Độc đáo ngôi làng rước vua chúa sống đầu xuân ở Hà Nội

19:42 | 01/02/2023

Lễ hội đền Sái (Thụy Lôi, Đông Anh, Hà Nội) tổ chức từ ngày 11 tháng Giêng (âm lịch), với điểm nhấn là lễ rước vua chúa sống độc nhất vô nhị.

Độc đáo ngôi làng rước vua chúa sống đầu xuân ở Hà Nội

Ngày 1/2 (11 tháng Giêng) lễ hội đền Sái (Đông Anh, Hà Nội) nổi tiếng với màn rước kiệu vua, chúa giả diễn ra náo nhiệt, thu hút hàng nghìn người về dự. Năm nay, hai bậc cao niên gồm cụ Nguyễn Quang Vinh đóng vai vua còn cụ Trần Văn Tích giả làm chúa.

Lễ hội đền Sái có nguồn gốc gắn liền với điển tích vua An Dương Vương xây thành Cổ Loa với nghi lễ rước vua, chúa giả bằng người thật và cả nghi lễ chém tinh gà trắng thú vị, độc đáo.

Để chuẩn bị cho Lễ hội đền Sái, người dân trên địa bàn thực hiện một cách công phu. Người dân phải chọn ra những người đóng vua giả, chúa và các quan. Vào ngày mùng 8 Tết, những người được chọn phải chuẩn bị hai mâm cỗ với mâm lớn dâng lên đền Sái, mâm nhỏ mang ra cúng thành hoàng làng. Sau khi hoàn thành lệ làng, họ sẽ được gọi là quan thượng thính.

Trước khi làm vua, chúa, các cao niên đã mất vài năm hóa thân thành "đại quan". Thông thường người được chọn vào vị trí vinh dự này là các cụ ông có độ tuổi trên 70. Cụ Trần Văn Tích (73 tuổi, bên trái) được hóa trang làm chúa với mặt đỏ đậm, sắc lạnh và nghiêm nghị.

Đặc biệt, người được chọn đóng làm vua giả phải là người khỏe mạnh, không có dị tật. Khâu chọn người đóng vua giả được diễn ra từ lúc người này làm lễ thượng thính, trải qua đôi lần đóng vai quan và chúa giả. Trong ảnh là cụ Nguyễn Quang Vinh đóng vai vua.

Bên cạnh kiệu vua chúa còn có kiệu võng chở 4 "vị quan" trong vai Thị vệ, Tán lý, Đề lĩnh và Trấn thủ (trên 60 tuổi). Các "thê thiếp, con cháu" đi bên cạnh.

Lịch sử cũng kể rằng vua chúa nhiều đời từng về đây bái yết. Tuy nhiên, thấy việc đi lại làm hao phí tiền bạc, công sức của dân nên vua ban chiếu cho dân làng làm nghi lễ rước vua giả.

Hội đền Sái với màn rước vua chúa sống luôn là một trong những lễ hội độc đáo, thu hút sự quan tâm bậc nhất của người dân Hà Nội.

Kiệu chúa năm nay được gần 30 thanh niên là con cháu dòng họ Trần thay phiên nhau đỡ và tung hô. Trong khi trai tráng tung kiệu, "chúa" ngồi trên vung kiếm chém để khuấy động hào khí.

Theo Ban tổ chức Lễ hội đền Sái, trong ngày chính hội, mọi người đều hóa trang, đánh phấn, mặc quần áo, đội mũ, đi hia. Người được chọn đóng Vua sẽ tự lên đền Thượng làm lễ tế Đức Thánh Cao Sơn Đại Vương, trong khi người được chọn đóng Chúa sẽ lên đền Sái làm lễ thỉnh Đức Thánh Huyền Thiên Trấn Vũ.

Lễ hội đền Sái với nghi thức rước “vua, chúa sống” mong ước một năm mới tài lộc, thành công, bình an và hạnh phúc, được ví như một bảo tàng bách khoa về đời sống văn hóa, tinh thần phong phú của người dân Bắc Bộ xưa.

Theo kế hoạch của Ban tổ chức, lễ hội đền Sái Xuân Quý Mão 2023 sẽ được tổ chức đến hết ngày 15 tháng Giêng âm lịch.

Di tích lịch sử đền Sái được Nhà nước xếp hạng di tích lịch sử cấp quốc gia vào năm 1986, là nơi thờ đức thánh Huyền Thiên Trấn Vũ có công giúp vua Thục - An Dương Vương xây thành Cổ Loa, với nghi lễ rước vua giả đặc sắc, từ đó giáo dục truyền thống yêu nước, niềm tự hào dân tộc, chủ nghĩa anh hùng, tinh thần đoàn kết, ý chí tự lực tự cường của các thế hệ người Việt Nam.

Khánh Huy