Lễ hội Đình Nhật Tân: Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia, nơi hội tụ giá trị tâm linh và truyền thống

Sáng ngày 9/3 (tức ngày 10/2 Âm lịch), diễn ra lễ hội truyền thống Đình Nhật Tân (phường Nhật Tân, quận Tây Hồ) đánh dấu sự kiện đại lễ rước thần và kỷ niệm 760 năm ngày Đản sinh của Đức Thánh Uy Đô Đại Vương Trần Linh Lang.

Chủ tịch UBND phường Nhật Tân Công Minh Tuấn cho biết, Lễ hội đình Nhật Tân là sợi dây kết nối các thế hệ người dân địa phương với con em quê hương đang sinh sống ở mọi miền Tổ quốc, góp phần bảo tồn, phát huy giá trị lịch sử, văn hóa truyền thống dân tộc.Việc Lễ hội đình Nhật Tân được công nhận di sản văn hóa phi vật thể quốc gia là niềm vui, tự hào của cán bộ và nhân dân phường Nhật Tân. Đồng thời đánh dấu mốc quan trọng, mở ra cơ hội mới để giá trị di sản này tiếp tục được lan tỏa mạnh mẽ hơn nữa và là tiền đề phường Nhật Tân tiếp tục hội nhập, phát triển kinh tế - xã hội, vững bước tiến vào Kỷ nguyên mới - Kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”.

Theo tài liệu lịch sử, Đình Nhật Tân được xây dựng để thờ Đức Thánh Hoàng Làng – Đức Thánh Uy Đô Đại Vương Trần Linh Lang một vị Anh hùng có công lớn trong việc bảo vệ và phát triển vùng đất ven sông Hồng. Lễ hội Đình Nhật Tân diễn ra hằng năm vào tháng Hai Âm lịch, kéo dài trong ba ngày với nhiều hoạt động đặc sắc.

Nghi lễ quan trọng nhất trong lễ hội là lễ tế, trong đó các bô lão trong làng thực hiện các nghi thức cổ truyền để bày tỏ lòng thành kính đối với Đức Thánh Linh Lang. Lễ rước kiệu cũng là điểm nhấn khi kiệu được rước từ đình làng qua các tuyến phố chính, tạo nên không khí linh thiêng và trang trọng.

Trong đó, một nghi lễ đặc biệt được thực hiện trong đêm 9/2 (Âm lịch) gọi là nghi thức "Phóng noãn". Đây là nghi thức quan trọng mang tính tâm linh, được tổ chức để cầu mong mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu. Trong lễ này, người chủ tế sẽ thực hiện nghi thức thả trứng xuống sông, tượng trưng cho sự sinh sôi nảy nở, sự hòa hợp giữa trời, đất và con người.

Nghi thức này nhằm thể hiện lòng tri ân đối với nguồn nước – yếu tố quan trọng trong đời sống nông nghiệp. Đoàn rước sẽ di chuyển từ đình làng ra bến sông, nơi các bô lão trang trọng múc nước thiêng đem về đình để thực hiện các nghi thức tế lễ. Vị trí lấy nước sẽ được thực hiện tại vị trí ngã 3 sông, chính tại địa điểm đã thực hiện phóng noãn của đêm hôm trước.

Nước thiêng này được xem như biểu tượng của sự thanh khiết, mang ý nghĩa cầu mong mưa thuận gió hòa, quốc thái dân an và bình an cho dân làng. Bình nước này có thể tích 70L sẽ được sử dụng cho các việc của Đình Nhật Tân trong thời gian 2 năm. Đây là phong tục truyền thống mang đậm dấu ấn của nền văn minh lúa nước, thể hiện sự gắn kết giữa con người với thiên nhiên và tín ngưỡng dân gian lâu đời.

Với những giá trị lịch sử và văn hóa sâu sắc, lễ hội Đình Nhật Tân vừa được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Sự kiện này không chỉ khẳng định vị thế của lễ hội trong đời sống văn hóa tâm linh mà còn là động lực quan trọng để người dân địa phương gìn giữ và phát huy những giá trị truyền thống.

Việc công nhận Lễ hội Đình Nhật Tân là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia không chỉ góp phần bảo tồn nét đẹp truyền thống mà còn mở ra nhiều cơ hội phát triển du lịch văn hóa tại Hà Nội.

Lễ hội Đình Nhật Tân không chỉ là nơi để người dân thể hiện lòng tri ân với tổ tiên mà còn là dịp để thế hệ trẻ hiểu hơn về cội nguồn dân tộc. Với sự quan tâm của các cấp chính quyền và lòng tự hào của nhân dân, lễ hội chắc chắn sẽ tiếp tục là điểm sáng trong đời sống văn hóa tâm linh của Thủ đô Hà Nội.