Nâng mức giảm trừ gia cảnh để giảm bớt khó khăn cho người nộp thuế

Theo Dự thảo Tờ trình, khoản 4 Điều 1 Luật Thuế thu nhập cá nhân quy định trường hợp chỉ số giá tiêu dùng (CPI) biến động trên 20% so với thời điểm Luật có hiệu lực thi hành, hoặc thời điểm điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh gần nhất thì Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội điều chỉnh mức GTGT quy định tại khoản này phù hợp với biến động của giá cả để áp dụng cho kỳ tính thuế tiếp theo.

Số liệu Tổng cục Thống kê cung cấp, chỉ số CPI tại thời điểm cuối tháng 12-2019 so với thời điểm 01-7-2013 là 123,2%, tăng 23,2%. Căn cứ quy định của Luật Thuế thu nhập cá nhân, Bộ Tài chính xác định cần thiết phải nghiên cứu điều chỉnh mức GTGC của thuế TNCN.

Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai trả lời tại cuộc họp báo. Ảnh: Cổng TTĐT Chính phủ

Cụ thể, dự kiến mức điều chỉnh sẽ nâng mức giảm trừ cho bản thân người nộp thuế lên mức 11 triệu đồng/tháng, giảm trừ cho mỗi người phụ thuộc 4,4 triệu đồng/tháng. Như vậy, người có thu nhập đến dưới 15,4 triệu đồng nếu kèm một người phụ thuộc thì chưa phải nộp thuế thu nhập cá nhân.

Bộ Tài chính cho biết, với mức giảm trừ này sẽ hỗ trợ lớn cho mọi đối tượng nộp thuế, góp phần giảm bớt khó khăn cho người nộp thuế trong bối cảnh giá cả, lạm phát tăng. Số thuế phải nộp sẽ được giảm cho mọi đối tượng nộp thuế, trong đó mức độ giảm số thuế phải nộp của nhóm người nộp thuế ở bậc thuế thấp sẽ cao hơn so với những người nộp thuế ở bậc thuế cao.

Đánh giá tác động của đề xuất này, Bộ Tài chính cho biết, theo quy định hiện hành người có thu nhập đến 15 triệu đồng/tháng (có 1 người phụ thuộc) phải nộp thuế ở mức 120.000 đồng/tháng (0,8% thu nhập) thì theo mức GTGC mới sẽ không phải nộp thuế. Người nộp thuế có thu nhập đến 20 triệu đồng/tháng (có 1 người phụ thuộc) theo quy định hiện hành nộp thuế TNCN là 490.000 đồng/tháng (tương đương 2,5% thu nhập) thì theo mức GTGC mới sẽ nộp thuế TNCN là 230.000 đồng/tháng (1,2% thu nhập), sẽ giảm hơn 48% số thuế phải nộp so với hiện hành.

Đối với những người nộp thuế ở bậc cao, ví dụ người có thu nhập 70 triệu đồng/tháng (có 1 người phụ thuộc), hiện đang nộp thuế ở mức 11.370.000 đồng/tháng (16,2% thu nhập), khi chuyển sang thực hiện mức GTGC mới, số thuế phải nộp là 10.530.000 đồng (15% thu nhập), giảm khoảng 7% số thuế phải nộp so với hiện hành…

“Về hiệu ứng kinh tế đối với xã hội có thể thấy việc điều chỉnh tăng mức GTGC có hiệu ứng tích cực. Nguyên nhân do việc điều chỉnh nâng mức GTGC dẫn đến giảm nghĩa vụ thuế TNCN hay gia tăng thu nhập khả dụng (thu nhập sau khi nộp thuế) của các cá nhân, từ đó kích thích tăng mức chi tiêu hộ gia đình, tăng tiêu dùng của xã hội, góp phần thúc đẩy tăng trưởng kinh tế”, Báo cáo đánh giá tác động của Bộ Tài chính nêu rõ.

Theo dữ liệu trên hệ thống tập trung của ngành thuế trong năm 2019, số lượng người nộp thuế TNCN từ tiền lương, tiền công đạt khoảng 6,89 triệu người với tổng số thu NSNN đạt trên 79.219 tỷ đồng. Nếu áp dụng mức giảm trừ mới theo đề xuất thì một phần lớn số người nộp thuế ở bậc 1 sẽ chuyển sang diện không phải nộp thuế và những người nộp thuế ở các bậc thuế còn lại đều được giảm số thuế phải nộp. Qua đó, dự kiến giảm thu NSNN xuống còn khoảng 68.921 tỷ đồng. Như vậy với đề xuất nâng mức GTGC nêu trên thì số thu về thuế TNCN 1 năm giảm khoảng 10.300 tỷ đồng (tương đương giảm khoảng 13% số thu ngân sách từ thuế TNCN năm 2019).

Mức GTGC mới sẽ được thực hiện kể từ khi Nghị quyết có hiệu lực thi hành và áp dụng cho kỳ tính thuế năm 2020. Theo quy định của Luật Quản lý thuế có hiệu lực thi hành từ 1-7-2020, thì thời hạn quyết toán thuế TNCN năm 2020 chậm nhất là ngày cuối cùng của tháng thứ 3 kể từ ngày kết thúc năm dương lịch hoặc năm tài chính, đối với hồ sơ quyết toán thuế TNCN của cá nhân trực tiếp quyết toán thuế thì chậm nhất là ngày cuối cùng của tháng thứ 4 kể từ ngày kết thúc năm dương lịch. Do vậy, trường hợp đã tạm nộp thuế theo mức GTGC cũ (9 triệu đồng/tháng đối với đối tượng nộp thuế và 3,6 triệu đồng/tháng đối với mỗi người phụ thuộc) sẽ được xác định số thuế TNCN phải nộp theo mức GTGC mới khi quyết toán thuế TNCN năm 2020.

Trả lời báo chí tại buổi họp báo thường kỳ của Chính phủ ngày 3-3, Thứ trưởng Bộ Tài chính Vũ Thị Mai cho hay, căn cứ vào Luật số 26/2012/QH13 sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế thu nhập cá nhân, Bộ Tài chính thấy cần thiết phải nghiên cứu điều chỉnh mức GTGC của thuế thu nhập cá nhân căn cứ vào chỉ số giá tiêu dùng và mức điều chỉnh phù hợp với biến động giá cả.