Đại biểu Ngọ Duy Hiểu: "Không có người giỏi thì tăng hay giảm biên chế cũng không giải quyết được vấn đề"

Thảo luận ở về Dự thảo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Tổ chức Chính phủ và Luật Tổ chức chính quyền địa phương, đa số ý kiến đại biểu Quốc hội tán thành việc cụ thể hóa chủ trương của Trung ương trong việc giảm số lượng cấp phó của HĐND. Tuy nhiên, đối với HĐND cấp tỉnh, đa số ý kiến đại biểu đề nghị giữ nguyên như Luật hiện hành là 2 Phó Chủ tịch HĐND.

Đề xuất giữ nguyên 2 Phó Chủ tịch HĐND hoạt động chuyên trách

Theo Đại biểu Ngọ Duy Hiểu (Hà Nội), mỗi tỉnh nên có 2 Phó Chủ tịch HĐND hoạt động chuyên trách không phụ thuộc vào Chủ tịch là đại biểu chuyên trách hoặc kiêm nhiệm.

Đại biểu Ngọ Duy Hiểu cho biết có mấy lý do để đưa ra đề xuất này. Thứ nhất, trong định hướng của Đảng hiện nay việc bố trí nhân sự đại hội dự kiến là bí thư sẽ kiêm Chủ tịch HĐND hoặc Chủ tịch UBND. Dự báo đa số bí thư các tỉnh sẽ là Chủ tịch HĐND nếu đủ tuổi. Trường hợp khác sẽ do đồng chí Phó Bí thư thường trực, trừ Hà Nội và TP Hồ Chí Minh do quy mô của đô thị đặc biệt nên chức danh này kiêm nhiệm. Còn lại, nếu có những trường hợp khác là hoạt động chuyên trách thì thường những trường hợp tình huống cán bộ, đã là tình huống cán bộ thì không phổ biến và không kéo dài.

Thứ hai, thực tế công tác giám sát cũng đòi hỏi chuyên môn rất cao, 2 Phó Chủ tịch thì một đồng chí phụ trách về kinh tế, đất đai, quản lý đô thị và một đồng chí văn hoá - xã hội. Như vậy mới đủ về chuyên môn sâu để thực hiện việc giám sát và giám sát khi đó mới có hiệu quả.

Đại biểu Ngọ Duy Hiểu: "Khi bàn đến vấn đề giảm hay tăng chuyên trách thì xu hướng chung là giảm, nhưng cần trên quan điểm là giảm chỗ nào cần giảm, chỗ nào giữ thì ta phải giữ".

Đại biểu Ngọ Duy Hiểu cũng đề xuất, khi bàn đến vấn đề giảm hay tăng chuyên trách thì xu hướng chung là giảm, nhưng cần trên quan điểm là giảm chỗ nào cần giảm, chỗ nào giữ thì ta phải giữ. Cùng với đó phải có cơ chế, chế độ đãi ngộ để thu hút được nhiều cán bộ có trình độ, năng lực làm đại biểu HĐND chuyên trách các cấp. “Đây mới là cái gốc của vấn đề, vì không có người giỏi thì dù tăng biên chế, giữ nguyên hay như thế nào cũng không giải quyết được. Ngoài ra, nó có thể dẫn đến rất phản cảm, tôi xin lỗi có nhiều nơi người ta dùng từ là “nghị gật”, tức là đại biểu không hiểu tình hình địa phương cũng chỉ ngồi như thế thôi, không phát biểu được. Nhân dân thì nóng, hội trường họp đại biểu HĐND ở cấp huyện, cấp xã lại rất lạnh”, đại biểu nói.

Đồng tình, đại biểu Trần Văn Mão (Nghệ An) đề nghị giữ nguyên quy định HĐND cấp tỉnh có 2 Phó Chủ tịch HĐND hoạt động chuyên trách như tại Điều 18 và Điều 39 của Luật Tổ chức chính quyền địa phương hiện hành. Theo đại biểu, “việc giữ nguyên nhằm bảo đảm định hướng chung là ngày càng tăng số lượng đại biểu chuyên trách và nâng cao chất lượng hoạt động của cơ quan dân cử để thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ đã được quy định trong Hiến pháp và các văn bản pháp luật.

Mặt khác, Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2015 quy định Hội đồng nhân dân cấp tỉnh, cấp huyện có 2 Phó Chủ tịch nhằm tăng cường hiệu lực, hiệu quả trong hoạt động của Hội đồng nhân dân và tính chất là cơ quan quyền lực Nhà nước ở địa phương, quyết định những vấn đề quan trọng của địa phương, quy định này không làm tăng thêm biên chế của địa phương”, đại biểu Mão nói.

Phân tích thêm lý do đề xuất giữ nguyên quy định về số lượng Phó Chủ tịch HĐND, đại biểu Trần Thị Hằng (Bắc Ninh cho biết): Theo quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương hiện hành thì nhiệm vụ của HĐND tỉnh, trong đó có nhiệm vụ của Thường trực HĐND tỉnh ngoài 10 nhóm nhiệm vụ HĐND tỉnh còn thực hiện nhiều nhiệm vụ khác.

Bên cạnh đó, xu hướng hiện nay chính quyền cấp trên thực hiện phân cấp mạnh mẽ cho cấp dưới. Phân cấp tức là phân quyền. Do vậy, việc tăng cường giám sát là hết sức cần thiết. Việc giữ nguyên số lượng như phương án 1 là để đảm bảo tính bao quát và xác định cụ thể số lượng Phó Chủ tịch Hội đồng nhân dân cấp tỉnh hoạt động chuyên trách. “Nếu theo phương án 2 thì có hai phương án xảy ra, tức là nếu Chủ tịch HĐND cấp tỉnh là đại biểu hoạt động chuyên trách thì có một Phó Chủ tịch HĐND tỉnh là đại biểu hoạt động chuyên trách. Nếu như Chủ tịch là đại biểu hoạt động chuyên trách mà chỉ có một Phó Chủ tịch hoạt động chuyên trách chỉ riêng việc đi họp thì hầu như rất thiếu người”, đại biểu Hằng phân tích.

2 phương án về số cấp phó của HĐND

Trước đó, trình bày báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý Dự án Luật, Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Tổng Thư ký Quốc hội Nguyễn Hạnh Phúc cho biết, đa số ý kiến đại biểu Quốc hội tán thành việc cụ thể hóa chủ trương của Trung ương trong việc giảm số lượng cấp phó của HĐND. Tuy nhiên, giảm như thế nào, giảm ở cấp nào, cơ quan nào thì ý kiến còn khác nhau.

Đối với HĐND cấp huyện thì đa số ý kiến thống nhất. Đối với HĐND cấp tỉnh thì đa số ý kiến đại biểu đề nghị giữ nguyên như Luật hiện hành (gồm 2 Phó Chủ tịch HĐND) hoặc đề nghị quy định số lượng cấp phó căn cứ vào phân loại đơn vị hành chính cấp tỉnh.

Đối với việc giảm số lượng Phó Trưởng ban chuyên trách của HĐND cấp tỉnh, nhiều ý kiến đồng ý với đề xuất của Chính phủ nhưng cũng nhiều ý kiến đề nghị nên giữ nguyên như Luật hiện hành (gồm 2 Phó Trưởng ban) hoặc quy định mềm dẻo, linh hoạt hơn.

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết: Về số lượng Phó Chủ tịch HĐND cấp huyện, đề nghị tiếp thu ý kiến của đa số đại biểu Quốc hội, giảm số lượng Phó Chủ tịch HĐND cấp huyện xuống còn một người.

Về số lượng Phó Chủ tịch HĐND cấp tỉnh, Dự thảo Luật dự kiến 2 phương án tiếp thu ý kiến đại biểu Quốc hội. Trong đó phương án 1, giữ nguyên quy định HĐND cấp tỉnh có 2 Phó Chủ tịch HĐND hoạt động chuyên trách như tại Điều 18 và Điều 39 của Luật Tổ chức chính quyền địa phương hiện hành. Phương án 2, quy định lãnh đạo HĐND cấp tỉnh có 2 đại biểu hoạt động chuyên trách, trường hợp Chủ tịch HĐND cấp tỉnh là đại biểu hoạt động chuyên trách thì bố trí 1 Phó Chủ tịch HĐND hoạt động chuyên trách; trường hợp Chủ tịch HĐND là đại biểu hoạt động kiêm nhiệm thì bố trí 2 Phó Chủ tịch HĐND hoạt động chuyên trách.