Việt Nam có nhiều cơ hội để hưởng lợi từ nền kinh tế số

Chuyên gia Kinh tế trưởng Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam (WB) Jacques Morisset

Đổi mới nhằm nâng cao năng suất

Ngày 18-10, Hội thảo “Tiềm năng kinh tế số Việt Nam” do Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia (Bộ Kế hoạch Đầu tư) phối hợp với Tập đoàn Google tổ chức. Hội thảo nhằm đánh giá tổng quan về thực trạng kinh tế số Việt Nam hiện nay, khả năng phát triển trong tương lai và những cơ chế, chính sách thúc đẩy phát triển kinh tế số.

Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Trần Duy Đông nhận định, trong bối cảnh bị tác động nghiêm trọng bởi dịch bệnh, Việt Nam cần đẩy nhanh quá trình phát triển kinh tế số trên nền tảng khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo nhằm nâng cao năng suất, hiệu quả và sức cạnh tranh của nền kinh tế.

Vì vậy, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã phối hợp với nhiều tổ chức quốc tế, các tập đoàn lớn của thế giới để trao đổi, tham mưu đề xuất các vấn đề lớn về cơ chế, chính sách nhằm định hướng phát triển, tối ưu nguồn lực cho khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi mô hình kinh tế truyền thống sang kinh tế số.

Thứ trưởng Đông cho rằng, Hội thảo sẽ đạt được các mục tiêu đề ra, góp phần cung cấp những nét tổng quan về tiềm năng kinh tế số của Việt Nam và đưa ra những đề xuất về cơ chế, chính sách thúc đẩy sự phát triển của kinh tế số Việt Nam trong thời gian tới.

Ngoài ra, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đã tham mưu cho Thủ tướng Chính phủ ban hành Đề án về mô hình kinh tế chia sẻ, Chiến lược quốc gia về Cách mạng Công nghiệp lần thứ tư. Đây là những vấn đề hết sức quan trọng, có ý nghĩa cấp thiết đối với nền kinh tế và góp phần thúc đẩy phát triển nền kinh tế số của nước ta trong những năm tới.

Ông Jacques Morisset, chuyên gia kinh tế trưởng và quản lý chương trình kinh tế vĩ mô, thương mại và đầu tư, Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam (WB) cho rằng: Để hướng tới nền kinh tế không cần tiếp xúc và trở thành nền kinh tế bậc cao cần tập trung 3 ưu tiên để khai thác chuyển đổi số: Nâng cấp kỹ năng số cho người lao động, khuyến khích các DN đổi mới sáng tạo và tăng cường khả năng tiếp cận và chất lượng thông tin.

Những điểm sáng trong cuộc khủng hoảng dịch Covid -19 được ông Jacques Morisset phân tích có thể kể đến như: 60% các DN sử dụng các nền tảng và công cụ trực tuyến; chính phủ điện tử cung cấp trên 2.000 thủ tục trực tuyến đã làm đẩy nhanh tốc độ chuyển đổi số ở Việt Nam...

8 công nghệ chủ chốt

Tại báo cáo “Tiềm năng kinh tế số Việt Nam”, các chuyên gia nhận định, 8 công nghệ chủ chốt có tiềm năng đóng góp vào nền kinh tế số Việt Nam. Cụ thể: Internet di động; điện toán đám mây; dữ liệu lớn; trí tuệ nhân tạo (AI); công nghệ tài chính (fintech); Internet vạn vật (IoT) và viễn thám; robot tiên tiến và chế tạo đắp lớp (Additive Manufacturing).

Các mô hình kinh doanh mới sẽ giúp tăng doanh thu, tiết kiệm chi phí năng suất cho DN. Các công nghệ này có thể tạo nên giá trị kinh tế đáng kể đối với các DN và Chính phủ Việt Nam, góp phần thúc đẩy tăng trưởng GDP.

Báo cáo cũng cho thấy việc áp dụng kỹ thuật số cũng rất thiết yếu để Việt Nam ứng phó và phục hồi trong cuộc khủng hoảng Covid -19 và sau đại dịch. Bằng cách hỗ trợ DN kết nối với khách hàng thông qua công nghệ số và giảm thiểu tắc nghẽn hậu cần (logistics) do gián đoạn chuỗi cung ứng, công nghệ có thể giúp DN kiểm soát các tác động nghiêm trọng của dịch bệnh.

Bên cạnh những tiềm năng, nước ta phải đối mặt với một số rào cản trong khai thác lợi ích từ công nghệ số, như: Quy định pháp lý, khả năng kết nối kỹ thuật số, thiếu hụt nguồn nhân lực có kỹ năng số.

Do đó, để vượt qua những rào cản, nắm bắt tối đa cơ hội số, Báo cáo “Tiềm năng kinh tế số Việt Nam” khuyến nghị về 3 trụ cột hành động, cụ thể như: Phát triển hệ sinh thái công nghệ trong nước; nâng cao kỹ năng số cho người lao động và sinh viên; phát triển một môi trường thuận lợi cho thương mại số.