Chuyên gia hiến kế gỡ nút thắt để bứt phá đầu tư công

Các nhà quản lý, chuyên gia cùng bàn giải pháp gỡ nút thắt để bứt phá đầu tư công. Ảnh: Thùy Linh

Tọa đàm nhằm tạo cơ hội kết nối, trao đổi và đưa ra các giải pháp tháo gỡ khó khăn, đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công và triển khai các dự án hạ tầng trọng điểm trong năm 2026.

Phó chủ tịch VCCI Võ Tân Thành phát biểu khai mạc buổi tọa đàm nhấn mạnh: “VCCI kỳ vọng các phiên thảo luận tại tọa đàm sẽ tập trung làm rõ các vấn đề, những vướng mắc trong thực thi Luật Địa chất và Khoáng sản 2024; cơ chế phối hợp liên tỉnh, liên vùng trong phân bổ và sử dụng tài nguyên phục vụ các dự án cấp bách; vai trò điều tiết của Nhà nước nhằm ổn định thị trường vật liệu xây dựng, tránh tình trạng đội vốn, đứt gãy nguồn cung; các giải pháp tài chính - tín dụng để doanh nghiệp yên tâm đầu tư dài hạn; và những định hướng về chuyển đổi xanh, ứng dụng công nghệ trong phát triển hạ tầng. Tọa đàm với sự tham gia của các cơ quan quản lý, địa phương, chuyên gia và cộng đồng doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp trong lĩnh vực khoáng sản và vật liệu xây dựng, tôi tin rằng tọa đàm sẽ đưa ra được những kiến nghị cụ thể, khả thi và có giá trị thực tiễn cao”.

Tiếp đó, Phó chủ tịch UBND TP Cần Thơ Nguyễn Văn Hòa trình bày tham luận với ý nổi bật là đề xuất tập trung ưu tiên cho công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư thông qua việc kiện toàn bộ máy chính quyền hai cấp hoạt động thông suốt. Về khó khăn khan hiếm vật liệu xây dựng, ông Nguyễn Văn Hòa cho biết, TP Cần Thơ đang chủ động rà soát nguồn cung tại chỗ và kiến nghị các bộ, ngành sớm ban hành tiêu chuẩn cụ thể cho việc sử dụng cát biển trong san lấp.

Tham dự tọa đàm, giảng viên Trường Chính sách công và Quản lý Fulbright, TS. Đỗ Thiên Anh Tuấn đã tóm lược 12 nút thắt điển hình của đầu tư công hiện nay, bắt đầu từ sự phân mảnh về chủ thể và trách nhiệm thực thi cho đến những trở ngại kinh niên trong giải phóng mặt bằng và tái định cư. TS.Đỗ Thiên Anh Tuấn đánh giá cao mô hình thí điểm của TP Hồ Chí Minh khi tách dự án giải phóng mặt bằng thành một dự án thành phần độc lập, giúp tăng tính chủ động và trách nhiệm cho các chủ đầu tư.

Bên cạnh đó, sự thiếu đồng bộ trong hạ tầng kỹ thuật như điện, nước, viễn thông và việc thiếu nhất quán trong chia sẻ lợi ích, chi phí giữa các địa phương tại các dự án liên vùng cũng làm chậm tiến độ đáng kể. Những vấn đề về năng lực nhà thầu, quản lý danh mục đầu tư, yếu tố mùa vụ thiên tai và cả sự thiếu vắng cơ chế thu hồi giá trị đất từ các dự án công cũng là những rào cản cần được xử lý.

Để chuẩn bị cho giai đoạn phát triển mới đến năm 2026, TS. Đỗ Thiên Anh Tuấn đề xuất "liên hoàn" giải pháp trọng tâm, bắt đầu bằng việc nâng cao chất lượng chuẩn bị dự án ngay từ đầu để giảm độ trễ hành chính. Kế hoạch vốn cần được điều hành linh hoạt, cho phép tái phân bổ vốn từ các dự án chậm tiến độ sang các dự án có hiệu quả và tốc độ triển khai tốt.

Đồng thời, trách nhiệm và năng lực của các chủ đầu tư, ban quản lý dự án phải được nâng cao gắn liền với việc chủ động tháo gỡ các vướng mắc về đất đai và nguồn cung vật liệu xây dựng.

Liên quan đến giải pháp nguồn cung vật liệu, Phó chủ tịch Hiệp hội Công nghiệp khoáng sản TP Hồ Chí Minh, Phó chủ tịch Hội vật liệu xây dựng Việt Nam Võ Minh Đức kiến nghị 6 giải pháp tháo gỡ các điểm nghẽn: Thứ nhất, Bộ Xây dựng là đầu mối chỉ đạo phối hợp liên vùng và làm vai trò điều tiết của Nhà nước đối với các Dự án đầu tư công. Thứ 2, nâng cao công suất các mỏ hiện tại, tăng độ sâu đến cots quy hoạch, mở rộng và thông kỹ thuật giữa các mỏ liền kề. Thứ 3, Cục Địa chất và khoáng sản Bộ Nông nghiệp và môi trường cần ban hành Thông tư quy định kỹ thuật về công tác thăm dò phù hợp. Đặc biệt là mạng lưới thăm dò và các kỹ thuật khác. khoanh định và phê duyệt sớm khu vực không đấu giá phần tài nguyên xuống sâu, mở rộng, thông kỹ thuật khu vực các mỏ hiện đang khai thác và khu vực đã được phê duyệt quy hoạch với phần diện tích không thể tách thành dự án độc lập, phần xen kẹp; Thứ 5, những mỏ hiện đang khai thác, khi mở rộng, xuống sâu và thông mong miễn giảm thủ tục xin Quyết định chủ trương đầu tư, vì các mỏ này là dự án đã được cấp chủ trương cho thăm dò đánh giá trữ lượng, trước đây đã có mỏ có Quyết định chủ trương đầu tư. Thứ 6, cần chuyển đổi mạnh mẽ từ “tiền kiểm sang hậu kiểm".

	Đề xuất quy định về Quỹ đầu tư trái phiếu hạ tầng và Quỹ đầu tư công cụ thị trường tiền tệ
	Kinh tế Hà Nội duy trì đà tăng trưởng ổn định giai đoạn cuối năm
	Hơn 553.000 tỷ đồng vốn đầu tư công đã giải ngân, đạt 60,6% kế hoạch năm 2025
	Hà Nội thông qua chủ trương đầu tư Trục đại lộ cảnh quan sông Hồng hơn 855.000 tỷ đồng