Nhìn lại từ câu chuyện khẩu trang

Một trong các bộ kít xét nghiệm nhanh được rao bán trên thị trường mạng xã hội

Ma trận giá, loạn chất lượng

Theo ghi nhận của phóng viên, các kit xét nghiệm nhanh đang bán tràn lan trên mạng xã hội có giá dao động từ 70 – 90 nghìn. Cũng có không ít những cá nhân bán giá 100 nghìn/bộ nếu người mua mua số lượng ít. Và không chỉ loạn về giá, chất lượng, thương hiệu và đơn vị nhập khẩu của các kít xét nghiệm nhanh này cũng loạn cào cào. Hàng Pháp, hàng Đức, hàng Hàn, hàng Thái… đủ cả. Và tất nhiên mọi khẳng định về chất lượng của các sản phẩm này cũng chỉ có người bán khẳng định, rất ít những cá nhân đưa ra những bằng chứng hoặc giấy tờ chính thống để chứng minh xuất xứ cho sản phẩm của mình. Hãn hữu có những bộ kít được quảng cáo có sự cấp phép của Bộ Y tế, được sử dụng trong các bệnh viện, trung tâm y tế. Và những bằng chứng này cũng chỉ là những hình ảnh xuất hiện đầy rẫy chỉ sau một cú click chuột.

Cũng theo tìm hiểu của phóng viên, sau nhiều động thái của lực lượng quản lý thị trường, nhiều nhà thuốc đã dè dặt trong việc nhập và bán kít xét nghiệm nhanh. Theo một nhà thuốc ở quận Long Biên, ngoài việc bán kít xét nghiệm trong thời điểm này vô cùng nhạy cảm, dễ bị lực lượng thị trường để ý còn là lợi nhuận cũng không được là bao. “Nguồn nhập cao nên bán ra giá cũng cao chứ bọn em không cố tình tăng giá. Thời điểm này người dân tìm mua kit xét nghiệm nhiều, nếu chịu khó bán dù lãi ít nhưng bán số lượng nhiều thì cũng ổn, tuy nhiên cũng dễ khiến bị kiểm tra giấy tờ xuất – nhập nên nhà thuốc bọn em hạn chế sản phẩm này” – chị N.T.L (Long Biên) nhân viên nhà thuốc này cho biết.

Có lẽ bởi thế, thị trường kít xét nghiệm nhanh online được thể phát triển rất mạnh mẽ. Chị Nguyễn Thị Tuyết (Gia Lâm) thì cho biết, bởi do đặc thù công việc chị là giáo viên, chồng chị là công nhân nên việc tiếp xúc với nhiều người là chuyện đương nhiên. Trong tình hình dịch bệnh diễn biến phức tạp, các ca bệnh tăng rất cao thì việc có sẵn kít xét nghiệm trong nhà với chị là điều cần thiết. Vì mua ở nhà thuốc không được nên chị đành chấp nhận mua trên mạng xã hội, mặc dù giá cả các bộ kít xét nghiệm này cũng không đồng nhất, chất lượng cũng không biết thế nào nhưng cực chẳng đã vẫn phải mua… Chuyện “loạn” giá kít test nhanh Covid-19, thực tế, thời gian qua tình trạng “loạn” giá dịch vụ xét nghiệm, giá kít test xảy ra nhiều nơi. Đặc biệt, lợi dụng những diễn biến phức tạp của tình hình dịch bệnh, nhu cầu tự test Covid-19 của người dân tăng cao đột ngột dường như là cơ hội trục lợi của một số người kinh doanh vật tư y tế.

Từ câu chuyện khẩu trang

Việc loạn giá, loạn chất lượng kít xét nghiệm nhanh khiến nhiều người nghĩ lại câu chuyện khan hiếm và loạn giá khẩu trang cách đây 2 năm. Xét trên nhiều yếu tố, việc người dân lạm dụng và phụ thuộc quá nhiều vào việc xét nghiệm nhanh cũng là lý do để các loại kít xét nghiệm nhanh loạn giá thị trường. Chị Nguyễn Thanh Ngân (Hai Bà Trưng) cho biết, ở chỗ chị, hầu như nhà nào trong nhà cũng có ít nhất vài ba bộ kít xét nghiệm nhanh. “Có nhà cô bạn tôi cô và chồng dương tính. Thay bằng việc thực hiện đúng hướng dẫn của nhân viên y tế, ngày nào hai vợ chồng cũng lôi xét nghiệm nhanh ra để test. Có những ngày test đến 2, 3 lần với lý do: test nhiều để tìm kết quả chính xác”, chị Ngân cho biết. Hoặc như anh Phạm Văn Dũng (Thanh Xuân) cho biết, vợ anh mặc dù chỉ ở nhà trông hai đứa trẻ, tuy nhiên việc sợ nhiễm virus corona như ám ảnh chị. Cứ hai ba ngày chị lại cảm thấy mình đau đầu, ho, rát họng… và thế là lại lôi kít xét nghiệm ra để thử. “Lạ một điều cứ test cho ra kết quả âm tính là các “triệu chứng” trước đó vợ tôi cảm thấy lại… hết sạch. Từ lúc các ca bệnh Hà Nội tăng cao đến giờ, nhà tôi không biết tốn biết bao nhiêu kít xét nghiệm cho cô ấy”, anh Dũng nói.

Về chuyện test nhanh quá nhiều chỉ để khẳng định mình có nhiễm bệnh hay không, Tiến sĩ, bác sĩ Tạ Quang Thành-mạng lưới Thầy thuốc đồng hành cho biết, sau hàng nghìn ca hỗ trợ điều trị qua các cuộc gọi và gần đây là các chấn đoán lâm sàng trên trực tiếp các bệnh nhân anh đã gặp, đến giờ, các bác sỹ có thể chỉ cần nghe triệu chứng đã xác định chính xác đến 90% người bệnh đã thực sự nhiễm Covid-19 hay chưa. “Có nhiều ca bệnh các triệu chứng khởi phát từ sớm, sốt sớm nhưng khi test nhanh vẫn chưa thể hiện dương tính, hoặc có thể xuất hiện những vạch mờ… Thế nên việc test nhanh quá sớm chỉ khiến người dân tốn kém về kinh tế chứ không hỗ trợ gì việc điều trị bệnh” – Tiến sĩ Thành cho biết.

Theo anh, sau khi tiếp xúc với F0 phải có thời gian nhất định để virus nhân lên, lúc này xét nghiệm ngay không có giá trị, ít nhất phải 3-4 ngày sau hãy test. Bởi khi vừa tiếp xúc với nguồn lây hoặc ở giai đoạn ủ bệnh, có thể đã nhiễm bệnh song tải lượng virus thấp… nếu test cũng không chính xác vì khả năng âm tính cao bởi virus chưa nhân lên đủ số lượng để phát hiện bằng test nhanh. Nếu không có triệu chứng thì có thể test vào ngày thứ 5 và ngày thứ 7 sau tiếp xúc F0. Trong trường hợp gia đình có người mang thai, người mắc bệnh lý nền, nếu lo lắng quá thì trước hết cần tuân thủ biện pháp 5K theo khuyến cáo của Bộ Y tế và đợi đến ngày thứ 4 mới nên test, nếu âm tính thì ngày thứ 7 test lại để hoàn toàn yên tâm.