Đi tìm bằng chứng về trận đại hồng thủy

Câu chuyện có thật?

Một “trận đại hồng thủy” được các vị Thần gửi tới nhằm hủy diệt nhân loại tội lỗi là một sự kiện phổ biến góp mặt trong rất nhiều nền văn hóa và tín ngưỡng trên khắp thế giới, và trải dài tới tận giai đoạn lịch sử đầu tiên từng được ghi nhận. Từ Ấn Độ cho đến Hy Lạp cổ đại, vùng Lưỡng Hà và ngay cả trong các cộng đồng thổ dân bản địa Bắc Mỹ, không hề thiếu những câu chuyện mà thoạt nghe rất tương đồng với nhau. Một số câu chuyện giống nhau đến nỗi một người có thể thốt lên rằng phải chăng tất cả các nền văn minh trên địa cầu đều đã từng trải qua một sự kiện tương tự. Tuy các thảm họa nhỏ, biệt lập có thể gieo rắc nỗi kinh hoàng đến một quần thể người dân ở mức độ tương đương, nhưng các ảnh hưởng tổng thể của chúng là khá ngắn, và thường sẽ phai mờ khỏi tâm trí người dân trong vài thập kỷ, hoặc thậm chí chỉ vài năm. Tuy nhiên, trong trường hợp của Trận Đại hồng thủy, chúng ta có một câu chuyện dường như không có ranh giới, một câu chuyện mà mỗi nền văn minh đều nhấn mạnh vào tính chất toàn cầu của nó. Một thảm họa như vậy phải to lớn và có sức tàn phá đến đâu, để có thể khắc ghi vào trong ký ức tập thể của tổ tiên chúng ta trong hàng nghìn năm. Không còn nghi ngờ gì nữa, một sự gia tăng đáng kể mực nước biển-một thảm họa toàn cầu mà cho đến cuối Kỷ Băng hà đã xóa sổ hàng triệu km vuông đất liền xung quanh địa cầu-chắc hẳn phải là sự kiện ngày tận thế mà mỗi nền văn minh ngày nay đều đang thảo luận rất sôi nổi. Cụ thể hơn, chính sự gia tăng mực nước biển đột ngột vào khoảng giai đoạn năm 8.000 TCN rốt cuộc đã dẫn đến tình trạng ngập lụt đầu tiên ở khu vực Địa Trung Hải, rồi sau đó đến khu vực Biển Đen. Sự gia tăng mực nước biển là một sự kiện đơn nhất, lâu dài đã mạnh mẽ tái lập lại đường bờ biển của hành tinh chúng ta và cũng chính là sự kiện đồng thời tác động đến tất cả nền văn minh gần biển trên toàn cầu vào thời điểm đó. Ngay cả với cái nhìn đầu tiên, sự gia tăng dần dần mực nước biển dường như không hội đủ tiêu chuẩn như một sự kiện khơi mào cho cho truyền thuyết về trận đại hồng thủy, nhưng một sự kiện đã khiến mực nước biển gia tăng hơn 120 m trên toàn cầu, chắc chắn đã có rất nhiều giai đoạn đột ngột khi mà diễn biến trận lụt trở nên hoàn toàn nằm ngoài khả năng dự báo. Khi cân nhắc đến việc con người, về bản chất thường định cư ở những khu vực thấp và gần nguồn nước, sẽ không có gì ngạc nhiên khi tất cả các nền văn minh thời tiền sử đã bị hủy diệt hoàn toàn bởi sự kiện này.

Một nghiên cứu được đăng tải vào ngày 4-12-2010 trên trang Science News với tựa đề “Tình trạng mực nước biển gia tăng toàn cầu vào cuối Kỷ Băng hà bị cắt ngang bởi các cú nhảy vọt” đã đưa ra cách giải thích tốt hơn. Sau giai đoạn cuối của Kỷ Băng hà gần đây nhất, trong khoảng từ 1.7000 TCN cho đến 4.000 TCN, mực nước biển trung bình đã gia tăng khoảng 1m mỗi thế kỷ. Tuy nhiên, nghiên cứu này cũng chỉ ra rằng tình trạng gia tăng dần dần mực nước biến này đã được xen lẫn bởi các đợt gia tăng mực nước biển đột ngột tại một mức tỷ lệ khoảng 5m mỗi thế kỷ. Nói chính xác hơn, nghiên cứu đã cho thấy rằng giai đoạn từ 1.3000 TCN cho đến 11000 TCN, cũng như giai đoạn từ 9.000 TCN cho đến 7000 TCN, đã được đánh dấu bởi một tình trạng gia tăng mực nước biển bất thường. Khi nghiên cứu sâu hơn hiện tượng biến đổi khí hậu đột ngột trong khoảng 18.000 năm qua, khoảng thời gian từ 9.000 TCN đến 7.000 TCN là đặc biệt thú vị. Do các tảng băng trôi bắt đầu tan chảy khoảng vài nghìn năm trước giai đoạn này, và các mức nhiệt độ bắt đầu gia tăng đáng kể sau mỗi thế kỷ trôi qua, từ đó làm tăng tốc quá trình tan băng, chúng ta có thể dễ dàng giả định rằng đây hẳn phải là giai đoạn gia tăng mực nước biển nhiều nhất. Nói chính xác hơn, giai đoạn tồi tệ nhất chắc hẳn là giai đoạn từ khoảng 8.000 TCN cho đến “chu kỳ lũ lụt” đáng kể xảy ra trước khi Biển Đen bị ngập lụt, thời điểm đánh dấu sự kết thúc của giai đoạn khắc nghiệt này. Trong khoảng giai đoạn này, bên cạnh lượng nước tan chảy từ sông băng đã đổ mạnh mẽ vào biển Đại Tây Dương, hai hồ băng khổng lồ ở Bắc Mỹ cũng đã trào ra, đầu tiên là hồ Agassiz, sau đó đến hồ Ojibway và bắt đầu thoát nước vào biển bắc Đại Tây Dương. Chỉ tính riêng hồ Agassiz, bao phủ một vùng diện tích lớn hơn toàn bộ vùng Ngũ Đại Hồ hợp lại. Ước tính chỉ riêng trận lụt tràn gây ra bởi sự đổ vỡ của hồ băng Agassiz cũng đã đủ khiến mực nước biển gia tăng lên đến khoảng 2,7 m trên toàn cầu. Tổng lượng nước ngọt tràn ra từ cả hai hồ là quá lớn đến nỗi không chỉ có thể nhanh chóng làm gia tăng mực nước biển trên toàn cầu lên vài mét, mà sự kiện này rốt cục cũng có thể đã gây nên “sự kiện 8,2 kilo năm” vốn xuất hiện sau đó vào khoảng 8.200 năm trước. Chính trong khoảng giai đoạn này hầu hết các nền văn minh gần biển trên trái đất đã biến mất. Tình trạng gia tăng nhanh chóng, liên tục mực nước biển trong giai đoạn này, cùng với tình trạng khí hậu khắc nghiệt theo sau, đã khiến những gì còn sót lại của bất kỳ nền văn minh nào ở đây không thể tự tái lập. Chỉ sau giai đoạn 7.000 TCN khi mực nước biển bắt đầu ổn định trở lại, thì đời sống của con người mới một lần nữa trở về đúng quỹ đạo. Các vùng đất gần biển không còn phải bị bỏ hoang để di tản đến các vùng đất cao hơn, ít nhất là ở hầu hết các khu vực, và trong khoảng từ 6.000 TCN đến 5.000 TCN, một lần nữa, chúng ta bắt đầu nhìn thấy các dấu hiệu của hoạt động con người gần khu vực biển. Liệu đây chỉ đơn thuần là một sự trùng hợp ngẫu nhiên khi lịch sử “được ghi nhận” đã bắt đầu vào khoảng thời gian này?

Trong lịch sử của nhân loại có rất nhiều câu chuyện được mô tả liên quan tới một trận đại hồng thủy với sức tàn phá hết sức ghê gớm. Ảnh tư liệu

Giả thuyết duy nhất đúng?

Để thách thức giả thuyết này, ít nhất cho tới thời điểm gần đây, các nhà cổ sinh vật học đã nhấn mạnh rằng 10.000 năm trước nhân loại vẫn còn quá sơ khai, nguyên thủy để có thể nhận thức được một sự kiện như vậy. Vì vậy, về cơ bản, do không có nền văn minh nào được biết đến tồn tại trong khoảng thời gian này để có thể bị tác động bởi một thảm họa tự nhiên như vậy, nên câu chuyện về một trận Đại hồng thủy đã được nhìn nhận là một truyền thuyết hay một thảm họa đã từng xảy ra vào một khoảng thời gian về sau, trong chiều dài lịch sử đã được ghi nhận. Tất nhiên, vì không có gợi ý nào về các thảm họa toàn cầu trong chiều dài lịch sử đã được ghi nhận, nên có thể dẫn đến một kết luận sau cùng là Trận Đại hồng thủy chỉ là một truyền thuyết hay một sự kiện cục bộ xảy ra trong một phạm vi nhỏ hơn rất nhiều, ví như hiện tượng ngập lụt Biển Đen. Trong rất nhiều năm, đây là “logic” chung đã thống trị rất nhiều tư tưởng học thuật và là thách thức lớn nhất cho giả thuyết về trận đại hồng thủy trong Kỷ Băng hà khi nó được đưa ra.

Nhưng tất cả những điều này đã thay đổi vào năm 1994 với việc phát hiện đền thờ Gobekli Tepe, một di chỉ rộng lớn có niên đại 12.000 năm tuổi ở vùng Đông Nam của Thổ Nhĩ Kỳ, cũng như vào năm 2002 với việc phát hiện một TP cổ 10.000 năm tuổi nằm 40 m ngầm dưới mặt nước ở ngoài khơi Tây Ấn tại Vịnh Cambay. Trong những trường hợp này, một vài thế hệ ngư dân đã nhấn mạnh về các câu chuyện xoay quanh một TP ngầm dưới biển trong khu vực, nhưng những tuyên bố của họ đã bị phớt lờ cho đến lúc di chỉ này đã tình cờ được phát hiện khi Viện Công nghệ hải dương quốc gia Ấn Độ tiến hành các cuộc khảo sát ô nhiễm nguồn nước trong khu vực. Với việc sử dụng máy sonar quét sườn, trong đó sẽ bắn một chùm sóng âm xuống đáy biển, các nhà khoa học đã phát hiện thấy các cấu trúc hình học đồ sộ dưới đáy biển, tại một mức độ sâu khoảng 40m. Các mảnh vụn thu thập được từ di chỉ này, bao gồm vật liệu xây dựng, đồ gốm, các mảnh tường, hạt tràng, tượng điêu khắc và xương người đã được định tuổi bằng đồng vị cacbon và xác định niên đại vào khoảng 10.000 năm tuổi. Đây là một phát hiện đáng kinh ngạc.

Bên cạnh thành cổ Jericho, vốn từ xa xưa đã được gây dựng với những công trình có niên đại từ 10.000 TCN, chúng ta hiện nay đã có thêm hai phát hiện ấn tượng khác có thể củng cố chắc chắn luận điểm cho rằng nhân loại đã phát triển sớm hơn rất nhiều so với giới khoa học trước đây vẫn nhìn nhận. Trước những phát hiện mới nhất này, giờ đây chúng ta đã có thể giả định rằng một trận lụt mang tính toàn cầu, xảy ra vào khoảng 10.000 năm trước, có thể chính là sự kiện thảm họa đã được tổ tiên chúng ta gọi là trận Đại hồng thủy. Trong một nghiên cứu được đăng tải trên tạp chí Current Anthropology vào tháng 12-2010, Tiến sĩ Jeffrey Rose, một nhà khảo cổ và nghiên cứu từ trường Đại học Birmingham ở Vương quốc Anh, đã chỉ ra rằng 60 khu định cư với trình độ phát triển tiên tiến đã xuất hiện xung quanh khu vực vùng Vịnh Ba Tư vào khoảng 7.500 năm trước. Những khu định cư này có những ngôi nhà đá được xây dựng khá cẩn thận, các hệ thống giao thương đường dài, những hiện vật bằng gốm chi tiết, tinh xảo, và những dấu tích của các loài động vật đã được thuần hóa. Vì không có quần thể dân cư nào từng được ghi nhận trong các tư liệu khảo cổ để có thể giải thích cho sự tồn tại của những khu định cư tiên tiến này, TS Rose đã đi đến kết luận rằng những người cư trú tại các khu định cư mới này chính là những quần thể dân cư đã phải di tản để chạy trốn khỏi tình trạng ngập lụt vùng vịnh xảy ra trong khoảng giai đoạn 8.000 TCN.

Khi ngày càng có nhiều các bằng chứng mới hướng đến một giả thuyết như vậy, liệu có quá khó khăn để tưởng tượng một thảm họa mang tính toàn cầu như vậy có thể là tác nhân đã xóa sổ quãng lịch sử thời kỳ đầu của chúng ta? Nếu không phải vậy, thì làm sao chúng ta có thể lý giải cho sự xuất hiện của một vài nền văn minh tiên tiến trên địa cầu mà, kể từ buổi bình minh của chiều dài lịch sử đã được ghi nhận, dường như đã biến mất một cách bí ẩn? Có lẽ điều duy nhất cần được bảo đảm vào lúc này đó chính là việc nhân loại cần chung tay bảo vệ môi trường để tránh khỏi tình trạng mất đất do băng tan, khiến mực nước biển dâng cao tạo nên những trận hồng thủy như trong quá khứ.

Thái Yên