Thông qua nghị quyết thí điểm một số cơ chế chính sách đặc thù cho Thủ đô Hà Nội

Thời sự 13:25 | 11/12/2025

Sáng 11/12, với đa số đại biểu có mặt tán thành, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết thí điểm một số cơ chế chính sách đặc thù để thực hiện các dự án lớn quan trọng trên địa bàn Thủ đô. Nghị quyết có hiệu lực từ ngày 12/12 và được áp dụng trong 5 năm.

Thông qua nghị quyết thí điểm một số cơ chế chính sách đặc thù cho Thủ đô Hà Nội

Toàn cảnh phiên họp. Ảnh: Quochoi.vn

Xác định nhóm dự án lớn và quan trọng của Thủ đô

Căn cứ ý kiến thảo luận của các Đại biểu Quốc hội; ý kiến thẩm tra của Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội; kết luận của Ủy ban thường vụ Quốc hội; Chính phủ đã rà soát tiếp thu tối đa, giải trình đầy đủ và có báo cáo giải trình, chỉnh lý hoàn thiện các nội dung trong dự thảo Nghị quyết. Thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng đã trình bày tóm tắt báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo Nghị quyết thí điểm một số cơ chế chính sách đặc thù để thực hiện các dự án lớn quan trọng trên địa bàn Thủ đô.

Theo Nghị quyết, các dự án được xếp vào nhóm lớn và quan trọng của Hà Nội trước hết là những dự án cần triển khai ngay theo chỉ đạo của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Đảng ủy Chính phủ và Ban Chấp hành Đảng bộ Thành phố. Bên cạnh đó, các dự án đầu tư công hoặc dự án PPP đáp ứng tiêu chí dự án quan trọng quốc gia cũng thuộc phạm vi điều chỉnh.

Những dự án sử dụng vốn ngân sách địa phương hoặc các nguồn vốn hợp pháp khác trên địa bàn thành phố với tổng mức đầu tư từ 30.000 tỷ đồng trở lên được xác định là dự án lớn. Đồng thời, các dự án thuộc danh mục thu hút nhà đầu tư chiến lược theo pháp luật về Thủ đô, có quy mô vốn đầu tư từ 30.000 tỷ đồng, cũng nằm trong nhóm này.

Nghị quyết còn quy định nhóm dự án cải tạo, chỉnh trang và tái thiết khu vực đô thị, bao gồm việc xây dựng lại các chung cư thuộc diện phải phá dỡ hoặc các dự án cải tạo một hay nhiều ô phố. Ngoài ra, những dự án đầu tư mới hoặc nâng cấp công trình để xử lý các điểm nghẽn cấp bách như ùn tắc giao thông, úng ngập, ô nhiễm môi trường hay vấn đề trật tự đô thị cũng được coi là dự án lớn, quan trọng của Thủ đô.

Các đại biểu tham dự phiên họp. Ảnh: Quochoi.vn

Quy định cưỡng chế và ý kiến thẩm tra

Một nội dung đáng chú ý của Nghị quyết là việc trao quyền cho UBND TP Hà Nội được quyết định biện pháp cưỡng chế trong các trường hợp đã có trên 75% chủ sở hữu nhà hoặc người sử dụng đất - tương ứng ít nhất 75% diện tích khu vực thực hiện dự án - đồng thuận với phương án quy hoạch, bồi thường, hỗ trợ và tái định cư.

Tuy nhiên, liên quan đến quy định này, Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội đề nghị cần cân nhắc thận trọng và làm rõ mục tiêu chính sách. Cơ quan thẩm tra nhận định cơ chế cưỡng chế trong trường hợp nêu trên có tính chất phức tạp, có thể phát sinh xung đột với Hiến pháp về quyền sở hữu và quyền cư trú hợp pháp của công dân, bởi hoạt động cưỡng chế di dời mang tính chất quan hệ dân sự, kinh tế, không nằm trong phạm vi “lợi ích công” theo nghĩa Hiến định.

Như vậy, Nghị quyết thí điểm một số cơ chế chính sách đặc thù để thực hiện các dự án lớn quan trọng trên địa bàn Thủ đô đã được thông qua với sự đồng thuận cao của Quốc hội. Việc ban hành Nghị quyết thí điểm một số cơ chế chính sách đặc thù để thực hiện các dự án lớn quan trọng trên địa bàn Thủ đô đã đáp ứng được yêu cầu cần thiết và cấp bách trong giai đoạn hiện nay, nhằm khơi thông các điểm “nghẽn” pháp lý, thu hút đầu tư, tạo đột phá, phát triển nhanh, bền vững hơn, có sức lan tỏa lớn hơn trong phát triển kinh tế vùng Đồng bằng sông Hồng và cả nước.