Đại biểu Vũ Tiến Lộc: Các bộ ngành phải thực sự là “kiến trúc sư trưởng” trong cải cách thể chế ở từng lĩnh vực

Theo ông Vũ Tiến Lộc, thời gian qua Việt Nam đã có rất nhiều nỗ lực trong việc bổ sung, sửa đổi chính sách và pháp luật và đã đạt được nhiều tiến bộ trong việc cắt giảm các thủ tục hành chính nhiêu khê liên quan đến nộp thuế, đăng ký kinh doanh, đầu tư và kiểm tra chuyên ngành... Chính phủ điện tử cũng đang được triển khai tích cực.

Đây là những bước tiến được thế giới công nhận, thể hiện qua việc thứ hạng về môi trường kinh doanh đã tăng 14 bậc, về cạnh tranh quốc gia tăng 5 bậc trong năm 2017. Chỉ số Năng lực cạnh tranh cấp tỉnh PCI cũng đạt mức cao nhất kể từ năm 2005. Chỉ số đổi mới sáng tạo theo WIPO tăng 12 bậc.

Nhưng, những thành quả này vẫn còn rất khiêm tốn so với kỳ vọng và vẫn còn một khoảng cách không nhỏ so với những chuẩn mực hàng đầu của ASEAN và mong đợi của người dân. Những câu chuyện cười ra nước mắt, chỉ có ở Việt Nam, như “1 thỏi sô-cô-la cõng 13 giấy phép” hay chuyện “thời gian nuôi gà còn ngắn hơn thời gian xin giấy phép được bán gà” vẫn còn tồn tại ở nhiều nơi...

“Một số bộ ngành mới chỉ thực hiện cắt giảm thủ tục hành chính ở những lĩnh vực chịu sức ép lớn từ Chính phủ và từ dư luận xã hội, theo kiểu chạy theo vụ việc, thiếu bài bản, đối phó. Không ít tư lệnh ngành còn lơ là nhiệm vụ làm thể chế.

Nghị quyết 01 và nghị quyết 19/2018 của Chính phủ đặt ra yêu cầu, chậm nhất đến 31/10 năm nay, phải ban hành xong các nghị định mới để đơn giản hóa và cắt giảm 50% điều kiện kinh doanh và kiểm tra chuyên ngành. Nhưng cho đến nay, ít nhất có tới 4 bộ ngành còn chưa rà xét và xây dựng phương án đơn giản hóa các điều kiện kinh doanh, 4 bộ ngành khác còn chưa xây dựng được dự thảo nghị định” - đại biểu Lộc thông tin.

Đại biểu Vũ Tiến Lộc: "Để đạt được những thành tựu lớn hơn nữa trong phát triển kinh tế - xã hội, các bộ ngành phải thực sự là“kiến trúc sư trưởng” trong cải cách thể chế"

Theo đại biểu, nếu các bộ luật vẫn được thiết kế theo kiểu “luật ống, luật khung” và vẫn cần phải có các nghị định, thông tư của các bộ ngành hướng dẫn thì tình trạng giấy phép con, cháu và các thủ tục hành chính rườm rà sẽ có nguy cơ không biến mất, mà lại biến tướng, phục hồi, chuyển từ hình thái này sang hình thái khác, và vẫn đè nặng lên doanh nghiệp.

Việc giảm chi phí, cả chính thức và không chính thức, cho người dân và doanh nghiệp, bởi vậy, sẽ vẫn khó thực hiện triệt để. Và trần thể chế sẽ vẫn là cản trở những nỗ lực sáng tạo của các địa phương và cơ sở. Sự chững lại của các “ngôi sao cải cách” trong bảng xếp hạng năng lực cạnh tranh cấp tỉnh PCI 2017 đã minh chứng cho hiện tượng này.

“Để đạt được những thành tựu lớn hơn nữa trong phát triển kinh tế - xã hội, các bộ ngành phải thực sự là “kiến trúc sư trưởng” trong cải cách thể chế ở từng lĩnh vực chứ không chỉ hành xử như những “đốc công” và chúng ta hy vọng rằng, cùng với những chỉ đạo quyết liệt trong việc thực hiện các nhiệm vụ kế hoạch theo quý, theo năm, các cơ quan Chính phủ cần quan tâm hơn đến những cải cách thể chế sâu rộng, mang tính hệ thống và dài hạn để giải phóng sức dân, thúc đẩy phát triển mạnh mẽ khu vực kinh tế tư nhân trong nước – nền tảng và động lực quan trọng cho sự phát triển bền vững và tự chủ của đất nước trong thời gian tới”, đại biểu nhấn mạnh trong bài phát biểu của mình trước Quốc hội.