Biến thể BA.5 có nguy cơ lấn át biến thể cũ của chủng Omicron
Theo dõi Pháp luật & Xã hội trên |
| Biến thể phụ của Omicron là BA.5 tiếp tục có xu hướng tăng lên trên toàn cầu và đã được phát hiện ở 62 quốc gia (ảnh minh hoạ) |
Theo GS-TS. Phan Trọng Lân, Cục trưởng Cục Y tế Dự phòng-Bộ Y tế, biến thể phụ BA.5 lây lan nhanh hơn, nhưng chưa rõ có gây bệnh nặng hơn hay không. Tuy nhiên, nó có thể “né” miễn dịch đã có trước do tiêm hoặc mắc bệnh. Điều này có nghĩa bạn có thể tái nhiễm dù trước đó đã mắc chủng Omicron.
Biến thể phụ BA.5 của chủng Omicron đã xâm nhập vào Việt Nam. Tại nước ta, hiện biến thể phụ BA.2 chiếm chủ yếu với biểu hiện lâm sàng nhẹ. Tuy nhiên, biến thể phụ mới xâm nhập BA.5 có thể có nguy cơ lấn át biến thể cũ. Đến nay một số nước ở châu Âu và Mỹ đã xuất hiện biến thể phụ BA.4, BA.5 và bắt đầu có sự gia tăng về số mắc. Điều này làm dấy lên quan ngại về quá tải chăm sóc y tế.
Về tính lây lan của 2 biến thể phụ BA.4 và BA.5, hiện nay thế giới vẫn đang tiếp tục các đánh giá. Tuy nhiên, một số đánh giá nhỏ lẻ ban đầu cho thấy hai biến thể phụ này lây lan nhanh hơn biến thể BA.1 và BA.2.
Về khả năng gây bệnh nặng, hiện chưa có bằng chứng cụ thể, tuy nhiên một số nghiên cứu cho thấy có biểu hiện tăng nặng tại khu vực châu Phi. Dù vậy, để có bức tranh tổng thể cần thêm nghiên cứu tại châu Âu, Mỹ.
Nói về hiệu quả của vắc-xin Covid-19 với biến thể mới, TS. Phan Trọng Lân cho biết, bản thân virus SARS-Cov2 biến hoá khôn lường. Bình thường đại dịch đi theo xu hướng tăng dần miễn dịch, tăng hiệu quả của vắc-xin khiến dịch hoặc biến mất hoặc trở thành bệnh dịch lưu hành nhưng SARS-CoV2 thì biến hoá khôn lường, thể hiện qua các đợt dịch ở Việt Nam. Tháng 9/2021 khi có Delta lây lan nhanh người ta nghĩ kịch bản lưu hành nhưng tháng 11 xuất hiện Omicron và lây khôn lường.
"Nay chủng BA.4, BA.5 cũng không lường được mức độ lây nhiễm, nên nếu nơi nào chưa an toàn-có vùng chưa tiêm chủng, kháng thể chưa đảm bảo thì có nguy cơ lây nhiễm, kết hợp thành biến thể mới thì vẫn có nguy cơ bùng phát. Tiêm vắc-xin nhìn chung giảm nhập viện và tử vong còn mức độ lây nhiễm thì khác nhau về từng loại vắc-xin và dịch tễ", TS. Phan Trọng Lân nhận định.
Còn theo TS. Sorroco Escalante, Quyền Trưởng Đại diện Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) tại Việt Nam, khi virus tiếp tục lưu hành, chúng ta sẽ thấy xuất hiện nhiều biến thể mới. Các biến thể mới có thể dễ lây lan hơn và có thể gây ra bệnh nặng hơn. Các biến thể mới có thể dễ dàng lan truyền, đặc biệt là khi du lịch toàn cầu tăng lên.
Các biến thể phụ của Omicron là BA.5 và BA.4 tiếp tục có xu hướng tăng lên trên toàn cầu. Biến thể phụ BA.4 được phát hiện ở 58 quốc gia; tương tự biến thể phụ Ba.5 đã được phát hiện ở 62 quốc gia. Ở một số quốc gia, sự gia tăng các trường hợp mắc cũng dẫn đến sự gia tăng nhập viện và cần chăm sóc tích cực.
“Một điều cần khẳng định là Covid-19 không phải là một bệnh nhẹ. Ngay cả khi bạn khỏe mạnh thì không có gì đảm bảo rằng khi mắc bệnh bạn sẽ bị nhẹ. Tiêm vắc-xin bao gồm cả liều nhắc lại giúp ngăn ngừa việc mắc Covid-19 nghiêm trọng có thể dẫn đến nhập viện và tử vong”, TS. Sorroco nói.
Một số người sau mắc Covid-19 gặp phải tình trạng hậu Covid-19 với nhiều triệu chứng kéo dài như mệt mỏi, khó thở và rối loạn chức năng nhận thức (sương mù não). Nhiều báo cáo chỉ ra rằng khoảng 10-20% bệnh nhân Covid-19 gặp phải các triệu chứng kéo dài từ vài tuần đến vài tháng sau khi nhiễm SARS-CoV-2 cấp tính.
 |
| TS. Sorroco Escalante, Quyền Trưởng Đại diện Tổ chức Y tế Thế giới tại Việt Nam (ảnh: Minh Quyết) |
“Đại dịch vẫn chưa kết thúc. Virus SARS-CoV-2 tiếp tục lưu hành và các ca bệnh đang gia tăng ở một số nơi trên thế giới. Trên toàn cầu, mặc dù các trường hợp mắc mới được báo cáo và tử vong do Covid-19 tiếp tục giảm, nhưng vẫn còn hơn 3 triệu ca mắc mới và hơn 7.000 ca tử vong xảy ra vào tuần trước”, bà Sorroco nhấn mạnh.
Theo Liên minh Toàn cầu về vắc-xin và tiêm chủng (GAVI), các biến thể phụ BA.4 và BA.5 của chủng Omicron đe dọa gây ra một làn sóng mắc Covid-19 mới. Dữ liệu trình tự gen được tải lên cơ sở dữ liệu GISAID toàn cầu, cũng như báo cáo từ các quốc gia và văn phòng khu vực của WHO, cả số quốc gia báo cáo việc phát hiện các biến thể này và số ca mắc bệnh đều đang tăng lên.
Điều này có thể cho thấy những biến thể này dễ lây hơn biến thể Omicron hiện có. Hoặc nó có thể là kết quả của việc suy giảm khả năng miễn dịch do mắc bệnh hoặc tiêm chủng trong quá khứ. Ngoài ra, không có bằng chứng cho thấy những đột biến này có liên quan đến bệnh nặng hơn.
Trước sự xuất hiện của biến chủng mới BA5, TS. Trần Đắc Phu, nguyên Cục trưởng Cục Y tế dự phòng-Bộ Y tế cho rằng, không có thay đổi trong biện pháp phòng bệnh, chủ yếu vẫn là vắc-xin và dự phòng cá nhân. Tiêm vắc-xin vẫn là biện pháp hữu hiệu để phòng bệnh.
"Làm phép so sánh 2 đợt dịch ở miền Nam và miền Bắc. Bằng giờ này năm ngoái số mắc tử vong cao do chưa tiêm, nay đã thay đổi. Mục tiêu tiêm để không nặng, không quá tải và không tử vong... Xác định tiêm đối tượng nào, thời gian nào nhưng vẫn phải lưu ý đối tượng có nguy cơ như bệnh nền, người già, trẻ em", TS. Trần Đắc Phu nói.
Để bảo vệ sức khoẻ của mình, của gia đình và cộng đồng trước nguy cơ dịch Covid-19 bùng phát trở lại, Bộ Y tế khuyến cáo người dân tích cực ủng hộ và chủ động đi tiêm nhắc lại các mũi vắc-xin phòng Covid-19.
Pháp luật và Xã hội
Mở Zalo, bấm quét QR để quét và xem trên điện thoại
Có thể bạn quan tâm
Tin đọc nhiều
