Bài 1: Ban hành phương án đấu giá quyền sử dụng đất phạm luật

26/48 thửa đất tại khu Chăn nuôi, xã Đồng Tháp được bán đấu giá sai quy định

Từ dấu hiệu bất thường

Ngày 6-1, ông Vũ Văn Đoàn, Phó Cục trưởng Cục Bổ trợ Tư pháp, Bộ Tư pháp đã ký Kết luận thanh tra số 05/KL-BTTP về việc thanh tra đột xuất việc tổ chức bán đấu giá tài sản của Cty Đấu giá hợp danh Đông Á (Cty Đông Á). Kết luận thanh tra đã vạch trần hàng loạt sai phạm nghiêm trọng của UBND huyện Đan Phượng và Cty Đông Á trong việc tổ chức bán đấu giá tài sản, đã vi phạm Luật Đấu giá tài sản, Luật Đất đai và Quyết định số 27/2020/QĐ-UBND ngày 18/11/2020 của UBND TP Hà Nội quy định về đấu giá quyền sử dụng đất để giá đất có thu tiền sử dụng đất hoặc cho thuê đất trên địa bàn TP Hà Nội.

Xuất phát từ việc thực hiện chỉ đạo của Lãnh đạo Bộ Tư pháp về việc xem xét, giải quyết đơn của công dân tố cáo Cty Đông Á không tổ chức cho khách hàng xem tài sản đấu giá, hạn chế khách hàng tham dự phiên đấu giá đối với tài sản là máy móc thiết bị, nhà xưởng, dây truyền máy in… của Hội Nông dân Việt Nam. Cùng với việc rà soát trên Cổng thông tin điện tử Quốc gia về đấu giá tài sản, Cục Bổ trợ Tư pháp đã phát hiện, Cty Đông Á đăng thông báo công khai việc bán đấu giá tài sản là quyền sử dụng đất tại khu Chăn nuôi, xã Đồng Tháp, huyện Đan Phượng có dấu hiệu bất thường, không đúng với quy định của pháp luật.

Cục Bổ trợ Tư pháp đã đề xuất lãnh đạo Bộ Tư pháp giao Cục Bổ trợ Tư pháp thành lập Đoàn Thanh tra đột xuất hai vụ việc trên đối với Cty Đông Á để làm rõ, kịp thời phát hiện, xử lý vi phạm theo đúng quy định của pháp luật cũng như có cơ sở để tiếp tục chấn chỉnh chung đối với các tổ chức đấu giá tài sản trong toàn quốc. Được sự nhất trí của Lãnh đạo Bộ Tư pháp, cuối tháng 9-2021, Cục Bổ trợ Tư pháp đã tiến hành thanh tra đột xuất việc tổ chức bán đấu giá tài sản của Cty Đông Á.

Đối với việc tổ chức bán đấu giá quyền sử dụng đất tại khu Chăn nuôi, xã Đồng Tháp, vào tháng 3 và tháng 7-2021, UBND huyện Đan Phương ban hành 3 quyết định về việc phê duyệt tổ chức đấu giá quyền sử dụng đất; phê duyệt phương án đấu giá quyền sử dụng đất và phê duyệt kết quả lựa chọn đơn vị tổ chức đấu giá chuyên nghiệp là Cty Đông Á. Ngày 31-7-2021, Cty Đông Á ký Hợp đồng dịch vụ đấu giá tài sản và Bản thoả thuận về việc quản lý toàn bộ số tiền đặt trước của người tham gia đấu giá, tiền bán hồ sơ đăng ký tham gia đấu giá và các chứng từ có liên quan với Trung tâm Phát triển quỹ đất huyện Đan Phượng.

Việc khách hàng đăng ký tham gia đấu giá nộp tiền đặt trước và hồ sơ đấu giá cho người có tài sản là Trung tâm Phát triển quỹ đất huyện Đan Phượng có dấu hiệu bất thường đã được Cục Bổ trợ Tư pháp phát hiện. Và cũng có lẽ, từ những nội dung trong Bản thoả thuận này để cho người có tài sản “làm thay” công việc của đơn vị tổ chức đấu giá đã dẫn đến hàng loạt hành vi vi phạm pháp luật trong việc tổ chức bán đấu giá quyền sử dụng đất tại khu Chăn nuôi của UBND huyện Đan Phượng; Trung tâm Phát triển quỹ đất và Cty Đông Á(!?).

Phát hiện hàng loạt vi phạm

Căn cứ vào kết quả thanh tra việc chấp hành pháp luật đấu giá tài sản và các quy định pháp luật khác có liên quan của UBND huyện Đan Phượng và Cty Đông Á trong việc tổ chức bán đấu giá quyền sử dụng đất tại khu Chăn nuôi, Cục Bổ trợ Tư pháp đã làm rõ những tồn tại thiếu sót sau đây:

Việc UBND huyện Đan Phượng ban hành phương án đấu giá quyền sử dụng đất có nội dung, người không trúng lô đất trước (nếu không vi phạm quy chế đấu giá) thì được quyền tham gia đấu giá của lô tiếp theo nhưng phải nộp thêm phí đấu giá bằng 50% của mức nộp ban đầu và được chuyển tiền cọc cho thửa đất hoặc lô đất sau là chưa phù hợp với quy định tại Điều 59, Luật Đấu giá tài sản; khoản 3 Điều 118, Luật Đất đai và khoản 2, khoản 3, Điều 6, Quyết định số 27/2020/QĐ-UBND của UBND TP Hà Nội.

Việc Trung tâm Phát triển quỹ đất huyện Đan Phượng ký hợp đồng và thoả thuận với Cty Đông Á có nội dung, tiền đặt trước của người tham gia đấu giá sẽ do Trung tâm Phát triển quỹ đất giữ (chuyển vào tài khoản của Trung tâm hoặc thu tiền mặt trực tiếp của khách hàng, đồng thời xuất phiếu thu của Trung tâm cho khách hàng) là chưa phù hợp với các quy định tại tại khoản 1 Điều 39, Luật Đấu giá tài sản.

Còn đối với Cty Đông Á, Cục Bổ trợ Tư pháp đã chỉ ra 9 hành vi vi phạm, cụ thể như sau:

Thứ nhất, Cty ban hành quy chế cuộc đấu giá có nội dung không đúng, vi phạm các Điều 39, Điều 59, Luật Đấu giá tài sản; Điều 118, Luật Đất đai và Điều 6, Quyết định số 27/2020/QĐ-UBND của UBND TP Hà Nội;

Thứ hai, Cty không thông báo công khai ít nhất 2 lần trên báo in hoặc báo hình về việc thay đổi nội dung đấu giá đã được niêm yết, thông báo công khai, vi phạm quy định tại Điều 57, Luật Đấu giá tài sản.

Thứ ba, Cty không trực tiếp bán hồ sơ đăng ký tham gia đấu giá, không trực tiếp thu tiền bán hồ sơ cũng như không tiếp nhận hồ sơ đăng ký tham gia đấu giá, vi phạm quy định tại Điều 38, Luật Đấu giá tài sản;

Thứ tư, Cty cho người không đủ điều kiện đấu giá tham gia đấu giá (không có đơn đăng ký tham gia đấu giá, không có tiền đặt trước) đối với 10 thửa đất, vi phạm Điều 38 và Điều 39, Luật Đấu giá tài sản.

Thứ năm, Cty ký Hợp đồng dịch vụ đấu giá tài sản và Bản thoả thuận với Trung tâm Phát triển quỹ đất với nội dung về việc bán, tiếp nhận hồ sơ, thu, trả tiền đặt trước trái quy định với Điều 38 và Điều 39, Luật Đấu giá tài sản;

Thứ sáu, Cty chấp nhận việc uỷ quyền của người tham gia đấu giá bằng giấy uỷ quyền được lập chưa phù hợp với quy định là chưa đảm bảo việc tuân thủ đúng quy định pháp luật có liên quan đến việc tổ chức đấu giá tài sản.

Thứ bảy, Cty chấp nhận cho một số người đăng ký tham gia đấu giá cùng một thửa đất nộp tiền đặt trước cho nhau là chưa đảm bảo tính khách quan, minh bạch trong hoạt động đấu giá tài sản;

Thứ tám, đối với 16 thửa đất không đủ điều kiện bán đấu giá theo quy định của pháp luật về đất đai và Quyết định 27/2020/QĐ-UBND của UBND TP Hà Nội nên kết quả đấu giá các thửa đất này không có giá trị pháp lý theo quy định của Luật Đấu giá tài sản;

Thứ chín, một số đơn đăng ký tham gia đấu giá, phiếu trả giá còn sai sót so với Quy chế cuộc đấu giá.

Trên cơ sở kết quả thanh tra, Cục trưởng Cục Bổ trợ Tư pháp đã quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với Cty Đông Á với tổng số tiền 50 triệu đồng. Cục Bổ trợ Tư pháp kiến nghị UBND huyện Đan Phượng không công nhận/phê duyệt kết quả đấu giá đối với 16 thửa đất đã được Cty Đấu giá hợp danh Đông Á bán đấu giá không đúng quy định của pháp luật, đồng thời huỷ kết quả đấu giá đối với 10 thửa đất đã bị áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả do hành vi vi phạm của Cty Đông Á.