Hà Nội: 4 bài học kinh nghiệm trong đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy

Trưởng Ban Tổ chức Thành ủy Hà Nội Vũ Đức Bảo.

Đi đầu xây dựng Đảng bộ trong sạch, vững mạnh, tinh gọn

Theo Trưởng Ban Tổ chức Thành ủy Hà Nội Vũ Đức Bảo, Đảng bộ Hà Nội là Đảng bộ lớn nhất, có vị trí, vai trò đặc biệt quan trọng. Tính đến 31-12-2020, có 50 đảng bộ trực thuộc Thành ủy, hơn 46 vạn đảng viên, chiếm khoảng 10% tổng số đảng viên của cả nước và sinh hoạt tại 17.225 chi bộ thuộc 2.316 tổ chức cơ sở đảng. Trong những năm qua, Đảng bộ Hà Nội đã phát huy tinh thần gương mẫu, đi đầu xây dựng Đảng bộ và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh, tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả.

Theo đó, với quyết tâm chính trị cao, sự lãnh đạo, chỉ đạo bài bản, khoa học; quá trình lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện các chủ trương, nghị quyết, kết luận của Đảng về đổi mới, sắp xếp, hoàn thiện tổ chức bộ máy của Đảng và hệ thống chính trị thành phố Hà Nội được tiến hành tích cực, chủ động nhưng thận trọng, chắc chắn, không chủ quan, nóng vội; xác định rõ trọng tâm, trọng điểm, bước đi, lộ trình phù hợp với đặc thù của Thủ đô.

Thành ủy đã lãnh đạo, chỉ đạo sắp xếp giảm 5/17 ban chỉ đạo do Thành ủy thành lập, 74/102 ban chỉ đạo do UBND Thành phố thành lập. Hoàn thành việc sắp xếp, kiện toàn 20 đơn vị gồm các Ban Đảng Thành ủy, Ủy ban MTTQ, tổ chức chính trị - xã hội Thành phố, các Đảng ủy Khối, Đảng ủy trực thuộc và các đơn vị sự nghiệp trực thuộc Thành ủy. Sau rà soát, ban hành quy định chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy và mối quan hệ công tác 19 đơn vị.

Sau sắp xếp giảm 1 ban, 10 đầu mối cấp phòng; giảm 8 đơn vị sự nghiệp; giảm 10 cán bộ cấp trưởng phòng, ban; giảm 30 cán bộ cấp phó phòng, ban và tương đương. Chỉ đạo ban hành các đề án thực hiện rà soát, sắp xếp các mô hình tổ chức đảng thuộc Thành ủy. Sau sắp xếp, Đảng bộ Thành phố giảm từ 59 còn 50 đảng bộ trực thuộc, giảm 9 đầu mối đảng bộ trực thuộc. Hoàn thành việc chấm dứt hoạt động của tổ chức Hội Nông dân tại 7 quận.

Công tác rà soát, sắp xếp, kiện toàn tổ chức bộ máy khối cơ quan Nhà nước, đơn vị sự nghiệp: Hợp nhất Văn phòng Đoàn đại biểu Quốc hội, Văn phòng HĐND Thành phố. Sắp xếp các phòng, ban chuyên môn thuộc các sở, ngành, giảm từ 204 phòng xuống 159 phòng (giảm 45 phòng), giảm 26 trưởng phòng, 116 phó trưởng phòng. Thống nhất phương án tổ chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND quận, huyện, thị xã (gồm 12 phòng chuyên môn); UBND Thành phố đã ban hành quy định chức năng, nhiệm vụ của 22 sở và cơ quan ngang sở. Sắp xếp 5 Ban Quản lý dự án từ 26 Ban.

Đối với sắp xếp số tổ dân phố giảm từ 9.988 còn 7.958 (giảm 2.030 thôn, tổ dân phố); giảm 985 chi bộ và gần 5.000 cán bộ, thôn, tổ dân phố; số chức danh hoạt động không chuyên trách hưởng phụ cấp giảm từ 52.057 còn 46.688 (giảm 5.369 chức danh). Thành ủy đã tổng kết việc thực hiện Đề án, sau sắp xếp, cơ bản cấp xã đã bố trí tối đa 7 người hoạt động không chuyên trách kiêm nhiệm 10 chức danh, giảm 3.314 người (44,5%); thôn, tổ dân phố bố trí 2 người đảm nhiệm 03 chức danh, giảm 11.269 người (44,21%).

Về sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã: Thành phố đã chỉ đạo, sắp xếp 8 đơn vị hành chính cấp xã và có 4 xã, phường thuộc diện phải sắp xếp lại sẽ thực hiện theo lộ trình. Sau khi sắp xếp, trên địa bàn Thành phố giảm 6 đơn vị hành chính cấp xã (2 phường, 4 xã). Toàn Thành phố hiện nay còn 579 đơn vị hành chính cấp xã (383 xã, 175 phường và 21 thị trấn). Thành phố triển khai xây dựng Đề án thí điểm quản lý theo mô hình chính quyền đô thị, phân định mô hình chính quyền đô thị và chính quyền nông thôn. Từ ngày 1-7-2021, Thành phố bắt đầu thực hiện thí điểm quản lý theo mô hình chính quyền đô thị tại 175 phường thuộc 12 quận và thị xã Sơn Tây. Đến nay, bộ máy đi vào hoạt động ổn định, vận hành thông suốt theo mô hình mới, chưa có phát sinh đặc biệt.

Việc đổi mới mô hình tổ chức và kiêm nhiệm các chức danh lãnh đạo bước đầu đạt kết quả tích cực. Hiện nay, Thành phố có 30/30 trưởng ban tuyên giáo đồng thời là giám đốc trung tâm chính trị; 1/30 trưởng ban dân vận đồng thời là chủ tịch Ủy ban MTTQ cấp huyện; 1/30 trưởng ban tổ chức đồng thời là trưởng phòng nội vụ cấp huyện. Thành phố cũng đã tiến hành tổng kết thực hiện Nghị quyết 39, theo báo cáo Thành phố đã hoàn thành tỷ lệ tinh giản 10% đến năm 2021 theo đúng tinh thần chỉ đạo của Trung ương. Từ năm 2015 đến 6/2021, Thành phố đã giải quyết nghỉ tinh giản biên chế cho 1.441 trường hợp (1.194 trường hợp từ cấp huyện trở lên).

Quang cảnh hội thảo.

4 bài học kinh nghiệm

Trưởng Ban Tổ chức Thành ủy Hà Nội Vũ Đức Bảo cho biết, từ kết quả đạt được, Hà Nội rút ra 4 bài học kinh nghiệm trong tiếp tục đổi mới, sắp xếp, hoàn thiện tổ chức bộ máy của Đảng và hệ thống chính trị các cấp bảo đảm tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả: Một là, Đảng bộ, chính quyền và hệ thống chính trị thành phố Hà Nội luôn quan tâm đẩy mạnh công tác tuyên truyền, tạo sự thống nhất về nhận thức và hành động trong cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, đoàn viên, hội viên và sự đồng thuận của Nhân dân trong quá trình triển khai thực hiện.

Hai là, trong quá trình triển khai thực hiện phải thực hiện nghiêm nguyên tắc Đảng thống nhất lãnh đạo xây dựng và quản lý tổ chức bộ máy, biên chế của toàn hệ thống chính trị.Ba là, thường xuyên, chủ động nắm bắt tình hình dư luận, tư tưởng đội ngũ, coi trọng công tác chính trị tư tưởng, tuyên truyền thấu đáo, rộng rãi chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước và những văn bản liên quan đến cả hệ thống chính trị để qua đó nâng cao nhận thức, trách nhiệm, tạo sự đồng thuận, thống nhất hành động của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức, tạo sức mạnh của cả hệ thống chính trị trong triển khai thực hiện.

Bốn là, đổi mới, sắp xếp, hoàn thiện mô hình tổ chức bộ máy là việc khó, phức tạp và nhạy cảm do đó phải có quyết tâm chính trị cao, nỗ lực lớn, hành động quyết liệt; luôn phải chủ động, sáng tạo, vận dụng các quy định của Trung ương, Thành phố phù hợp với tình hình thực tế của Thành phố để xây dựng chương trình, kế hoạch cụ thể có trọng tâm, trọng điểm và lộ trình phù hợp; xác định nguồn lực và phân công nhiệm vụ rõ ràng gắn với đề cao trách nhiệm của tập thể, cá nhân, nhất là người đứng đầu.

Thời gian tới, Hà Nội tiếp tục lãnh đạo, chỉ đạo quán triệt, tuyên truyền sâu rộng và triển khai thực hiện quyết liệt các chủ trương của Ban Chấp hành Trung ương về công tác tổ chức, cán bộ, nhất là Nghị quyết 18, 19-NQ/TW của Hội nghị Trung ương 6 khóa XII, Kết luận Hội nghị Trung ương 4 khóa XIII nhằm tạo chuyển biến mạnh mẽ hơn nữa về nhận thức và hành động trong tổ chức thực hiện. Thực hiện tốt công tác tư tưởng, tạo sự đồng thuận cao để tiếp tục thực hiện tốt chủ trương sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế.

Chủ động triển khai thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp theo kế hoạch đề ra với quyết tâm chính trị cao, hành động quyết liệt, xác định rõ vai trò, trách nhiệm, nhất là người đứng đầu; thực hiện nghiêm nguyên tắc Thành ủy trực tiếp, thống nhất chỉ đạo tổ chức bộ máy, biên chế của toàn hệ thống chính trị. Tiếp tục rà soát, sắp xếp, kiện toàn, tinh gọn đầu mối, nhất là bên trong các đơn vị, tổ chức của hệ thống chính trị gắn với tinh giản biên chế, cơ cấu lại và nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức. Cùng với việc kiện toàn, sắp xếp tinh gọn tổ chức bộ máy, một nhiệm vụ hết sức quan trọng là phải nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị.