Quốc hội thông qua Dự thảo Luật Đặc xá (sửa đổi)

Trước khi đại biểu Quốc hội biểu quyết thông qua toàn bộ Dự thảo Luật, Quốc hội đã biểu quyết thông qua 2 Điều: Điều 11 quy định về điều kiện đặc xá (có 458/469 đại biểu biểu quyết tán thành, chiếm tỷ lệ 94,43%), Điều 22 quy định về người được đặc xá trong trường hợp đặc biệt (có 464/466 đại biểu biểu quyết tán thành, chiếm tỷ lệ 95,67%).

Theo đó, Luật Đặc xá (Sửa đổi) sẽ có hiệu lực thi hành từ ngày 1-7-2019. Luật gồm: 6 chương, 39 Điều quy định về nguyên tắc, thời điểm, trình tự, thủ tục, thẩm quyền, trách nhiệm thực hiện đặc xá; điều kiện, quyền và nghĩa vụ của người được đề nghị đặc xá; quyền và nghĩa vụ của người được đặc xá.

Báo cáo tiếp thu, giải trình về dự luật trước khi Quốc hội biểu quyết thông qua, Chủ nhiệm Uỷ ban Tư pháp Lê Thị Nga cho biết: Tiếp thu ý kiến của Đại biểu Quốc hội, Luật bổ sung không đề nghị đặc xá đối với người phạm tội phá hoại cơ sở vật chất - kỹ thuật của nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam, tội chống phá cơ sở giam giữ. Đồng thời, căn cứ vào tình hình cụ thể trong mỗi đợt đặc xá, Luật giao cho Chủ tịch nước quyết định không đặc xá đối với các trường hợp khác.

Về thời điểm đặc xá, tại điều 5, Luật quy định thời điểm đặc xá do Chủ tịch nước xem xét, quyết định về đặc xá nhân sự kiện trọng đại, ngày lễ lớn của đất nước; Chủ tịch nước xem xét, quyết định đặc xá trong trường hợp đặc biệt để đáp ứng yêu cầu đối nội, đối ngoại của Nhà nước mà không phụ thuộc vào thời điểm quy định tại khoản 1 Điều này.

Đại biểu Quốc hội bấm nút thông qua Dự thảo Luật Đặc xá (sửa đổi). (Ảnh: quochoi.vn)

Liên quan đến điều kiện đặc xá, Luật quy định Chủ tịch nước được quyết định thời gian đã chấp hành án phạt tù ngắn hơn so với thời gian quy định khi có đủ các điều kiện quy định tại các điểm a, c, d, đ, e và g khoản 1, các điểm a, c, và d khoản 2 Điều 11 của Luật và thuộc một trong các trường hợp như: Người đang mắc bệnh hiểm nghèo; người đang ốm đau thường xuyên mà không tự phục vụ bản thân có kết luận của Hội đồng giám định y khoa, Bệnh viện cấp tỉnh hoặc cấp quân khu trở lên; Người từ đủ 70 tuổi trở lên; Phụ nữ có thai hoặc có con dưới 36 tháng tuổi đang ở với mẹ trong trại giam, trại tạm giam, nhà tạm giữ; Có hoàn cảnh gia đình đặc biệt khó khăn và bản thân là lao động duy nhất trong gia đình, có xác nhận của UBND cấp xã nơi gia đình người đó cư trú...

Một điểm đáng chú ý nữa trong điều kiện đặc xá là Luật quy định trường hợp được đề nghị đặc xá dù mới chỉ thi hành được một phần nghĩa vụ trả lại tài sản, bồi thường thiệt hại, nghĩa vụ dân sự khác nhưng do lâm vào hoàn cảnh kinh tế đặc biệt khó khăn thuộc trường hợp chưa có điều kiện thi hành tiếp phần còn lại theo quy định của pháp luật về thi hành án dân sự đối với người bị kết án phạt tù.

Trường hợp phải thi hành nghĩa vụ trả lại tài sản, bồi thường thiệt hại, nghĩa vụ dân sự khác đối với tài sản không thuộc sở hữu của Nhà nước thì phải được người được thi hành án đồng ý hoãn thi hành án hoặc không yêu cầu thi hành án đối với tài sản này.