Vụ cháy quán karaoke, 5 người thiệt mạng: Do thiết kế không đủ điều kiện an toàn?

Sau vụ việc, nhiều người đặt câu hỏi, giá như quán hát được thiết kế đúng quy chuẩn và có lối thoát hiểm đảm bảo an toàn thì sự việc đã không đau lòng đến thế...

Chủ quán cũng thiệt mạng

Bà Lan (60 tuổi), ở ngõ đối diện nơi xảy ra hỏa hoạn kể lại: “Khoảng 12g30 ngày 3-4, khi tôi ra hành lang để xem ấm thuốc bắc thì thấy cột khói bốc lên cao ở hướng ngõ 43. Một vài nhân viên nam chạy ra ngoài trong tình trạng hoảng loạn và hò hét có cháy”.

Nhận tin báo, lực lượng PCCC đã nhanh chóng điều động ba xe tới hiện trường. Tuy nhiên, ngôi nhà gặp sự cố nằm sâu trong ngõ khiến công tác chữa cháy gặp khó khăn. Dù khống chế được ngọn lửa nhưng cột khói từ tầng 1 bị hút lên các tầng còn lại khiến nhiều nhân viên trong quán bị ngạt khí. Được biết ít nhất 5 người đã tử vong tại hiện trường và nhiều người đã ngất vì ngạt khói. Ngay sau đó, lực lượng 115 điều động 2 xe cấp cứu tới hiện trường.

Ngã quỵ dưới lòng đường, một bà mẹ khoảng 50 tuổi gọi tên con trong tiếng khóc nấc. Được biết, người con trai của bà tên Hiếu, SN 1989 mới vào làm tại quán. Theo lời bà mẹ này thì Hiếu làm cả ngày và đêm tại quán karaoke. Buổi tối thường về muộn nên Hiếu ngủ lại tại quán, ít khi về nhà. Khi xảy ra chuyện, cả nhà gồm bố, mẹ, cậu mợ và anh chị em trong nhà đều tới hiện trường cầu mong Hiếu không gặp nạn.

Ngoài người thân của các nạn nhân, trước ngõ 43 còn có hai nữ nhân viên cũng gào khóc gọi tên đồng nghiệp cùng làm tại quán hát. Nữ nhân viên tên Hân cho biết, tất cả quán hát có khoảng 30 nhân viên cả nam và nữ. Thông thường, khi làm việc xong thường rất khuya nên các nhân viên hay ngủ lại tại quán. Đêm 2-5, Hân có xích mích với các nhân viên khác nên bỏ về không ngủ lại. “Tới trưa nay, em chuẩn bị đi làm thì nhận được tin dữ cháy quán hát. Các nhân viên ngủ lại quán bị ngạt khói. Tuy nhiên, khi tới hiện trường không được vào nhận diện nên chưa rõ tình hình ra sao, chỉ biết có nhiều người gặp nạn trong đó có bạn em”.

Quá trình điều tra, CQCA đã làm rõ 5 nạn nhân thiệt mạng trong vụ hỏa hoạn gồm: Phạm Trung Nam, SN 1972, trú tại số 5 Phủ Doãn, phường Hàng Trống, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội, là một trong ba chủ quán; Trần Trung Hiếu, SN 1989, trú tại đường Ngọc Hồi, thị trấn Văn Điển, huyện Thanh Trì, Hà Nội; Hoàng Thu Hiên, SN 1988, trú tại xã Hải Bối, huyện Đông Anh, Hà Nội; Lưu Việt Trinh, SN 1990, trú tại xã Cát Chinh, huyện Văn Chấn, tỉnh Yên Bái và Lê Thị Hằng, SN 1992, trú tại xã Thủy Đường, huyện Thủy Nguyên, TP Hải Phòng.

Cảnh sát cũng xác định, khoảng thời gian trên, anh Trịnh Văn Bốn, SN 1994, trú tại xã Đồng Thôn, huyện Hậu Lộc, tỉnh Thanh Hóa, là nhân viên của quán hát đang dọn dẹp ở tầng 1, quán karaoke Nhật Thực thì bất ngờ phát hiện bảng điện gần cầu thang lên tầng 2 bị nổ và bùng cháy. Anh Bốn vội dùng chậu nước gần đó dập lửa, nhưng do lửa cháy lớn, bén lên các tầng phía trên nên mọi nỗ lực của anh bất thành. Quá hốt hoảng, anh Bốn đã chạy ra khỏi quán và cùng một số nhân viên khác hô hoán, gọi lực lượng phòng cháy, chữa cháy. Sau khi ngọn lửa được khống chế, lực lượng chức năng đã phát hiện trong quán có tới 5 người tử vong do không có đường thoát ra ngoài. Trong đó, nạn nhân Lưu Việt Trinh nằm chết ở trong phòng tầng 3 và nạn nhân Lê Thị Hằng tử vong ở cầu thang từ tầng 3 lên tầng 4; ba nạn nhân gồm anh Nam, anh Hiều và chị Hiên chết ở phòng thay đồ tầng 5.

Quá trình điều tra, cảnh sát cũng xác định: Quán karaoke Nhật Thực được UBND quận Đống Đa, Hà Nội cấp phép kinh doanh từ ngày 19-5-2010 và hết hạn ngày 18-6-2011, do bà Lê Thị Phương Liên, SN 1961, trú tại phường Phương Liên, quận Đống Đa, Hà Nội làm chủ. Đến tháng 11-2013, bà Liên ủy quyền cho anh Trần Hoàng Anh, SN 1980, trú tại phường Nam Đồng, quận Đống Đa, Hà Nội làm chủ. Tháng 3-2014, anh Hoàng Anh nhượng lại quán cho anh Nam làm cho đến nay. Thời điểm xảy ra hỏa hoạn, trong quán ngoài những nạn nhân tử vong còn có các nạn nhân bị thương khác là anh Bốn và anh Đồng Văn Vững, SN 1993, trú tại xã Hoàng Hợp, huyện Hoằng Hóa, tỉnh Thanh Hóa đang dọn dẹp ở tầng 1; anh Đào Xuân Giang, SN 1994, trú tại xã Bạch Hạ, huyện Phú Xuyên, Hà Nội ở ngoài sân; duy nhất có anh Nguyễn Công Tuấn, SN 1993, trú tại phường Nguyễn Trãi, TP Hà Giang, tỉnh Hà Giang lúc đó ở tầng 5, khi phát hiện hỏa hoạn, đã trèo sang nhà bên cạnh nên thoát nạn.

Quán karaoke, nơi xảy ra vụ hỏa hoạn nằm sâu trong ngõ 43 đường Giảng Võ, quận Đống Đa, Hà Nội. Ảnh: Quân Nguyễn

Nhận diện nạn nhân qua chiếc răng khểnh

Trong tiếng nghẹn ngào, bà L, bác ruột nạn nhân Lưu Việt Trinh chia sẻ: Trinh từng làm tại một quán ăn khác ở Hà Nội. Thời gian gần đây, cô cháu gái của bà mới chuyển sang làm nhân viên của quán karaoke Nhật Thực. Gia cảnh của Trinh rất éo le. Bố mất khi Trinh còn rất nhỏ. Mẹ lại đi bước nữa khiến cuộc sống của Trinh thiếu thốn tình cảm và khó khăn chồng chất. Sau khi mẹ đi bước nữa và sinh thêm em, Trinh đã tự lập và đi làm sớm mong có tiền phụ giúp mẹ nuôi em. “Khi nhận được thông báo từ bạn của Trinh. Tôi tức tốc từ huyện Thường Tín, Hà Nội lên nhà xác BV Bạch Mai nhận diện cháu. Trong số 5 nạn nhân thì Trinh bị cháy biến dạng không thể nhận diện được. Lực lượng chức năng yêu cầu gia đình tiến hành xét nghiệm ADN để xác định danh tính. Tuy nhiên, do mẹ cháu ở xa chưa lên kịp vì thế tôi nhận diện cháu gái qua các bộ phận cơ thể. Quần áo của Trinh bị cháy bám chặt vào người. Tôi nhận ra cháu bởi chiếc răng khểnh và vóc dáng”, bà L chia sẻ thêm.

Cùng cảnh ngộ với gia đình nạn nhân Lưu Việt Trinh, ông Trần Huy Hào, 57 tuổi, bố nạn nhân Trần Trung Hiếu kể: “Con trai tôi mới được người quen giới thiệu vào đây làm chưa được bao lâu, vậy mà ngọn lửa oan nghiệt đã cướp mất sinh mạng của cháu khi tuổi đời còn quá trẻ. Thường ngày Hiếu là đứa chăm chỉ, chịu khó làm việc. Trước khi xảy ra sự cố, Hiếu còn nói sẽ đi làm phụ giúp kinh tế cho chúng tôi. Vì công việc làm về khuya nên khi làm việc xong, Hiếu thường ngủ lại quán luôn. Hôm xảy ra chuyện vào thời điểm giữa trưa. Rất có thể lúc đó Hiếu đang ngủ nên khi xảy ra hỏa hoạn không kịp thoát thân”.

Sau khi xảy ra sự việc, Phòng Kỹ thuật hình sự (PC 54) CATP Hà Nội đã xuống hiện trường phối hợp với lực lượng chức năng, khám nghiệm hiện trường, khám nghiệm tử thi và điều tra làm rõ nguyên nhân vụ hỏa hoạn. Qua công tác khám nghiệm hiện trường xác định, quán karaoke Nhật Thực được thiết kế 5 tầng, trong đó tầng 1 là khu vực quầy bar và lễ tân; từ tầng 2 lên tới tầng 4 có sáu phòng hát; tầng 5 của quán hát là phòng thay đồ và phòng máy vi tính. Tuy nhiên, điều đáng nói là quán hát được thiết kế trong khối nhà ống và chỉ có một cửa ra vào ở tầng 1 lên tầng 2 nằm sát tường sau. Điều này rất khó khăn cho công tác cứu hộ cũng như thoát nạn khi gặp sự cố. Khám nghiệm tử thi, cảnh sát cũng xác định các nạn nhân đều tử vong do ngạt khí CO.

Lực lượng cấp cứu, đưa thi thể 5 nạn nhân xấu số vào BV Bạch Mai chờ người thân tới nhận diện. Ảnh: Quân Nguyễn

Mối nguy hiểm lớn còn bị bỏ ngỏ...

Vài năm gần đây tình hình cháy lớn tại các trung tâm thương mại, nhà xưởng, và những khu vui chơi giải trí tại Việt Nam có dấu hiệu gia tăng. Có thể kể đến vụ cháy ở TTTM Hải Dương; vụ cháy ở khu Zone 9; vụ cháy quán karaoke Gran trên phố Xã Đàn, và vụ cháy tại quán karoke Nhật Thực.

Ngoài việc thiệt hại rất lớn về tài sản nhiều người là nạn nhân trong các vụ hỏa hoạn nói trên đã tử vong do ngạt khói, chen lấn, xô đẩy và giẫm đạp lên nhau khi quá hoảng loạn và không thể tìm thấy lối thoát nạn hay thoát hiểm nào. Khi xảy ra hỏa hoạn cơ quan chức năng mới điều tra tìm hiểu nguyên nhân, đồng thời đặt vấn đề về những thiếu sót của các cơ sở này.

Một chuyên gia về PCCC cho biết, theo khảo sát điều tra, lực lượng chức năng nhận thấy thiếu sót phổ biến trong các vụ hỏa hoạn, là không có lối thoát nạn. Lối thoát nạn hay thoát hiểm tại các nhà hàng quán bar, câu lạc bộ hay hộp đêm là một trong những yêu cầu thiết kế quan trọng nhất bởi những nơi này luôn luôn tập trung đông người đặc biệt là vào buổi tối, mọi điều kiện để quan sát lối thoát nạn không dễ như ban ngày.

Điều đáng nói, thời gian trở lại đây, trên địa bàn TP Hà Nội nhất là khu vực các quận nội thành Cầu Giấy, Tây Hồ, Ba Đình, Hoàn Kiếm… số lượng các quán bar, karaoke gia tăng đáng kể. Dạo quanh các khu vực như: ven sông Tô Lịch, Hồ Tây, đường Nguyễn Chí Thanh, Láng, Phùng Hưng, Chả Cá, Hồ Tùng Mậu… không khó để bắt gặp hình ảnh các biển hiệu kinh doanh loại hình giải trí bar karaoke lòe loẹt ánh đèn… Lượng khách ra vào các điểm vui chơi, giải trí này luôn nườm nượp nhất là vào các buổi tối cuối tuần, dịp nghỉ lễ, Tết. Nhưng đáng ngại là, phần lớn các “trung tâm vui chơi giải trí” này, chỉ có duy nhất một cửa ra vào, chứ không có lối thoát hiểm.

Không thể phủ nhận việc gia tăng các điểm kinh doanh bar, karaoke đã góp phần đáp ứng nhu cầu giải trí (liên hoan, tổ chức sinh nhật…) của một bộ phận không nhỏ người dân. Tuy nhiên có một thực tế tại nhiều điểm kinh doanh bar, karaoke, công tác PCCC đang bị bỏ ngỏ. Nguy cơ hỏa hoạn lơ lửng trên đầu.

Không khó để nhận thấy, ở các “trung tâm giải trí này” bàn ghế san sát, với nhiều vật liệu dễ bén lửa; hoặc chia thành các phòng kín mít. Tại đây, các “thượng đế” thỏa sức “đốt” thuốc lá, trong khi không hề có sự xuất hiện của các bình bọt chữa cháy cũng như các dụng cụ cứu hộ, cứu nạn khi xảy ra hỏa hoạn. Trước “thực trạng” này, không may hỏa hoạn xảy ra, thì hậu quả thảm khốc là điều không khó hình dung.

Mặt khác, thực trạng nhiều cửa hàng nhỏ nhưng treo biển quảng cáo “khổng lồ”, bịt kín không gian cả tòa nhà và nguy cơ chập cháy điện ở các biển quảng cáo này cũng không hề nhỏ. Một số liệu thống kê của Cảnh sát PCCC Hà Nội cũng cho thấy, số vụ hỏa hoạn do chập điện chiếm tỷ lệ rất cao trong các vụ cháy.

Trong khi đó đánh giá về ý thức PCCC của người dân, Đại tá Nguyễn Văn Sơn - Phó GĐ Sở Cảnh sát Phòng cháy và chữa cháy Hà Nội, cho biết: Ý thức chấp hành các quy định về PCCC của một bộ phận người dân còn chưa tốt; nhiều cơ quan, đơn vị không thực hiện đầy đủ vai trò, trách nhiệm quản lý Nhà nước về PCCC, chưa đầu tư đầy đủ về lực lượng, phương tiện cho các hoạt động PCCC tại cơ quan, đơn vị… Những tồn tại trên đã tác động tiêu cực đến công tác phòng cháy, chữa cháy và cứu nạn, cứu hộ trên địa bàn TP.

Để ngăn ngừa các vụ hỏa hoạn nói chung, thiết nghĩ ngay từ lúc này, bên cạnh việc đẩy mạnh công tác tuyên truyền về các quy định an toàn phòng chống cháy nổ, các cơ quan chức năng cần mở đợt ra quân kiểm tra, xử lý nghiêm các cơ sở kinh doanh bar, karaoke vi phạm, có như vậy mới tránh được tình trạng “việc đã rồi”.

Quán karaoke thiết kế không đủ tiêu chuẩn cấp phép? Qua điều tra ban đầu xác định nhiều khả năng vụ hỏa hoạn xảy ra do chập điện ở tầng 1. Điều đáng nói là quán hát được thiết kế trong khối nhà ống và chỉ có một cửa ra vào ở tầng 1 lên tầng 2 và các tầng khác nằm sát tường sau, xung quanh bị bịt kín mít, không có cửa thoát hiểm, khi xảy ra hỏa hoạn, đám cháy sẽ hút theo khoảng không đến tầng 5. Mặt khác, xung quanh phòng hát ốp gỗ ép và đệm mút, rất dễ cháy và lan nhanh. Điều này gây khó khăn cho công tác cứu hộ cũng như thoát nạn khi gặp sự cố. Vụ cháy xảy ra khiến nhiều nạn nhân tử vong, nhiều người đã đặt câu hỏi, nếu như quán hát được thiết kế đúng tiêu chuẩn, có cầu thang thoát hiểm thì có lẽ sự việc đã không đau lòng đến thế. “Vì vậy, qua sự việc này, các đơn vị chức năng trước khi cấp giấy phép kinh doanh cho các quán karaoke và những loại hình kinh doanh thu hút nhiều người cần có biện pháp cũng như chế tài cụ thể. Nên kiểm tra thiết kế phòng hát cũng như địa điểm kinh doanh trước khi cấp phép và buộc các cơ sở kinh doanh phải có cửa thoát hiểm. Nếu những hộ nào không đủ điều kiện trên, sẽ kiên quyết không cấp phép và không cho hành nghề, như vậy mới tránh được những vụ việc đau lòng tương tự xảy ra...”- Thiếu tá Lê Việt Dũng, Đội trưởng Đội khám nghiệm hiện trường, Phòng PC54 CATP Hà Nội cảnh báo.

Quân Nguyễn - Nguyễn Vũ - Sỹ Hào