Người đàn ông mất máu, suy kiệt do loại giun đâm thủng ruột non

Mới đây, các bác sĩ khoa Nội tiêu hóa, BV E tiến hành nội soi ruột non bóng đôi gắp giun mỏ gây cháy máu ồ ạt trong ruột non cho một bệnh nhân nam, 36 tuổi, người dân tộc Dao, ở huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai.

Theo hồ sơ bệnh án, bệnh nhân này được chuyển từ một bệnh viện tuyến dưới lên cấp cứu BVE trong tình trạng mệt mỏi, suy kiệt, da xanh, mất thăng bằng do mất máu nhiều, mạch nhanh, huyết áp tụt…

Mặc dù các bác sĩ tuyến dưới cũng cho bệnh nhân thực hiện nội soi dạ dày, đại tràng nhưng không phát hiện tổn thương gây nên tình trạng mất máu của bệnh nhân. Điều trị khoảng 14 ngày, tình trạng bệnh ngày càng nặng, khiến cơ thể bệnh nhân gần như suy kiệt hoàn toàn nên đã chuyển BV E để tìm nguyên nhân.

Ngay sau khi tiếp nhận bệnh nhân, các bác sĩ đã cho bệnh nhân truyền máu, truyền dịch nâng cao thể trạng, được chụp cắt lớp vi tính đa dãy nhằm khảo sát mạch máu ruột non để phát hiện bất thường.

Đồng thời, sau khi tiến hành hội chẩn, các bác sỹ khoa Nội tiêu hóa quyết định theo dõi xuất huyết tiêu hóa do nguyên nhân từ ruột non và chỉ định nội soi ruột non bóng đôi tìm nguyên nhân.

Bệnh nhân được các bác sỹ khoa Nội-tiêu hóa, Bệnh viện E nội soi gắp giun mỏ ra khỏi ruột non (ảnh: BVCC)

Kết quả nội soi ruột non bóng đôi cho thấy có nhiều giun lúc nhúc bám trên niêm mạc ruột hút máu với nhiều điểm tổn thương trên niêm mạc ruột chảy máu gây nên thiếu máu trầm trọng cho bệnh nhân.

Các bác sỹ đã tiến hành gắp giun và sinh thiết tổn thương cho bệnh nhân. Kết quả khiến các bác sĩ rất ngạc nhiên là ở một đoạn ruột non của bệnh nhân đã có gần 20 con giun trưởng thành bám lúc nhúc. Mẫu bệnh đã được gửi đến viện Sốt rét ký sinh trùng và côn trùng trung ương để định danh ký sinh trùng và kết quả khẳng định đó là giun mỏ.

ThS-bác sỹ Đặng Trung Thành, Phó trưởng khoa Nội Tiêu hóa, BV E-người tham gia trực tiếp nội soi gắp giun mỏ cho bệnh nhân cho biết: Mức độ nguy hiểm của loại giun này là có đôi răng hình bán nguyệt sắc bén ngoạm vào niêm mạc ruột để hút máu. Giun mỏ hút khoảng 0,03-0,05ml/ngày.

Cùng đó, trong khi hút máu, giun tiết ra chất chống đông máu làm cho các vết tổn thương do giun ngoạm vẫn tiếp tục chảy máu, kể cả khi con giun này đã chuyển sang ký sinh ở chỗ khác.

Giun mỏ hút máu liên tục kể cả khi máu đầy tràn ra theo hậu môn của chúng, gây nên tình trạng mất máu nhiều ở bệnh nhân. Ngoài ra, trong quá trình ký sinh và hút máu loại giun mỏ còn tiết ra độc tố ức chế cơ quan tạo máu sản sinh hồng cầu làm trầm trọng thêm tình tràng mất máu của bệnh nhân.

Bệnh không có triệu chứng lâm sàng đặc hiệu mà chủ yếu là triệu chứng thiếu máu nên việc phát hiện, chẩn đoán được người bệnh mắc giun mỏ rất khó, dễ nhầm lẫn với một số bệnh thiếu máu do viêm loét dạ dày, tá tràng..., bác sỹ Đặng Trung Thành nói.

Bệnh nhân này cho biết, công việc chính hàng ngày của mình là trồng cây quế và cây ăn quả nên thường xuyên tiếp xúc với đất. Quá trình làm bệnh nhân không mang đồ bảo hộ; có thói quen nằm lăn ra nền đất ruộng để ngủ; ăn các loại rau rừng, măng chưa nấu chín; uống nước suối (chưa đun sôi), dù đi vệ sinh ra suối.

Hình ảnh nội soi ruột non bóng đôi cho thấy có nhiều giun lúc nhúc bám trên niêm mạc ruột bệnh nhân (ảnh: BVCC)

Bệnh nhân không biết mắc giun mỏ lúc nào, chỉ nhớ cuối tháng 1-2020 có hiện tượng sụt cân, bụng thường xuyên xuất hiện những cơn đau dữ dội vùng thượng vị nên đã đi khám và điều trị ở bệnh viện tuyến dưới nhưng không đỡ, nên xin lên BV E.

ThS-bác sỹ Đặng Trung Thành khuyến cáo, để phòng tránh nhiễm giun sán nói chung, đặc biệt nhiễm giun mỏ nói riêng mọi người cần đảm bảo vệ sinh, an toàn lao động, giữ vệ sinh cá nhân như rửa tay trước khi ăn hoặc chuẩn bị thức ăn; không ăn rau sống khi chưa rửa thật sạch, ăn chín uống sôi.

Người tiếp xúc trực tiếp với đất hàng năm phải khám sức khoẻ và xét nghiệm giun mỏ ít nhất 1 lần/năm. Tránh ấu trùng nhiễm vào người bằng cách có phương tiện bảo vệ: Đi ủng, đeo găng tay cao su khi lao động và tiếp xúc với đất. Không dùng phân tươi bón ruộng, không phóng uế bừa bãi, xử lý phân hợp vệ sinh. Làm sạch ngoại cảnh, diệt ấu trùng bằng cách rắc vôi bột ở những nơi ô nhiễm nặng. Tẩy giun định kỳ theo chương trình “Tẩy giun cộng đồng 6116” với 2 ngày tẩy giun trong năm là ngày 6-1 và ngày 1-6.

Mọi người khi có các biểu hiện của thiếu máu như hoa mắt chóng mặt phân đen, cần đến ngay cơ sở y tế lớn, có uy tín để khám, tư vấn, phát hiện và điều trị kịp thời.