Ẩm thực Italy được UNESCO vinh danh là Di sản văn hóa phi vật thể

Ẩm thực Italy là một trong những nền ẩm thực hàng đầu của châu Âu cũng như thế giới.

Quyết định này không chỉ ghi tên những món ăn quen thuộc như mì Ý, phô mai mozzarella, rượu vang hay tiramisu vào danh sách danh giá, mà còn khẳng định sâu sắc vai trò của ẩm thực trong việc hình thành bản sắc và kết nối cộng đồng Italy hàng thế kỷ qua.

Thông báo của UNESCO mô tả ẩm thực Italy như một “sự pha trộn văn hóa và xã hội của các truyền thống ẩm thực”, một hình thức “chăm sóc bản thân và người khác”, đồng thời là phương thức để con người “khám phá cội nguồn văn hóa”. Trong cách nhìn của UNESCO, văn hóa ẩm thực Italy vượt xa khái niệm thức ăn; đó là một nghi lễ cộng đồng, một không gian để sẻ chia lịch sử, lưu truyền ký ức và nuôi dưỡng mối quan hệ giữa các thế hệ. Từ những bữa tối gia đình giản dị cho tới các lễ hội vùng miền, ẩm thực Italy luôn giữ vai trò trung tâm trong đời sống xã hội.

Điểm đặc biệt khiến hồ sơ của Italy thuyết phục UNESCO là tính liên tục và sức sống bền bỉ của truyền thống ẩm thực. Trong các gia đình Italy, ông bà thường là những người gìn giữ và truyền dạy công thức cổ truyền, những bí quyết nấu ăn, câu chuyện gắn liền với từng món ăn. Đây là quá trình lặp lại qua nhiều thế hệ, biến ẩm thực trở thành sợi dây liên kết cộng đồng, bất kể tuổi tác hay giới tính. Cách người dân Italy tôn trọng nguyên liệu, đề cao tính tự nhiên và gìn giữ phương pháp chế biến truyền thống tạo nên sự độc đáo mà nhiều nền ẩm thực khác khó có được.

Phản ứng từ Italy ngay sau khi UNESCO công bố cũng cho thấy niềm tự hào sâu sắc của quốc gia vốn được xem là “thiên đường di sản” này. Trong video đăng tải trên Instagram, Thủ tướng Giorgia Meloni khẳng định vinh danh của UNESCO là “một sự công nhận chưa từng có”, đồng thời nhấn mạnh rằng ẩm thực đối với người Italy không đơn thuần là những món ăn mà còn là “văn hóa, truyền thống, công việc và sự giàu có”. Tuyên bố của bà Meloni phản ánh cách người Italy nhìn nhận ẩm thực như một phần không thể tách rời của đời sống kinh tế – xã hội, đóng góp trực tiếp vào ngành nông nghiệp, du lịch và văn hóa.

Bộ trưởng Nông nghiệp Italy Francesco Lollobrigida cũng gọi đây là “một lễ kỷ niệm thuộc về tất cả mọi người”, bởi hồ sơ ẩm thực Italy không chỉ gói gọn trong những món ăn nổi tiếng mà bao gồm toàn bộ tri thức, sáng tạo và khả năng biến truyền thống thành hiện thực sống động trong đời sống hiện đại. Việc toàn bộ nền ẩm thực quốc gia được công nhận – thay vì chỉ một món ăn, một công thức hay một nghề truyền thống – là điều chưa từng có trong lịch sử UNESCO và đặt Italy vào vị trí đặc biệt so với các quốc gia khác.

Trên thực tế, Italy đã nộp hồ sơ xin công nhận từ tháng 3/2023, khi Chính phủ nhấn mạnh mối liên kết chặt chẽ giữa ẩm thực truyền thống, phong cách sống và các giá trị văn hóa của người Italy. Hồ sơ này mô tả ẩm thực như một nghi lễ xã hội thân mật gắn kết gia đình và cộng đồng, đồng thời là hoạt động mang tính giáo dục khi truyền lại kỹ năng và tri thức từ đời này sang đời khác. Việc hồ sơ được thông qua cũng phản ánh sự nhất trí cao của quốc tế đối với tầm ảnh hưởng của ẩm thực Italy.

Trước khi được UNESCO công nhận toàn bộ nền ẩm thực, Italy đã có 21 di sản văn hóa phi vật thể khác, bao gồm nghệ thuật làm bánh pizza Neapolitan, hát opera hay nghề chế tác đàn violin Cremona. Đây là quốc gia sở hữu nhiều di sản được UNESCO ghi danh nhất thế giới, và sự bổ sung ẩm thực Italy vào danh sách hứa hẹn sẽ gia tăng sức hút của đất nước trong mắt du khách quốc tế. Giới phân tích dự báo lượng khách đến Italy trong thời gian tới sẽ tiếp tục tăng, đặc biệt trong nhóm du khách yêu thích trải nghiệm văn hóa và ẩm thực.

Việt Nam là điểm đến mùa Đông lý tưởng nhất thế giới Việt Nam vừa được tạp chí quốc tế Time Out vinh danh trong danh sách 20 điểm đến mùa Đông lý tưởng nhất thế giới, ...

Kiệt tác Winter Egg lập kỷ lục đấu giá mới gần 23 triệu bảng Anh Phiên đấu giá của nhà Christie's tại London ngày 2/11 đã chứng kiến một khoảnh khắc lịch sử khi Winter Egg – quả trứng Phục ...