Ngân hàng gen - dấu mốc mới trên hành trình tìm lại tên liệt sĩ

Báo Kinh tế & Đô thị tri ân anh hùng liệt sĩ tại Nghĩa trang Quốc gia Đường 9, Quảng Trị. Ảnh: Ngọc Tú

Tại sự kiện, ra mắt Ngân hàng gen (ADN) liệt sĩ chưa xác định được thông tin và thân nhân. Ngân hàng do Bộ Lao động - Thương binh & Xã hội (LĐTB&XH) và Bộ Công an đề xuất xây dựng trong bối cảnh cả nước còn 300.000 liệt sĩ an táng tại hơn 3.000 nghĩa trang chưa xác định được thông tin; gần 200.000 liệt sĩ chưa được quy tập.

Theo Bộ trưởng Bộ LĐTB&XH Đào Ngọc Dung: “Chiến tranh đã lùi xa, đất nước đã độc lập, thống nhất, nhưng vẫn còn đó biết bao nỗi đau thương. Những giọt nước mắt vẫn còn lăn trên má những người mẹ, những ánh mắt mòn mỏi ngóng trông, khắc khoải đợi chờ của những gia đình chưa có thông tin, chưa được biết phần mộ của con, của em, của vợ, chồng, của cha, mẹ mình… ở đâu. Đó là câu hỏi day dứt đối với chúng ta”.

Thời gian qua, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã chỉ đạo triển khai Đề án xác định hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin (Đề án 150), thực hiện với phương pháp giám định ADN và thực chứng. Phương pháp giám định ADN đã thực hiện với gần 10.000 mẫu hài cốt liệt sĩ và hơn 3.000 mẫu sinh phẩm thân nhân liệt sĩ. Kết quả, đã so sánh đối khớp được hơn 1.000 danh tính liệt sĩ để báo tin về cho thân nhân liệt sĩ.

Thực hiện kế hoạch tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ và xác định danh tính hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin đến năm 2030 và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về chuyển đổi số Quốc gia và Đề án 06 (Đề án phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử) của Chính phủ, trên nền tảng hiện nay các đơn vị đã lưu trữ được số liệu của trên 25.000 dữ liệu ADN hài cốt liệt sĩ và thân nhân.

Việc ra mắt Ngân hàng gen liệt sĩ là một dấu mốc mới trên hành trình “trả lại tên” cho liệt sĩ, mở ra hy vọng xác định được danh tính cho hơn 300.000 ngôi mộ liệt sĩ đã được quy tập nhưng chưa xác định được thông tin.

Những ngôi mộ liệt sỹ chưa xác định được thông tin tại Nghĩa trang Quốc gia Đường 9, Quảng Trị. Ảnh: Ngọc Tú

Bộ trưởng Đào Ngọc Dung khẳng định, việc thực hiện lấy mẫu ADN chưa xác định được thông tin và toàn bộ thân nhân trực tiếp của các liệt sĩ chưa xác định thông tin để giám định, lưu trữ trong ngân hàng gen sẽ là bước chuẩn bị tốt nhất cho hành trình dài tìm kiếm, xác định danh tính hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin. Đây là việc làm rất có ý nghĩa, rất thiêng liêng, phải chạy đua với thời gian, càng làm nhanh càng tốt vì thời gian không cho phép kéo dài. Song, đây cũng là nhiệm vụ nặng nề, gian nan, các cấp, bộ ngành làm bằng mệnh lệnh của trái tim trong hành trình tìm kiếm, trả lại tên cho các anh hùng liệt sĩ.

Theo số liệu thống kê từ Cục Chính sách (Bộ Quốc phòng), trải qua các thời kỳ chiến tranh giải phóng dân tộc và bảo vệ Tổ quốc, cả nước có hơn 1,2 triệu liệt sĩ đã anh dũng hy sinh. Mặc dù chiến tranh đã lùi xa, nhưng đến nay, còn rất nhiều gia đình liệt sĩ vẫn chưa tìm thấy phần mộ của người thân.

Sau nhiều năm triển khai công tác tìm kiếm, quy tập, 900.000 hài cốt liệt sĩ đã được đưa về đất mẹ. Gần 200.000 liệt sĩ vẫn đang phải nằm lại khắp các chiến trường xưa. Trong số 900.000 liệt sĩ đã được quy tập, cũng có tới hơn 300.000 ngôi mộ chưa xác định được thông tin.

Ban chỉ đạo Quốc gia về tìm kiếm, quy tập và xác định danh tính hài cốt liệt sĩ giai đoạn 2013-2020 (Ban chỉ đạo 515), từ năm 2013 đến nay, toàn quốc đã tìm kiếm, quy tập được gần 17.000 hài cốt liệt sĩ (ở trong nước hơn 8.000, ở Lào hơn 2.000, ở Campuchia hơn 6.000); tiếp nhận hơn 38.000 mẫu hài cốt liệt sĩ và mẫu sinh phẩm thân nhân liệt sĩ.

Các đơn vị đã phân tích, lưu trữ được hơn 23.000 mẫu; xác định danh tính hài cốt liệt sĩ còn thiếu thông tin được hơn 4.000 trường hợp. Qua hoạt động giám định, lực lượng chức năng cũng xác định, kết luận bổ sung, đính chính thông tin được 1.260/1736 ngôi mộ của Nghĩa trang Liệt sĩ tỉnh Đắc Lắc (đạt tỉ lệ 72,58% số mộ có một phần thông tin; 55,9% tổng số mộ trong nghĩa trang).

	Hành trình “Nghĩa tình tháng 7” trao quà tri ân tại các huyện Phú Xuyên, Mỹ Đức, Thường Tín
	Xúc động hành trình tri ân "Nghĩa tình tháng 7" trên mảnh đất thiêng Quảng Trị