ra bán đấu giá (có 2 người trở lên có đơn đăng ký tham gia đấu giá và nộp tiền đặt trước) nhưng Cty đã cho người không đủ điều kiện tham giá đấu giá và trúng đấu giá. Như vậy, Cty Đông Á đã vi phạm quy định tại điểm i, khoản 3, Điều 24, Nghị định số 82/2020/NĐ-CP; 12 thửa đất còn lại vừa không đủ điều kiện đưa ra bán đấu giá (do chỉ có một người/không có người đăng ký tham gia đấu giá) vừa cho người không đủ điều kiện tham giá đấu giá và trúng đấu giá.

Bài 1: Ban hành phương án đấu giá quyền sử dụng đất phạm luật

Bài 2: Cục Bổ trợ Tư pháp kiến nghị những nội dung gì?