Bài 3: “Bệnh nhân” và “thầy” trong các video quảng cáo đều… được thuê để diễn

Bài 1: Chẩn đoán bệnh, bốc thuốc mà không cần giao tiếp với bệnh nhân Trong vai một người có nhu cầu mua thuốc chữa bệnh mất ngủ cho mẹ, PV đã liên hệ trực tiếp tới số điện thoại ...

Anh N.T.B, một người làm marketing lâu năm, hoạt động trong nhiều lĩnh vực cho biết, từ những năm 2013, 2014… thậm chí còn sớm hơn, việc bán thuốc đông nam dược với cái mác gia truyền đã là một “ngành” kinh doanh kiếm lời rất dễ. Hồi ấy người ta chưa tận dụng lợi thế của mạng xã hội để làm các video clip quảng cáo, nhưng những bài viết về “hành trình” chữa bệnh và câu chuyện “gặp thầy, gặp thuốc” không hiếm trên các chuyên trang.

“Đó là những câu chuyện do những đơn vị, doanh nghiệp, thậm chí là cá nhân đặt viết rồi bỏ tiền ra để đăng tải. Ngay từ khi ấy, người ta đã biết tránh những hình thức quảng cáo trực tiếp mà ẩn dưới dạng những câu chuyện cuộc sống. Các câu chuyện ấy khéo léo dẫn đến một địa chỉ hoặc cũng có thể không. Thế nhưng vì tò mò, vì tính hấp dẫn và tin vào tính xác thực của câu chuyện, nhiều người thậm chí điện lên tòa soạn để hỏi về địa chỉ nơi có phương thuốc kia” - Anh B. cho biết.

Liệu tính chân thực của câu chuyện và phương thuốc ấy có thực sự được “bốc” bởi một lương y thực sự? Anh B. chỉ cười rồi kể: “Trong đám bạn tôi quen, thậm chí có người sau khi thấy việc bán thuốc thông qua những bài viết kiểu ấy khá dễ dàng cũng đã trở thành một “đầu nậu” bán thuốc “gia truyền”. Nguồn ở đâu thì có lẽ giấu nghề nên tôi cũng không rõ. Nhưng anh này đã tự “thiết kế” một bài viết, dùng nhiều số điện thoại và tuyển một số người để nghe điện thoại cùng tư vấn bán thuốc đông y.” Cũng theo anh B. cái phom trả lời điện thoại và tư vấn bán thuốc từ thời quảng cáo từng bài trên các chuyên trang báo chí cho đến thời quảng cáo 4.0 vẫn không thấy thay đổi nhiều.

“Cái câu khất “thầy” đi hái thuốc, “thầy” đi vắng hoặc “thầy” đi học không chỉ bây giờ các đơn vị bán thuốc kiểu này mới sử dụng. Mà từ cái ngày còn đăng quảng cáo từng bài trên các báo giấy ấy, câu khất này đã được nhân viên của anh bạn tôi sử dụng.” Và theo anh B., không chỉ bây giờ, mà cả trước đó, sẽ rất khó ai có thể gặp được cái người được “vinh danh” là “thầy” đó trong tất cả các trung tâm hoặc nhà thuốc “gia truyền”.

Đến cái thời 4.0, khi mà mạng xã hội “thống trị” thì những bài quảng cáo theo dạng “truyền thống” này được dỡ bỏ, và bắt kịp thị trường, đó là những video clip quảng cáo trên các mạng xã hội.

“Bệnh nhân” và đến cả “thầy” trong các video quảng cáo cũng… được thuê để diễn - Ảnh minh họa

Chị P.N.Q, trưởng một nhóm chuyên sản xuất video clip và viết bài cho các nhãn hàng khi được hỏi đã cho biết, để sản xuất một video clip như các quảng cáo đang tràn lan về thực phẩm chức năng hoặc đông y gia truyền trên mạng xã hội hiện nay không quá cao.

“Để hoàn thành một video clip như thế, ngoài kinh phí trả cho đơn vị sản xuất và lên kịch bản cho clip, thì đó là tiền thuê “diễn viên”. Thường sẽ có 3, 4 diễn viên đóng là người bệnh, nói theo kịch bản đã lên sẵn. Nhóm người này sẽ mất chi phí từ 500 – 1 triệu/đồng/1 người cho vài giây “thể hiện”. Có những clip xuất hiện cả những người mặc trang phục dân tộc Mông, Dao… để tăng thêm phần thuyết phục.

Những nhân vật này cũng là những người được thuê để “diễn”.” Chị Q. cho biết, thường những “diễn viên” này là những người chuyên nghề diễn viên quần chúng cho các bộ phim. “Có cả một nhóm để những người chuyên dựng như chúng tôi có thể vào để “tuyển dụng” - lời chị Q.

Mỗi đoạn phim như vậy được sản xuất với giá không quá 20 triệu tùy yêu cầu về nội dung và dàn “diễn viên”. “Không ít các clip được các đơn vị bán thực phẩm chức năng, đơn vị bán thuốc đông y yêu cầu có sự xuất hiện của y, bác sỹ viện này, viện kia. Tất nhiên với những tên tuổi lẫy lừng trong ngành Y thì khó có thể mời, nhưng cũng không phải không thể mời một số các y, bác sỹ lên một vài giây để nói về sản phẩm” - chị Q. nói. Và giá “cát-xê” của những vị này có giá không quá 10 triệu tùy… chức danh.

Vậy các y, bác sỹ đó có biết mình đang “đại diện” cho sản phẩm có chất lượng thế nào không? “Tất nhiên là với nhóm này, họ yêu cầu khắt khe hơn về giấy tờ chứng nhận sản phẩm, nhưng cái này không phải quá khó với các đơn vị kinh doanh. Còn về chất lượng, tôi tin với trình độ, hiểu biết của các vị ấy, họ hoàn toàn có thể biết sản phẩm ấy có thực sự tốt hay không?”.

“Sẽ mất nhiều hơn để xây dựng một clip nếu có một diễn viên hạng A, B nào đó xuất hiện. Nhưng cũng không quá cao, vì “thị trường” cái ngành này có giá chung, với những diễn viên không quá hot, hoặc đã quen mặt trong các live stream thì giá không quá 30 triệu/1 nhãn trong vòng 6 tháng.”

Có nghĩa toàn bộ các video clip quảng cáo đó là dàn dựng và hoàn toàn không đúng sự thật, trả lời câu hỏi này, chị Q. nói: “Bệnh nhân là diễn viên được thuê, có cát xê để diễn, “lương y gia truyền” cũng được thuê để phát biểu… vậy theo chị, video clip quảng cáo các sản phẩm đang đầy rẫy trên mạng ấy có đáng tin cậy không?”.

Bài 2: Những liệu trình 5 triệu đồng và hậu quả của việc tin vào quảng cáo

(Còn nữa)