Ấn tượng triển lãm trực tuyến "Con đường độc lập"

Nhân dịp kỷ niệm 76 năm ngày Cách mạng Tháng 8 thành công và Chào mừng Quốc khánh 2-9, Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam tổ chức triển lãm trực tuyến “Con đường độc lập” trên địa chỉ website (vnfam.vn) và fanpage (https://www.facebook.com/baotangmythuat/) từ ngày 31-8-2021.

Bằng ngôn ngữ tạo hình chân thực, cô đọng, “Con đường Độc lập” kể lại một phần câu chuyện dân tộc Việt Nam vượt qua mọi khó khăn, gian khổ, cùng nhau đoàn kết giành thắng lợi.

Đó là những ngày tháng đầu tiên dưới ách đô hộ thực dân, ngọn lửa của ý chí độc lập dân tộc được lớn dần qua năm tháng, cùng với sự ra đời và dẫn dắt của Đảng Cộng sản Việt Nam (1930), các giai cấp, tổ chức đoàn kết một lòng, hướng về mục đích lớn lao: giải phóng dân tộc, giành độc lập cho tổ quốc.

Các tác phẩm “Họp Công hội Đỏ” (Sơn mài, Huỳnh Văn Gấm), “Từ trong bóng tối” (Sơn mài, Lê Quốc Lộc) gợi nhớ về các hoạt động cách mạng của các tổ chức lãnh đạo Công - Nông giai đoạn này.

Họp công hội đỏ – sơn mài, Huỳnh Văn Gấm

Từ trong bóng tối – sơn mài, Lê Quốc Lộc

Nhiều phong trào đấu tranh những năm 1930-1931 được thể hiện với ngôn ngữ nghệ thuật cô đọng, phản ánh khí thế sôi sục đấu tranh và cao trào cách mạng qua các tác phẩm “Nông dân đấu tranh chống thuế” (Sơn mài, Nguyễn Tư Nghiêm) với hình ảnh lá cờ đỏ búa liềm lần đầu xuất hiện trong phong trào đấu tranh chống thuế của nông dân Trung Kỳ, “Xô Viết Nghệ Tĩnh” (sơn mài của nhóm 6 tác giả Phạm Văn Đôn, Nguyễn Sỹ Ngọc, Nguyễn Đức Nùng, Huỳnh Văn Thuận, Trần Đình Thọ, Nguyễn Văn Tỵ), hay của tác phẩm cùng trên chất liệu khắc đồng đen của tác giả Đường Ngọc Cảnh.

Nông dân đấu tranh chống thuế – sơn mài, Nguyễn Tư Nghiêm

Xô Viết Nghệ Tĩnh -sơn mài, nhóm 6 tác giả Phạm Văn Đôn, Nguyễn Sỹ Ngọc, Nguyễn Đức Nùng, Huỳnh Văn Thuận, Trần Đình Thọ, Nguyễn Văn Tỵ

Xô Viết Nghệ Tĩnh – khắc đồng đen, Đường Ngọc Cảnh

Tiếp sau đó là những cao trào cách mạng khác được miêu tả sống động và chân thực, đầy thuyết phục qua tác phẩm “Du kích Bắc Sơn về bản Pình” (Sơn mài, Nguyễn Văn Tỵ) mang hình ảnh về lực lượng du kích, khởi nghĩa vũ trang đầu tiên do Đảng Cộng sản lãnh đạo; “Nam Kỳ 1940” (Sơn mài,Huỳnh Văn Gấm) kể lại khúc tráng ca của khởi nghĩa Nam Kỳ…

Du kích Bắc Sơn về bản Pình – sơn mài, Nguyễn Văn Tỵ

Nam kỳ 1940 – sơn mài,Huỳnh Văn Gấm

Cùng trong giai đoạn lịch sử đó, mùa Xuân năm 1941, lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc về nước là một dấu mốc trọng đại đối với lịch sử dân tộc Việt Nam. Từ đây, Người đã cùng Ban Chấp hành Trung ương Đảng đưa ra quyết sách hoàn chỉnh đường lối cách mạng giải phóng dân tộc đáp ứng khát vọng của các tầng lớp nhân dân, phù hợp với xu thế phát triển của cách mạng thế giới, có ý nghĩa quyết định đối với vận mệnh của đất nước.

Chính vì thế, hình tượng nghệ thuật Hồ Chí Minh luôn được văn nghệ sĩ nhiều thế hệ tìm kiếm cách thể hiện chân thực, gần gũi, dung dị và chứa đựng tình cảm, lòng biết ơn chân thành nhất, với sự đa dạng về phong cách sáng tác và chất liệu thể hiện như các tác phẩm: “Mùa xuân Bác về Pắc Bó” (Bột màu, Dương Tuấn), "Chú Thu" (Bột màu, Nguyễn An), “Bác Hồ đi công tác” (Lụa, Trần Đình Thọ), “Nước nguồn” (Sơn dầu, Nguyễn Trọng Kiệm)…

Mùa xuân Bác về Pắc Bó – bột màu, Dương Tuấn

Nước nguồn - sơn dầu, Nguyễn Trọng Kiệm

“Giờ quyết định cho vận mệnh dân tộc ta đã đến. Toàn quốc đồng bào hãy đứng dậy đem sức ta mà tự giải phóng cho ta”.( Thư kêu gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh gửi nhân dân cả nước tổng khởi nghĩa giành chính quyền). Dưới sự lãnh đạo của Đảng và Chủ tịch Hồ Chí Minh, nhân dân cả nước đồng loạt vùng dậy, tiến hành tổng khởi nghĩa, giành chính quyền, giải phóng dân tộc.

Ngày 2-9-1945 Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc tuyên ngôn độc lập tại Quảng trường Ba Đình, khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Những hình ảnh lịch sử ấy được tái hiện đầy xúc động qua các tác phẩm “Đánh chiếm Bắc Bộ Phủ” (sơn dầu, Trần Đình Thọ), “Đánh chiếm Bắc Bộ Phủ” (sơn mài, Nguyễn Đức Nùng), “Phác thảo: Cách mạng Tháng 8” (mực, Huy Toàn), “Bác Hồ đọc tuyên ngôn độc lập” (bột màu, Nguyễn Dương).

Đánh chiếm Bắc Bộ Phủ - sơn dầu, Trần Đình Thọ

Phác thảo: Cách mạng tháng Tám – mực, Huy Toàn

Bác Hồ đọc tuyên ngôn – bột màu, Nguyễn Dương

Dưới góc nhìn nghệ thuật, triển lãm một lần nữa góp phần khẳng định thành quả to lớn của Cách mạng Tháng Tám, những cống hiến vĩ đại của Chủ tịch Hồ Chí Minh, là bài học ý nghĩa trong sự nghiệp đổi mới đất nước, hội nhập quốc tế, đưa Việt Nam vượt qua thử thách hiện tại.