Cơ hội định hình lại thị trường vàng Việt Nam

Quang cảnh tọa đàm. Ảnh: Ánh Tuyết.

Tìm hướng đi mới cho thị trường vàng

Ngày 11/12, tại Hà Nội, Hiệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam phối hợp Hội đồng Vàng Thế giới và Hiệp hội Vàng Singapore tổ chức tọa đàm chuyên đề về phát triển thị trường vàng trang sức và lộ trình xây dựng Sàn giao dịch vàng Việt Nam. Sự kiện thu hút sự chú ý bởi đây là lần hiếm hoi Việt Nam quy tụ đại diện nhiều tổ chức vàng lớn trên thế giới để cùng bàn về mô hình sàn vàng, cấu phần quan trọng đối với bất kỳ nền kinh tế nào có nhu cầu giao dịch kim loại quý lớn.

Tọa đàm được xem là cơ hội để Việt Nam học hỏi và chọn lọc kinh nghiệm từ những mô hình thành công của các trung tâm vàng lớn nhất thế giới như Singapore, Ấn Độ, Thổ Nhĩ Kỳ, Thượng Hải và Hồng Kông. Đây đều là những nền kinh tế có thị trường vàng sôi động, vận hành hiệu quả và đóng góp lớn cho ngành chế tác cũng như thương mại kim loại quý.

Chủ tịch Hiệp hội Vàng Việt Nam Đinh Nho Bảng nhấn mạnh vai trò bất biến của vàng trong bối cảnh toàn cầu biến động mạnh. Từ căng thẳng địa chính trị đến suy giảm kinh tế, vàng tiếp tục chứng minh là kênh trú ẩn an toàn nhất trong suốt hai năm qua. Dòng tiền đổ vào kim loại quý tăng mạnh ở cả nhà đầu tư cá nhân, tổ chức lẫn các ngân hàng trung ương. Việt Nam, với truyền thống tích trữ vàng lâu đời, cũng không nằm ngoài xu thế này.

Theo ông Bảng, kinh nghiệm quốc tế cho thấy một sàn giao dịch vàng vận hành trơn tru là điều kiện tiên quyết để phát triển thị trường vàng lành mạnh, minh bạch và gắn kết chặt chẽ với thị trường tài chính quốc gia. Tuy nhiên, đây là mảnh ghép mà Việt Nam vẫn còn thiếu. Mặc dù nhu cầu giao dịch lớn, nhưng thị trường trong nước lại chưa có sàn vàng quốc gia. Điều này khiến các doanh nghiệp và nhà quản lý trăn trở suốt nhiều năm.

Hiệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam khẳng định việc thành lập sàn vàng quốc gia không chỉ đáp ứng nhu cầu giao dịch, đầu tư và kinh doanh vàng mà còn giúp đảm bảo nguồn cung vàng nguyên liệu. Hiện ngành nữ trang Việt Nam được đánh giá có tiềm năng lớn, nhưng lại “khát” nguyên liệu. Trong khi đó, những quốc gia đứng đầu về xuất khẩu vàng nữ trang như Trung Quốc, Ấn Độ hay Thổ Nhĩ Kỳ đều sở hữu sàn giao dịch vàng quy mô, đảm bảo dòng chảy nguyên liệu ổn định cho doanh nghiệp. Nhờ đó, họ tạo ra hàng triệu việc làm và mang về nguồn ngoại tệ khổng lồ cho nền kinh tế.

Vì vậy, việc xây dựng Sàn giao dịch vàng Việt Nam không chỉ là mong muốn của doanh nghiệp mà còn là hướng đi phù hợp với chủ trương lớn mà Tổng Bí thư Tô Lâm đã chỉ đạo về quản lý thị trường vàng. Trong bối cảnh nhiều doanh nghiệp trong nước đã đầu tư mạnh vào máy móc, công nghệ và nhân lực cho sản xuất trang sức, nhu cầu có một cơ chế cung ứng vàng minh bạch, ổn định càng trở nên cấp thiết.

Đại diện Ngân hàng Nhà nước, Cục trưởng Cục Quản lý ngoại hối Đào Xuân Tuấn cho rằng, thị trường vàng tại Việt Nam gắn chặt với tâm lý tích trữ và chịu ảnh hưởng lớn từ hệ thống tài chính, tiền tệ. Bởi vậy, mọi thay đổi về cơ chế quản lý, nhất là việc thành lập sàn giao dịch vàng, cần được cân nhắc kỹ lưỡng.

Ông Tuấn nhấn mạnh, mô hình sàn vàng chỉ phát huy hiệu quả khi được thiết kế đúng, có khung pháp lý đầy đủ, cơ chế giám sát chặt chẽ và sự phối hợp đồng bộ giữa các cơ quan quản lý. Việc nghiên cứu mô hình sàn giao dịch vàng hiện nay phải toàn diện, thận trọng và có lộ trình phù hợp với thực tiễn của Việt Nam.

Từ kinh nghiệm từ quốc tế

Tổng Thư ký Hiệp hội Vàng Singapore, Albert Cheng đánh giá, Việt Nam may mắn khi mở cửa vào thời điểm thị trường vàng khu vực đã phát triển vượt bậc trong 10 năm qua. Điều này cho phép Việt Nam tận dụng kinh nghiệm sẵn có từ các trung tâm vàng lớn, từ hạ tầng tinh luyện, hệ thống ngân hàng đến các nhà kinh doanh quốc tế.

Ông Cheng cho biết, trước khi mở cửa thị trường vàng, Việt Nam cần chuẩn bị đầy đủ: cơ sở hạ tầng công nghệ, khung pháp lý, tính thanh khoản và cơ chế giám sát. Đồng thời, quá trình mở cửa phải diễn ra từng bước, có kiểm soát, học hỏi liên tục từ Singapore hay Trung Quốc - quốc gia đã xây dựng Sàn Giao dịch vàng Thượng Hải (SGE) từ năm 2002 và biến nó thành trung tâm vàng vật chất lớn nhất thế giới.

Ông nhấn mạnh, Việt Nam nên mở rộng đối tượng tham gia thị trường, đặc biệt cho phép khối tư nhân nhập khẩu vàng để bảo đảm nguồn cung dồi dào. Bên cạnh đó, việc tiêu chuẩn hóa quy mô nhập khẩu theo kilogram hoặc gram sẽ giúp thị trường vận hành chuyên nghiệp và minh bạch hơn.

Giám đốc khu vực châu Á-Thái Bình Dương của Hội đồng vàng thế giới Shaokai Fan cho rằng, Việt Nam có thể cân nhắc nhiều mô hình tùy theo mục tiêu điều hành. “Trước khi chọn mô hình, Việt Nam cần xác định rõ mục tiêu điều hành, các vấn đề cốt lõi muốn giải quyết và vai trò mong muốn của thị trường vàng trong nền kinh tế. Sàn giao dịch vàng liệu có thúc đẩy xuất khẩu vàng và phát triển ngành chế tác hay không - yếu tố này có ý nghĩa lớn đối với chiến lược dài hạn...”, ông khuyến nghị.

Chủ tịch HĐQT Công ty CP Vàng bạc đá quý Bảo Tín Mạnh Hải, Vũ Hùng Sơn cho biết, từ năm 2026, khi nguồn cung vàng được bổ sung nhờ cơ chế nhập khẩu mới, giá vàng trong nước sẽ tiệm cận hơn với giá thế giới. Đây sẽ là bước ngoặt giúp doanh nghiệp chế tác dễ tiếp cận nguồn nguyên liệu hợp pháp, minh bạch, từ đó nâng cao năng lực sản xuất và xuất khẩu.

Ông kỳ vọng khi sàn giao dịch vàng đi vào hoạt động, cơ chế định giá sẽ minh bạch hơn, liên thông tốt hơn với thị trường quốc tế. Điều này tạo nền tảng cho doanh nghiệp đầu tư sản xuất trang sức, mỹ nghệ và mở rộng thị trường xuất khẩu chỉ trong vài năm tới.

Việt Nam đã đến thời điểm cần chuyển mình mạnh mẽ trong quản lý và phát triển thị trường vàng. Sàn giao dịch vàng quốc gia, nếu được thiết kế bài bản, vận hành hiệu quả và giám sát chặt chẽ, sẽ là công cụ quan trọng giúp Việt Nam hiện đại hóa thị trường vàng, minh bạch hóa giá cả, bảo đảm nguồn cung và thúc đẩy ngành chế tác vươn ra khu vực.

	Quản lý thị trường vàng để ổn định kinh tế vĩ mô; nghiên cứu hình thành sàn giao dịch vàng
	Cảnh báo lừa đảo khi tham gia đầu tư trên sàn giao dịch vàng quốc tế
	Thành lập sàn giao dịch vàng quốc gia: Bước đi chiến lược minh bạch hóa thị trường