Không thể nương nhẹ trách nhiệm người đứng đầu địa phương

Khu tái định cư cho người dân bị thu hồi đất xã La Phù, Hoài Đức, Hà Nội, sau hơn 4 năm người dân vẫn không rõ mình được phân đất ở vị trí nào. Ảnh: G.B

Xử lý trách nhiệm đối với người đứng đầu cấp ủy, cơ quan quản lý

Tăng cường kỷ luật, kỷ cương trong công tác chỉ đạo, điều hành, nêu cao vị trí, vai trò gắn với việc cá thể hóa trách nhiệm, xử lý trách nhiệm đối với người đứng đầu cấp ủy, người đứng đầu cơ quan quản lý, người trực tiếp quản lý và công chức, viên chức công vụ vi phạm hoặc buông lỏng quản lý, để xảy ra vi phạm… Đây là yêu cầu của Ban Thường vụ Thành ủy Hà Nội trong Chỉ thị số 14-CT/TU ngày 2-3-2022 về “Tăng cường sự lãnh đạo, chỉ đạo đối với công tác quy hoạch, quản lý quy hoạch, quản lý đô thị và TTXD trên địa bàn thành phố Hà Nội”.

Về công tác quản lý TTXD, Ban Thường vụ Thành ủy yêu cầu các cấp, các ngành, đặc biệt là UBND các quận, huyện, thị xã cần chấn chỉnh kỷ cương, thực hiện chế độ xử lý trách nhiệm nếu để xảy ra vi phạm trong quản lý TTXD trên địa bàn. Tiếp tục rà soát, thống kê các trường hợp vi phạm TTXD trong các giai đoạn trước để xử lý dứt điểm. Thường xuyên phối hợp chặt chẽ trong công tác thanh tra, kiểm tra, kịp thời phát hiện và kiên quyết xử lý, đồng thời có chế tài gắn trực tiếp trách nhiệm của cấp ủy, chính quyền cơ sở trong việc xử lý tồn tại cũ và phát sinh mới đối với các trường hợp vi phạm về đất đai, đặc biệt trong những trường hợp vi phạm TTXD, xây dựng công trình trái phép trên đất công, đất nông nghiệp, lâm nghiệp, vi phạm hành lang bảo vệ công trình hạ tầng giao thông, công trình an ninh, quốc phòng…

Hàng loạt cán bộ bị kỷ luật

Chỉ đạo của Thành ủy Hà Nội ra đời trong bối cảnh vi phạm TTXD trên địa bàn thành phố gần như ở quận, huyện nào cũng có. Điều đáng nói ở chỗ, không ít cán bộ đứng đầu một số quận, huyện, phường, xã… tiếp tay cho sai phạm.

Năm 2020 là năm Thành ủy Hà Nội, UBND TP Hà Nội… vào cuộc xử lý nhiều cán bộ để xảy ra sai phạm đất đai, TTXD. Cụ thể, ngày 29-4-2020, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Thế Hùng ký Kết luận số 31 "Kết luận nội dung tố cáo đối với ông Nguyễn Hoàng Giáp, ông Trịnh Hữu Tuấn, Phó Chủ tịch UBND quận Đống Đa" liên quan đến công dân ở Tổ 18, cụm dân cư số 5, phường Ô Chợ Dừa tố cáo những sai phạm trong việc cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và cấp Giấy phép xây dựng tại số 27A Đê La Thành khi người chết vẫn có tên trong biên bản xác nhận đất đai và làm ảnh hưởng đến hệ thống thoát nước chung của khu dân cư.

Tại kết luận này, UBND TP Hà Nội kết luận 2 nội dung tố cáo của công dân là đúng, đồng thời chỉ rõ sự thiếu trách nhiệm, vi phạm của 2 Phó Chủ tịch UBND quận Đống Đa, cùng các tập thể liên quan.

Cũng trong năm này, Ủy ban kiểm tra Thành ủy Hà Nội cũng đã quyết định thi hành kỷ luật bằng hình thức khiển trách đối với ông Phạm Khắc Tuấn, Bí thư Đảng ủy, Trưởng Ban Quản lý các khu công nghiệp và chế xuất Hà Nội, nguyên Chủ tịch UBND quận Hà Đông.

Trong thời gian giữ chức vụ Chủ tịch UBND quận Hà Đông (từ tháng 10-2010 đến tháng 11-2011), ông Phạm Khắc Tuấn thiếu trách nhiệm trong chỉ đạo, đôn đốc cán bộ cấp dưới, các cơ quan chức năng thực hiện quản lý, kiểm tra, giám sát việc chấp hành pháp luật về đất đai, TTXD của Công ty Bemes, dẫn đến dự án CT6 Kiến Hưng, phường Kiến Hưng, quận Hà Đông xây dựng vi phạm nghiêm trọng quy hoạch được duyệt, vi phạm Luật Đất đai, Luật Xây dựng.

Tại quận Thanh Xuân, công trình xây dựng trái phép tại số 28 Tô Vĩnh Diện, phường Khương Trung nhưng sau 5 năm sai phạm vẫn chưa bị xử lý dứt điểm. UBND TP Hà Nội chỉ rõ trách nhiệm của ông Đặng Hồng Thái, Phó Chủ tịch UBND quận Thanh Xuân, còn ông Nguyễn Xuân Lưu, Chủ tịch UBND quận Thanh Xuân chịu trách nhiệm của người đứng đầu.

Còn tại huyện Thanh Trì, 2 thửa đất của hộ ông Lưu Đình Hiền và Lưu Đình Học, xã Tam Hiệp nằm trong hành lang lưới điện 500 KVA và chính quyền xã, huyện xác nhận sai nguồn gốc đất vẫn được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Tuy nhiên, trong văn bản trả lời công dân, UBND huyện Thanh Trì lại kết luận việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với 2 thửa đất trên đúng quy định.

Trong Kết luận của mình, UBND TP đã chỉ ra trách nhiệm của các cá nhân để xảy ra vi phạm nêu trên gồm: ông Vũ Văn Nhàn, nguyên Chủ tịch UBND huyện Thanh Trì người ký quyết định cấp sổ đỏ, ông Trần Văn Chung, nguyên Trưởng phòng TN-MT huyện, ông Đỗ Doãn Phong, nguyên Giám đốc Văn phòng Đăng ký đất và nhà huyện, ông Lưu Đình Kiểm, nguyên Chủ tịch UBND xã Tam Hiệp…

Cùng với đó, một loạt cán bộ các quận Nam Từ Liêm, Bắc Từ Liêm… cũng bị UBND TP Hà Nội nêu sai phạm và hình thức xử lý.

Năm 2021, Hà Nội đã xử lý kỷ luật 142 cán bộ vì lơi lỏng trách nhiệm, chiếm hơn 10% tổng số thanh tra xây dựng (1.300). Cũng trong 12 tháng qua, kiểm tra 16.233 công trình, Sở Xây dựng đã phát hiện tới 3.028 trường hợp có vi phạm, phải lập biên bản xử lý. Trong đó, các vụ xây dựng không phép nhiều nhất, tới 1.688 vụ.

Nhằm siết chặt công tác cán bộ trong quản lý đất đai, TTXD, ngay từ năm 2013, Sở Nội vụ Hà Nội từng tiến hành lấy ý kiến các quận huyện, sở ngành về Quy chế xử lý trách nhiệm cán bộ, công chức làm công tác quản lý TTXD trên địa bàn. Theo đó, tất cả các vị trí trong hệ thống kiểm soát TTXD của TP Hà Nội, từ cấp thành phố cho tới quận huyện, xã phường đều được đặt vào danh sách có thể bị kỷ luật nếu buông lỏng quản lý. Đặc biệt, nếu Chủ tịch, Phó Chủ tịch UBND cấp xã, phường, thị trấn nhận tiền, hiện vật (chưa tới mức xử lý hình sự), đi ăn uống hoặc tham gia các hoạt động khác theo lời mời của chủ đầu tư trong quá trình xử lý vi phạm pháp luật xây dựng sẽ bị kỷ luật cảnh cáo hoặc hạ bậc lương…