Giải đáp chính sách

Sự kiện hộ tịch là gì

Tư vấn pháp luật 07:03 | 09/10/2021

Theo dõi Pháp luật & Xã hội trên

Ảnh minh họa

Hỏi:

Xin quý báo cho biết, sự kiện hộ tịch là gì? Đăng ký hộ tịch có thể thực hiện tại đâu?

(Trần Anh Hải, trú tại quận Ba Đình, Hà Nội)

Trả lời:

Về câu hỏi của bạn, xin trả lời như sau:

Theo Luật Hộ tịch thì hộ tịch là những sự kiện như khai sinh, khai tử, kết hôn, ly hôn, giám hộ, xác định và nhận cha, mẹ, con... xác nhận tình trạng nhân thân của cá nhân từ khi sinh ra đến khi chết. Đăng ký hộ tịch là việc cơ quan Nhà nước có thẩm quyền xác nhận hoặc ghi vào Sổ hộ tịch các sự kiện hộ tịch của cá nhân, tạo cơ sở pháp lý để Nhà nước bảo hộ quyền, lợi ích hợp pháp của cá nhân, thực hiện quản lý về dân cư.

Các sự kiện hộ tịch mà cá nhân phải đăng ký với cơ quan Nhà nước có thẩm quyền được quy định tại Luật Hộ tịch năm 2014, bao gồm những trường hợp xác nhận vào Sổ hộ tịch và trường hợp ghi vào Sổ hộ tịch như sau: Xác nhận vào Sổ hộ tịch các sự kiện hộ tịch như: khai sinh, khai tử, kết hôn, ly hôn, giám hộ, xác định và nhận cha, mẹ, con...; ghi vào Sổ hộ tịch sự kiện khai sinh; kết hôn; ly hôn;

Hủy việc kết hôn; giám hộ; nhận cha, mẹ, con; xác định cha, mẹ, con; nuôi con nuôi; thay đổi hộ tịch; khai tử của công dân Việt Nam đã được giải quyết tại cơ quan có thẩm quyền của nước ngoài. Ngoài ra, trường hợp ghi vào Sổ hộ tịch còn bao gồm việc thay đổi hộ tịch của cá nhân theo bản án, quyết định của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền như: thay đổi quốc tịch, xác định cha, mẹ, con; xác định lại giới tính; nuôi con nuôi, chấm dứt việc nuôi con nuôi; ly hôn, hủy việc kết hôn trái pháp luật, công nhận việc kết hôn; công nhận giám hộ; tuyên bố hoặc hủy tuyên bố một người mất tích, đã chết, bị mất hoặc hạn chế năng lực hành vi dân sự.

Về đăng ký hộ tịch có thể thực hiện tại nơi thường trú, tạm trú hoặc nơi đang sinh sống

Luật Hộ tịch năm 2014 mở rộng thẩm quyền đăng ký hộ tịch của các cơ quan đăng ký hộ tịch. Theo quy định tại khoản 4, Điều 5 Luật Hộ tịch, người dân có thể đăng ký hộ tịch tại cơ quan đăng ký hộ tịch nơi thường trú, tạm trú hoặc nơi đang sinh sống. Quy định này tạo điều kiện thuận lợi, giảm chi phí, thời gian đi lại cho người dân.

Luật cũng phân cấp những việc trước đây thuộc thẩm quyền của UBND cấp tỉnh cho UBND cấp huyện giải quyết các việc đăng ký hộ tịch có yếu tố nước ngoài; thay đổi, cải chính hộ tịch cho người từ đủ 14 tuổi trở lên cư trú trong nước; kết hôn, nhận cha, mẹ, con của công dân Việt Nam thường trú ở khu vực biên giới với công dân của nước láng giềng thường trú ở khu vực biên giới với Việt Nam, khai tử cho người nước ngoài cư trú ổn định lâu dài tại khu vực biên giới của Việt Nam...

Đối với quy định về nơi đăng ký khai sinh cho trẻ, trước đây việc đăng ký khai sinh cho trẻ được thực hiện tại UBND cấp xã nơi người mẹ của trẻ đăng ký thường trú hoặc tạm trú. Trường hợp không xác định được nơi cư trú của mẹ thì UBND cấp xã nơi cư trú của người cha mới thực hiện đăng ký khai sinh.

Hiện nay, UBND cấp xã nơi bố hoặc mẹ của trẻ cư trú đều có thẩm quyền đăng ký khai sinh.

Miễn lệ phí đăng ký nhiều thủ tục hộ tịch

Theo quy định tại Điều 11 của Luật Hộ tịch, việc miễn lệ phí đăng ký hộ tịch được áp dụng trong những trường hợp và nhóm đối tượng sau: Đăng ký hộ tịch cho người thuộc gia đ nh có công với cách mạng; người thuộc hộ nghèo; người khuyết tật; đăng ký khai sinh, khai tử đúng hạn; đăng ký giám hộ, kết hôn của công dân Việt Nam cư trú ở trong nước. Quy định này nhằm hỗ trợ nhóm yếu thế, giúp họ hưởng đầy đủ các quyền cơ bản của công dân và khuyến khích công dân khai báo thông tin, đăng ký hộ tịch đúng thời hạn, đảm bảo thông tin hộ tịch của công dân được cập nhật đầy đủ, kịp thời.

Đỗ Phương