Ký ức tháng Bảy

Tháng Bảy, cả dân tộc cùng hướng về những anh hùng liệt sĩ, thương binh đã hy sinh thanh xuân cho Tổ quốc thân yêu. Đã có rất nhiều những hoạt động tri ân người có công với đất nước được diễn ra trên mọi miền Tổ quốc. Thành cổ Quảng Trị là địa danh nhiều người tìm về để tưởng nhớ hàng vạn Anh hùng, liệt sĩ. Đặt chân đến bến thả hoa trên thành phố Đông Hà, biết bao người cùng rưng rưng xúc động khi đọc bài thơ của nhà báo Lê Bá Dương được khắc trên bia đá:

“Đò xuôi Thạch Hãn, ơi... chèo nhẹ

Đáy sông còn đó bạn tôi nằm

Có tuổi hai mươi thành sóng nước

Vỗ yên bờ, mãi mãi ngàn năm”.

Nhà báo Lê Bá Dương là phóng viên thường trú báo Văn hóa khu vực Nam Trung Bộ và Tây Nguyên. Anh nguyên là chiến sĩ quân đội trực tiếp chiến đấu tại thành cổ Quảng Trị trong trận chiến khốc liệt mùa hè năm 1972. Bài thơ như một nén tâm nhang của tác giả dâng tặng các đồng đội đã anh dũng hy sinh tại thành cổ Quảng Trị.

Năm nào cũng vậy, ngày 27-7, mẹ của tôi lại làm một mâm cơm trang trọng dâng lên chú ruột của tôi. Chú tôi hy sinh trong chiến dịch mùa xuân năm 1968 tại chiến khu D. Đến giờ này, gia đình cũng không biết đích xác ngày hy sinh và vị trí mộ của chú ở đâu. Vậy nên, gia đình lấy ngày Kỷ niệm thương binh – liệt sĩ là ngày giỗ của chú. Những cánh thư phủ màu thời gian vẫn còn đây, lời hẹn ước ngày gặp lại vẫn còn đây...

Nhưng chú đã đi xa mãi mãi. Đã vài lần, gia đình tìm mộ chú, nhưng chưa có kết quả. Trong một lần giỗ chú, bố của tôi run run dâng nén tâm nhang, rồi quay ra nhìn tôi, mắt ầng ậng nước mà rằng: “Có lẽ, chú muốn ở lại đó cùng đồng đội con ạ”. Câu nói của ông khiến tôi chợt nhẹ nhõm trong tâm. Phải rồi, dù chú nằm ở đâu cũng là trong lòng đất mẹ Việt Nam và chắc hẳn hương linh chú không muốn rời xa đồng đội.

Tháng Bảy là quãng thời gian thấp thỏm đợi chờ kết quả thi của tuổi học trò. Những ngày này, trên mạng xã hội, tôi nhận được tin vui từ bạn bè báo điểm thi của các con đỗ vào các trường đại học. Đặc biệt, tôi rộn vui khi đọc những dòng tin nhắn cảm ơn của các học trò dành cho một người bạn là cô giáo dạy văn. Tình thầy trò thật ấm áp, trân quý làm sao.

Đến bây giờ, tôi vẫn vẹn nguyên cảm xúc vỡ òa vui sướng khi được con trai báo tin đã đỗ đại học. Bao khó nhọc của những ngày nắng mưa đồng hành cùng con ôn thi dường như tan biến. Kỳ thi đại học cho các bạn trẻ hiểu rằng, có những thử thách phải tự mình mình đối mặt. Dù thành công hay kết quả chưa được như ý cũng khiến ta trưởng thành sau dấu mốc quan trọng.

Tháng Bảy đến với những ngày thoắt nắng thoắt mưa. Buổi sáng đi làm, trời cao xanh vời vợi, nắng nóng lên đến đỉnh điểm. Vậy mà chỉ qua vài quãng phố, mưa bỗng đổ xuống ào ạt như trút nước. Ghé trú mưa trong một quán vắng, thốt nhiên, tôi ngước nhìn bầu trời vừa nắng vừa mưa tạo ra cầu vồng lung linh ảo diệu. Nhớ năm nào, sau kỳ thi đại học, cả nhóm bạn chúng tôi cùng ngồi bên nhau trên mạn hồ Tây ngắm mưa.

Thế rồi, cầu vồng xuất hiện, một người bạn liền nói: “Này, thấy bà tôi bảo, nếu nhìn cầu vồng và nguyện cầu điều ước thì sẽ thành sự thật đấy”. Vậy là, cả nhóm bạn bỗng rộn ràng, cùng nhìn lên cầu vồng và thầm ước vọng. Sau này, mỗi khi ngắm cầu vồng, tôi lại thầm hỏi: “Bây giờ, có ai còn nhớ lời ước tháng Bảy năm nào?”.

Hà Nội lưu dấu tim yêu bởi mỗi mùa một loài hoa gợi nhớ gợi thương. Tháng Bảy, những đóa hướng dương khoe sắc vàng tươi trên phố. Sắc vàng của hoa mang đến sinh khí tốt lành, tượng trưng cho viên mãn thành tựu. Có lẽ vì vậy mà những người có ngày sinh trong tháng Bảy thường được bạn bè, người thân tặng loài hoa hướng dương.

Tháng Bảy, có ngày sinh của những người tôi yêu. Người ta cứ nghĩ, ai sinh ra vào mùa hạ sẽ có tính cách sôi nổi, cá tính. Nhưng không, theo dân gian, những người sinh vào tháng Bảy có đời sống nội tâm sâu sắc, cư xử hòa ái, luôn biết quan tâm đến cảm xúc của người khác và rất chung tình. Vậy nên, trong đời, gặp được người sinh vào tháng Bảy là một hạnh duyên tốt lành và ta nên biết trân trọng.

Tháng Bảy, Hà Nội không chỉ có hoa hướng dương mà còn có một loài hoa lặng lẽ xuất hiện vào mùa hạ nhưng ít người biết đến, đó là hoa xà cừ. Cây xà cừ được trồng ở khá nhiều tuyến phố Hà Nội. Cây thay lá vào quãng thời gian cuối xuân sang hạ. Sau khi thay màu áo mới, những bông hoa nhỏ xinh màu vàng pha trắng e ấp trổ ra trên vòm lá xanh mướt.

Một sớm mai, khi đi chạy trên con phố quen, tôi giật mình nhận ra những đóa hoa bình dị nhỏ xíu buông theo gió, vương trên vai áo, trên tóc người đi đường. Hoa xà cừ cho tôi nhớ về tuổi học trò vô ưu, chỉ vì tranh nhau túi nhót chín mà cả lũ bạn đuổi nhau vòng quanh những cây xà cừ cổ thụ trên sân trường.

Ngày cuối năm học, chúng tôi còn lén khắc tên mình trên lớp vỏ cây xà cừ gần cổng trường. Không biết bây giờ, có ai còn thương về kỷ niệm tuổi học trò?

Tháng Bảy, mưa rấm rứt trong đêm khiến lòng tôi chợt nhớ về miền ký ức xa xôi. Có ký ức hào hùng của dân tộc khiến ta mãi tự hào, không thể lãng quên. Có những vui buồn, mưa nắng đời người xếp dầy lên theo năm tháng. Và, cũng có những ân tình trân quý mãi bền chặt cùng thời gian.