Tranh luận “nóng” liên quan đến vấn đề thiệt hại

Các bị cáo tại tòa

Giám định viên đã thực hiện theo quy trình

Tại tòa, đại diện VKSND TP Hà Nội đã đưa ra quan điểm đối đáp đối với các luật sư. Về việc các luật sư thắc mắc, việc ban hành kết luận giám định có đảm bảo nội dung, hình thức? Kiểm sát viên cho hay, việc thực hiện theo Luật Giám định tư pháp. Những người tham gia giám định gồm các tiến sĩ, thạc sĩ, kỹ sư… có đầy đủ chứng chỉ thí nghiệm.

Theo Luật Giám định tư pháp, không ban hành kiểu mẫu, ban hành kết quả giám định nên cơ quan giám định đã thực hiện đúng yêu cầu, được thể hiện trong đề cương giám định tư pháp, trình cơ quan trưng cầu giám định và cơ quan cảnh sát điều tra Bộ Công an. Đại diện VKSND khẳng định, khi đào hố, khoan ở các đoạn đường thực hiện giám định, các giám định viên đã thực hiện theo quy trình, quy phạm.

Với việc, đoạn đường đưa vào khai thác sau đó mới giám định có khách quan? VKSND cho hay, thời điểm giám định là tháng 4-2019. Đoạn từ km 00 đến km 65 đã đưa vào khai thác ngày 2-8-2017. Kiểm sát viên nêu, việc xác định hậu quả thiệt hại, cơ quan tố tụng đã xác định giá trị lớp vật liệu không đảm bảo thi công theo tiêu chuẩn kỹ thuật đề ra trong dự án này. Các bị cáo và luật sư cho rằng, không có cơ quan chuyên môn nào đánh giá thiệt hại, VKSND nhận thấy, việc truy tố các bị cáo theo Điều 224, khoản 3, nổi lên nhất là việc thi công, nghiệm thu và đã vi phạm.

Quyết định 581 về thi công dự án cũng đã nêu rõ: Quá trình thi công xây dựng, VEC phải kiểm tra, nghiệm thu chất lượng tại hiện trường trước khi sử dụng công trình; phải kiểm tra ngay khi đang thi công, đến khi hoàn thành. Khi chưa được kiểm tra, chấp nhận nghiệm thu của đơn vị giám sát thi công xây dựng, của chủ đầu tư, nhà thầu không được thi công công trình tiếp theo… đại diện VKSND nêu và khẳng định, chỉ được phép đưa bộ phận công trình, hạng mục công trình sau khi thi hành nghiệm thu xong vào sử dụng.

Các gói thầu đều không đảm bảo chất lượng

Trong dự án này, đoạn đường 65km chủ đầu tư đã thanh toán với giá trị 12.000 tỷ đồng nhưng cơ quan tố tụng xác định trên cơ sở kết luận giám định, xác định các hạng mục không đảm bảo tiêu chuẩn chất lượng, công trình không được nghiệm thu thì không được thanh toán. Việc thanh toán hơn 811 tỷ đồng đã gây hậu quả. Như vậy cơ quan tố tụng đã sử dụng các hạng mục không đảm bảo chất lượng và các hạng mục này là nguyên nhân dẫn đến hậu quả thiệt hại. Điều này thể hiện hành vi đó đã trái quy định Luật Xây dựng và văn bản của dự án này sử dụng để thi công.

Luật sư của đại diện Tổng Cty Sông Đà nêu, VEC thanh toán cho các hạng mục không đảm bảo số tiền 811 tỷ đồng, nếu cộng lên thì số tiền sẽ hơn rất nhiều. Đại diện VKSND khẳng định, cơ quan công tố không thực hiện việc cộng cơ học như vậy. Số tiền quy kết cho các bị cáo chỉ là giá trị các hạng mục công trình không đảm bảo chất lượng xảy ra trong quá trình các bị cáo thực hiện thi công, quản lý thực hiện dự án này. "Chính vì thế, cáo trạng mới cáo buộc bị cáo Nguyễn Mạnh Hùng, cựu Phó Tổng GĐ VEC và đồng phạm chịu trách nhiệm hơn 420 tỷ đồng; bị cáo Lê Quang Hào, cựu Phó Tổng GĐ VEC và đồng phạm chịu trách nhiệm gần 390 tỷ đồng" – lời KSV.

Với dự án cao tốc Đà Nẵng - Quảng Ngãi, với tư cách Chủ tịch Hội đồng nghiệm thu cơ sở, bị cáo Hùng phải tổ chức nghiệm thu rồi mới chuyển sang giai đoạn thi công tiếp theo. Quá trình nghiệm thu như vậy thì mới biết được những gì còn tồn tại. Còn nếu không nghiệm thu được thì cũng phải tổ chức nghiệm thu. Bị cáo vẫn cho thi công, đắp lên các lớp tiếp theo. Điều này là trái quy định.

Đối với bị cáo Lê Quang Hào, VKSND kết luận, quá trình nghiệm thu cơ sở có thấy 5/7 gói thầu chưa hoàn thành vẫn nghiệm thu. Thực tế các gói thầu này đều không đảm bảo chất lượng. Nhưng khi báo cáo lên Hội đồng nghiệm thu Nhà nước, bị cáo đã không nêu lên những tồn tại đó, cho nên không đánh giá được thiệt hại, hỏng hóc của các đoạn thi công. Trong thời gian phụ trách dự án, bị cáo Hào đã cho chuyển đổi thi công từ lớp VTO sang Novachip và đã không đạt tiêu chuẩn về chất lượng.

Bào chữa cho bị cáo Cao Hừng Đông, nguyên Phó GĐ Ban điều hành Liên danh gói thầu số 1, Dự án đường cao tốc Đà Nẵng – Quảng Ngãi, luật sư Lý Vinh Hoàng nêu, theo cáo trạng, hậu quả thiệt hại của cả giai đoạn 1 vụ án là hơn 811 tỷ đồng. Trong đó, bị cáo Cao Hừng Đông phải chịu trách nhiệm cho số tiền hơn 45 tỷ đồng. Đây là số tiền mà chủ đầu tư đã thanh toán cho các hạng mục công trình không đảm bảo chất lượng do Tổng Cty Xây dựng công trình giao thông 5 (Cienco 5) thi công tại gói thầu số 1 theo các hồ sơ thanh toán (IPC) từ số 21 đến 34 và số 36. Luật sư cho rằng, đây không phải là giá trị thiệt hại mà là giá trị do cơ quan tố tụng sử dụng số liệu thanh toán cho các hạng mục theo kết quả giám định của Phân viện Khoa học công nghệ giao thông vận tải phía Nam báo cáo là không đạt chất lượng.

Luật sư Nguyễn Văn Ngôn, bào chữa cho bị cáo Quản Trọng Tuấn, nguyên GĐ Ban điều hành Liên danh gói thầu số 3B, phân tích về trách nhiệm bồi thường thiệt hại và cho rằng, trong vụ án này, bị cáo là cán bộ, là người làm công cho Tổng Cty Xây dựng công trình giao thông 6 (Cienco 6) là một pháp nhân. Luật sư nêu Điều 597 – Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định, pháp nhân phải bồi thường thiệt hại do người của mình gây ra trong khi thực hiện nhiệm vụ được pháp nhân giao; nếu pháp nhân đã bồi thường thiệt hại thì có quyền yêu cầu người có lỗi trong việc gây thiệt hại phải hoàn trả một khoản tiền theo quy định của pháp luật.