Cách nào để “chữa lành” niềm tin của nhà đầu tư trái phiếu?

Theo luật sư Phạm Ngọc Hưng - Phó Chủ tịch Hiệp hội DN TP HCM, do các nhà đầu tư chưa hiểu rõ về trái phiếu và đơn vị phát hành nên sẽ dễ ngậm ‘‘trái đắng’’. Một số đơn vị phát hành che giấu thông tin và mục đích thật sự của việc phát hành trái phiếu, trong khi thông tin về tài sản bảo đảm của DN phát hành cũng mập mờ khiến nhà đầu tư cũng cảm thấy mơ hồ theo. Luật sư Hưng nhấn mạnh: “Điều quan trọng là phải xét đến vai trò môi giới của ngân hàng và Cty chứng khoán. Họ môi giới với mục đích sinh lời thì phải chịu trách nhiệm khi cung cấp thông tin không đầy đủ cho khách hàng, nên cần phải có hành lang pháp lý chặt chẽ hơn”. Trước khi tiến hành đầu tư, nên quan sát thực trạng DN và ghi nhận thông tin từ những nguồn tin chính thống, rõ ràng. Trên thực tế rất nhiều nhà đầu tư nghe tin đồn thổi, tin hành lang và tiến hành đầu tư dẫn đến rủi ro.

Áp lực trái phiếu đáo hạn một phần có nguyên nhân từ các Cty chứng khoán và ngân hàng. Các tổ chức này để bán được trái phiếu, họ hứa với nhà đầu tư sẽ mua lại trong 3 - 6 tháng sau khi phát hành. Đến khi trái chủ yêu cầu mua lại thì họ không mua hoặc không đủ năng lực mua. Nhưng nếu đẩy trách nhiệm này cho nhà phát hành thì không đúng quy định, bởi thời hạn phát hành thường ít nhất là 1 năm.

Phân tích về vấn đề này, ông Mã Thanh Danh - Chủ tịch Cty CP Tư vấn quốc tế, đề xuất ba nhóm giải pháp để giúp DN giải tỏa áp lực trái phiếu đáo hạn. Theo đó, DN nên liệt kê xem tài sản còn lại những gì. Đối với DN đang kinh doanh tốt nhưng trái chủ yêu cầu mua lại thì có thể dùng nguồn tiền mặt để mua, giúp giải tỏa bớt áp lực. Nếu không đủ tiền, DN có thể đi vay thêm hoặc thế chấp một phần trái phiếu với lãi suất cao hơn để vay. Bên cạnh đó, với tình hình kinh doanh ổn định, DN có thể thương lượng trực tiếp với trái chủ để họ chờ đến hạn. Trường hợp trái chủ nhất quyết yêu cầu mua lại, DN có thể thương lượng để trái chủ chuyển đổi trái phiếu thành cổ phiếu. Cụ thể như việc Citi Bank đồng ý chuyển đổi trái phiếu Novaland thành cổ phiếu NVL với giá 85.000 đồng/cổ phiếu, trong khi thị giá NVL chỉ hơn 20.000 đồng/cổ phiếu.

Với những DN có tài chính không đủ mạnh hoặc kinh doanh kém khả quan, yêu cầu mua lại trái phiếu thực sự là áp lực không nhỏ. Vì vậy, DN cần chuẩn bị một kế hoạch tái cấu trúc rõ ràng để thương lượng với trái chủ. Nếu không được, DN buộc phải bán các tài sản mình đang có để thanh toán với các trái chủ. Đó có thể là đất đai, thương hiệu, hệ thống phân phối…