Chuyển đổi du lịch xanh: nâng tầm du lịch Việt Nam

Chuyển đổi xanh là xu hướng tất yếu. Ảnh: Khánh Huy

Đây là quan điểm chung được các chuyên gia, nhà quản lý, DN đưa ra tại Diễn đàn “Phát triển các Điểm đến Xanh, nâng tầm Du lịch Việt Nam”, do Hiệp hội Du lịch Việt Nam tổ chức, sáng 11/4.

Chuyển đổi xanh là xu hướng tất yếu

Du lịch không chỉ là ngành kinh tế tổng hợp có đóng góp quan trọng vào tăng trưởng GDP, tạo việc làm và thúc đẩy giao lưu văn hóa mà còn là một phần không thể thiếu trong chiến lược phát triển bền vững quốc gia. Tuy nhiên, trong bối cảnh toàn cầu đang đối mặt với những thách thức chưa từng có như biến đổi khí hậu, suy giảm đa dạng sinh học, ô nhiễm môi trường và tài nguyên cạn kiệt, ngành du lịch cũng buộc phải chuyển mình mạnh mẽ.

Tổng thư ký HHDL Việt Nam, Phó Viện trưởng Viện Kinh tế du lịch Vũ Quốc Trí phát biểu tại hội thảo. Ảnh: Khánh Huy

Chia sẻ tại diễn đàn, GS.TS Nguyễn Văn Đính - Viện trưởng Viện kinh tế du lịch thuộc HHDLVN khẳng định, chuyển đổi xanh trong du lịch không còn là lựa chọn, mà là yêu cầu bắt buộc nếu chúng ta muốn phát triển lâu dài, có trách nhiệm và có tương lai.

Theo GS.TS Nguyễn Văn Đính, chuyển đổi xanh trong du lịch là quá trình thay đổi ngành du lịch theo hướng bền vững hơn, giảm tác động tiêu cực đến môi trường, đồng thời tạo ra lợi ích kinh tế và xã hội lâu dài. Cụ thể, ngành du lịch cần phải phát triển theo hướng giảm phát thải carbon; sử dụng phương tiện giao thông thân thiện với môi trường (xe điện, xe đạp, giao thông công cộng); khuyến khích du lịch gần gũi thiên nhiên, giảm du lịch hàng không dài ngày; tiết kiệm tài nguyên & bảo vệ môi trường; hạn chế sử dụng nhựa dùng một lần trong khách sạn, nhà hàng; tiết kiệm nước, điện và áp dụng năng lượng tái tạo trong cơ sở lưu trú; bảo vệ hệ sinh thái, không khai thác quá mức tài nguyên thiên nhiên.

Theo GS.TS Nguyễn Văn Đính, chuyển đổi xanh trong du lịch là quá trình thay đổi ngành du lịch theo hướng bền vững hơn, giảm tác động tiêu cực đến môi trường, đồng thời tạo ra lợi ích kinh tế và xã hội lâu dài. Ảnh: Khánh Huy

Ông Patrick Harvemann - Phó trưởng đại diện thường trú Chương trình phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP) tại Việt Nam nhìn nhận, ngành du lịch đã trở thành một ngành kinh tế quan trọng của Việt Nam. Du lịch Việt Nam đạt được những thành công này cũng nhờ rất nhiều vào việc sở hữu những vẻ đẹp thiên nhiên và di sản văn hóa đa dạng, giàu bản sắc.

Tuy nhiên, đối mặt với những thách thức hiện nay như tình trạng mất mát đa dạng sinh học và biến đổi khí hậu, việc chuyển đổi sang hướng phát triển bền vững là một điều tất yếu. Chuyển đổi xanh trong du lịch không chỉ mang lại lợi ích cho môi trường và giúp thúc đẩy bảo tồn đa dạng sinh học mà còn nâng cao cuộc sống cho các cộng đồng phụ thuộc vào du lịch và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Ông Patrick Harvemann - Phó trưởng đại diện thường trú Chương trình phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP) tại Việt Nam nhìn nhận, ngành du lịch đã trở thành một ngành kinh tế quan trọng của Việt Nam. Ảnh: Khánh Huy

Dưới góc độ DN, Chủ tịch LuxGroup Phạm Hà nhìn nhận, trong bối cảnh toàn cầu đang đối mặt với những thách thức nghiêm trọng như biến đổi khí hậu, suy giảm tài nguyên thiên nhiên và hệ lụy ngày càng rõ nét từ du lịch đại trà, khái niệm “du lịch xanh” không đơn thuần là một lựa chọn mang tính thời điểm, mà đã trở thành một yêu cầu bắt buộc để ngành du lịch có thể tồn tại và phát triển một cách bền vững. Tại LuxGroup – và đặc biệt là công ty thành viên Lux Travel DMC – tư duy phát triển bền vững đã được xác lập ngay từ những ngày đầu thành lập. Đây không chỉ là một tuyên ngôn thương hiệu, mà là một cam kết hành động cụ thể, xuyên suốt trong mọi chiến lược và hoạt động của chúng tôi.

Tuy nhiên, theo Chủ tịch LuxGroup Phạm Hà, con đường “chuyển đổi xanh” không trải hoa hồng. Khó khăn lớn nhất đó là bài toán kinh tế đầu tư vào thiết bị tiết kiệm năng lượng, xử lý rác thải, vật tư thân thiện môi trường… đòi hỏi chi phí cao và thời gian hoàn vốn dài. Ví dụ, tại LuxGroup đã thay thế hoàn toàn chai nhựa dùng một lần, dùng túi vải thay túi nilon, trang bị thiết bị tiết kiệm điện cho văn phòng và du thuyền. Bên cạnh đó, nhận thức chưa đồng đều trong chuỗi cung ứng và thị trường cũng là trở ngại lớn. Việc thuyết phục các đối tác – đặc biệt ở vùng sâu vùng xa cùng cam kết hành động vì tiêu chuẩn xanh vẫn đang là bài toán khó cần giải bằng các hình thức đối thoại, đào tạo và hỗ trợ kỹ thuật. Trong khi sản phẩm du lịch xanh khó cạnh tranh, giá thành cao khiến sản phẩm du lịch bền vững khó tiếp cận thị trường đại chúng, đòi hỏi chiến lược định vị giá trị và truyền thông rõ ràng. Thêm vào đó, tại Việt Nam, các DN xanh chưa được hưởng ưu đãi cụ thể về thuế, tín dụng, đấu thầu sản phẩm hay tiếp cận thị trường, nhất là với DN nhỏ và vừa cũng có thể khiến nhiều DN chưa mặn mà với việc chuyển đổi sang du lịch xanh.

Hành trình lâu dài, cần đồng lòng và kiên trì

PGS.TS Nguyễn Thành Lợi - Tổng Biên tập Báo Kinh tế & Đô thị cho biết, với chức năng thông tin, tuyên truyền, định hướng và giám sát xã hội, báo chí có thể tác động sâu rộng đến nhận thức, thái độ và hành vi của toàn xã hội đối với vấn đề phát triển du lịch bền vững. Ảnh: Khánh Huy

Chuyển đổi xanh là hành trình lâu dài, đòi hỏi sự quyết tâm, đồng lòng và kiên trì từ tất cả các bên: từ chính sách vĩ mô, sự đầu tư của doanh nghiệp, sự hưởng ứng của cộng đồng đến lựa chọn tiêu dùng của du khách. HHDL Việt Nam cam kết tiếp tục đồng hành, hỗ trợ, thúc đẩy và lan tỏa các sáng kiến xanh, góp phần làm nên một ngành du lịch Việt Nam có trách nhiệm hơn, nhân văn hơn và bền vững hơn.

Phó Trưởng đại diện UNDP Việt Nam Patrick Haverman cho rằng, quá trình chuyển đổi xanh trong du lịch ở Việt Nam cần tập trung vào 4 vấn đề: quy hoạch xanh; quản lý điểm đến hiệu quả; du lịch không rác thải nhựa và carbon thấp; du lịch bền vững dựa vào thiên nhiên.

Phó Trưởng đại diện UNDP Việt Nam cam kết, UNDP sẵn sàng hỗ trợ Bộ VHTT&DL, Hiệp hội Du lịch Việt Nam và các bên liên quan khác trong quá trình chuyển biến Việt Nam trở thành một điểm đến du lịch có trách nhiệm và có tính cạnh tranh. Chuyển đổi xanh trong du lịch không chỉ đóng vai trò là một trong những động lực chính cho tăng trưởng kinh tế mà còn góp phần bảo vệ nguồn tài nguyên thiên nhiên quý giá của Việt Nam cho các thế hệ mai sau.

Đồng tình với quan điểm du lịch xanh là không rác thải nhựa, ông Vũ Quốc Trí cho rằng, cốt lõi của “Điểm đến Xanh” đầu tiên phải là không rác thải nhựa. Đương nhiên, “Điểm đến Xanh” còn nhiều việc nữa phải làm như: dùng năng lượng sạch; hoạt động bảo vệ môi trường; giữ gìn văn hóa bản địa; khai thác tối đa những lợi thế của địa phương… thì mới thực sự Xanh.

Còn theo GS.TS Nguyễn Văn Đính, để giảm phát thải carbon đòi hỏi ngành du lịch nên sử dụng phương tiện giao thông thân thiện với môi trường (xe điện, xe đạp, giao thông công cộng). Khuyến khích du lịch gần gũi thiên nhiên, giảm du lịch hàng không dài ngày; hạn chế sử dụng nhựa dùng một lần trong khách sạn, nhà hàng; tiết kiệm nước, điện và áp dụng năng lượng tái tạo trong cơ sở lưu trú. Bảo vệ hệ sinh thái, không khai thác quá mức tài nguyên thiên nhiên. Tuy nhiên để chuyển đổi xanh trong du lịch đòi hỏi phát triển du lịch cộng đồng & kinh tế tuần hoàn, trong đó hỗ trợ các làng nghề truyền thống, tạo việc làm cho người dân địa phương uu tiên các sản phẩm, thực phẩm hữu cơ và hàng thủ công địa phương. Đồng thời, nâng cao nhận thức và trách nhiệm du lịch theo hướng giáo dục du khách về du lịch bền vững; khuyến khích khách du lịch tham gia các hoạt động bảo vệ thiên nhiên.

Theo Chủ tịch LuxGroup Phạm Hà, con đường “chuyển đổi xanh” không trải hoa hồng. Khó khăn lớn nhất đó là bài toán kinh tế đầu tư vào thiết bị tiết kiệm năng lượng, xử lý rác thải, vật tư thân thiện môi trường… đòi hỏi chi phí cao và thời gian hoàn vốn dài. Ảnh: Khánh Huy

Tại diễn đàn HHDL Việt Nam đã ra mắt Liên chi hội Du lịch xanh Việt Nam và lễ ký kết chương trình hợp tác giữa Tiktok và VITA về phát triển du lịch xanh tại Việt Nam.

Khẳng định vai trò của báo chí, truyền thông trong thúc dẩy phát triển các điểm đến xanh trong du lịch, PGS.TS Nguyễn Thành Lợi - Tổng Biên tập Báo Kinh tế & Đô thị cho biết, với chức năng thông tin, tuyên truyền, định hướng và giám sát xã hội, báo chí có thể tác động sâu rộng đến nhận thức, thái độ và hành vi của toàn xã hội đối với vấn đề phát triển du lịch bền vững.

Nhằm hỗ trợ DN phát triển du lịch xanh, thời gian tới các báo nên xây dựng chuyên trang, chuyên mục về du lịch xanh, qua đó tập trung đưa tin, phân tích chuyên sâu đa chiều về chủ đề này tạo sức hấp dẫn và lan tỏa mạnh mẽ. Bên cạnh đó, báo chí có thể chủ động khởi xướng hoặc đồng hành cùng các chiến dịch như: “Nói không với rác thải nhựa tại điểm du lịch”; “Một chuyến đi – Một cây xanh”; “Lựa chọn khách sạn xanh – sống trọn trải nghiệm xanh”… Thông qua loạt bài, phóng sự, tọa đàm trực tuyến, talkshow, báo chí sẽ tạo ra phong trào xã hội rộng lớn ủng hộ du lịch xanh. Đồng thời, phối hợp với các cơ quan chức năng, tuyên tuyền, tôn vinh các mô hình du lịch xanh tiêu biểu. “Chỉ khi báo chí đồng hành tích cực, các điểm đến xanh mới thực sự được nâng tầm, lan tỏa, góp phần xây dựng hình ảnh Việt Nam như một quốc gia du lịch hấp dẫn, thân thiện và bền vững trên bản đồ thế giới”- PGS.TS Nguyễn Thành Lợi nhấn mạnh...

Phó Cục trưởng Cục Du lịch Quốc gia Phạm Văn Thủy. Ảnh: Khánh Huy

Phó Cục trưởng Cục Du lịch Quốc gia Phạm Văn Thủy cho biết, để du lịch xanh phát triển ngành du lịch mong muốn các địa phương có những địa điểm được công nhận điểm du lịch quốc gia đẩy mạnh kêu gọi đầu tư phát triển du lịch xanh, điểm đến xanh. Bên cạnh đó, các địa phương cần xác định được trách nhiệm phát triển du lịch xanh trong việc xây dựng kế hoạch phát triển.

"Bộ Văn hóa Thể thao & Du lịch đã ban hành kế hoạch kiểm đếm các diểm du lịch, đây là cơ hội để các địa phương, doanh nghiệp phát triển điểm du lịch xanh tâm cỡ quốc tế" - Phó Cục trưởng Cục Du lịch Quốc gia Phạm Văn Thủy nhấn mạnh.

	VITM Hà Nội 2025: Đột phá với du lịch xanh và công nghệ mới tăng trải nghiệm khách hàng
	Khai mạc VITM Hà Nội 2025: Đưa du lịch xanh lên tầm cao mới
	Phát triển Du lịch Xanh – hướng đi tất yếu để nâng tầm vị thế Việt Nam trên bản đồ du lịch bền vững