Chỉ 7 quốc gia đáp ứng tiêu chuẩn không khí sạch của WHO: báo động ô nhiễm toàn cầu

Thế giới đang đối mặt với tình trạng ô nhiễm không khí nghiêm trọng. (Ảnh: IQAir)

Theo báo cáo thường niên của IQAir, một công ty công nghệ chất lượng không khí có trụ sở tại Thụy Sĩ, chỉ có Australia, New Zealand, Estonia, Greenland và một số quốc đảo nhỏ đạt mức bụi mịn PM2.5 dưới 5 µg/m³ – ngưỡng an toàn theo khuyến nghị của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO).

Ngược lại, Chad, Bangladesh, Pakistan, Cộng hòa Dân chủ Congo và Ấn Độ là những quốc gia có mức ô nhiễm không khí cao nhất thế giới, với nồng độ PM2.5 cao hơn từ 10 đến 18 lần so với mức an toàn. Đáng chú ý, Chad là nước ô nhiễm nhất với mức bụi mịn vượt tiêu chuẩn WHO gấp 18 lần.

Theo các chuyên gia y tế, không có mức PM2.5 nào thực sự an toàn. Hạt bụi mịn này có thể xâm nhập vào phổi, đi vào máu và gây tổn thương nhiều cơ quan, làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim, đột quỵ và ung thư phổi.

Hiện nay, ô nhiễm không khí là nguyên nhân gây tử vong đứng thứ hai trên thế giới, chỉ sau huyết áp cao. Điều này cho thấy mức độ nguy hiểm của tình trạng này đối với sức khỏe con người.

Báo cáo năm 2025 cũng mang đến một số tín hiệu tích cực, tỷ lệ thành phố đáp ứng tiêu chuẩn PM2.5 đã tăng từ 9% năm 2023 lên 17% vào năm 2024. Ấn Độ – quốc gia có 6/10 thành phố ô nhiễm nhất thế giới – đã giảm mức PM2.5 7% so với năm trước. Trung Quốc cũng ghi nhận cải thiện đáng kể khi nồng độ PM2.5 giảm gần 50% trong thập kỷ qua (từ 2013 đến 2020).

Tuy nhiên, tại châu Âu, mức độ ô nhiễm giữa các khu vực có sự chênh lệch lớn. Sarajevo (Bosnia & Herzegovina) tiếp tục là thành phố ô nhiễm nhất châu lục trong năm thứ hai liên tiếp.

Các chuyên gia đề xuất nhiều giải pháp giúp cải thiện chất lượng không khí: đầu tư vào năng lượng tái tạo, giảm phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch; phát triển hệ thống giao thông công cộng, giảm số lượng phương tiện cá nhân; xây dựng cơ sở hạ tầng thân thiện với người đi bộ và xe đạp; cấm đốt rác thải nông nghiệp và công nghiệp.

Dù báo cáo của IQAir dựa trên dữ liệu từ hàng ngàn trạm quan trắc trên thế giới, nhưng việc giám sát ở châu Phi và Tây Á vẫn còn hạn chế. Nhiều quốc gia nghèo không có đủ thiết bị đo lường, khiến người dân khó nắm bắt được mức độ ô nhiễm và chính phủ gặp khó khăn trong việc đưa ra chính sách kịp thời.

Giáo sư Roel Vermeulen từ Đại học Utrecht nhận định: "Hầu hết mọi người trên thế giới đều đang hít thở không khí ô nhiễm. Điều đáng lo ngại nhất là sự chênh lệch nghiêm trọng về mức độ ô nhiễm giữa các khu vực".

Báo cáo của IQAir tiếp tục gióng lên hồi chuông cảnh báo về thực trạng ô nhiễm không khí toàn cầu. Dù có những cải thiện nhỏ, nhưng khoảng cách giữa các khu vực vẫn rất lớn. Việc đẩy mạnh các chính sách môi trường và nâng cao nhận thức cộng đồng sẽ đóng vai trò quan trọng trong cuộc chiến vì bầu không khí trong lành hơn.

Mỗi năm có 7 triệu người chết vì ô nhiễm không khí Đây là thông tin được Tổ chức Y tế thế giới (WHO) cho biết về một trong những mối đe họa từ môi trưởng lớn ...