80% quảng cáo thực phẩm chức năng trên mạng vi phạm

Vi phạm về quảng cáo thực phẩm chức năng. Ảnh: T.L

Tại tọa đàm “Đạo đức trong quảng cáo thực phẩm chức năng” diễn ra mới đây, PGS.TS Trần Đáng - Chủ tịch VAFF cho biết, thực trạng hiện nay, khá nhiều quảng cáo thực phẩm chức năng đang gây khó chịu cho người tiêu dùng. 80% quảng cáo thực phẩm chức năng vi phạm đạo đức kinh doanh, gây bức xúc. Không khó để bắt gặp trên các nền tảng xã hội hình ảnh các bác sĩ, nghệ sĩ nổi tiếng, các bệnh viện tuyến Trung ương bị các đối tượng lợi dụng cắt ghép để làm đại diện hình ảnh, quảng cáo cho sản phẩm của mình, lừa người tiêu dùng. Đã xuất hiện cả ma túy ẩn dưới lớp thực phẩm chức năng. Không ít người bệnh chật vật về kinh tế, ôm thêm bệnh vào người do tin và mua những loại thực phẩm trôi nổi này.

Hiện tượng sai phạm trong quảng cáo thực phẩm chức năng không chỉ gây ra hậu quả “tiền mất, tật mang” cho người tiêu dùng mà còn làm giảm giảm uy tín của ngành thực phẩm chức năng, làm lẫn lộn giữa các DN làm ăn chân chính với DN làm ăn gian dối, đánh đồng sản phẩm thật và sản phẩm giả.

Còn theo PGS.TS Nguyễn Thanh Phong - Cục trưởng Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế), nguy hại về quảng cáo gian dối trong lĩnh vực y tế không chỉ về tài chính. Người bệnh nan y phát hiện điều trị sớm có thể khỏi, chí ít kéo dài sự sống. Nhưng những quảng cáo “cam kết chữa khỏi” là vi phạm với quy định về thực phẩm chức năng (không phải là thuốc và không có tác dụng thay thế thuốc chữa bệnh). Mua những sản phẩm này về dùng không khỏi, gây lỡ thời gian vàng điều trị, ảnh hưởng tới hiệu quả xạ trị, phẫu thuật. Thậm chí, có các sản phẩm chứa chất cấm (theo quy định Bộ Y tế đã ban hành) trong thực phẩm giảm cân, xương khớp, tăng cường sinh lý nam. PGS.TS Trần Đáng cho rằng, về nguyên nhân của thực trạng chủ yếu hiện nay là do chế tài xử phạt chưa nghiêm và có những quy định pháp luật không còn phù hợp với thực tế. Để bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng, VAFF đã ban hành Quy chế đạo đức quảng cáo thực phẩm chức năng. Quy chế gồm 5 chương, 16 điều chỉ ra cụ thể những hành vi được coi là vi phạm, nêu rõ những chuẩn mực đạo đức trong quảng cáo và biện pháp hạn chế vi phạm…

Quy chế nhằm sát cánh cùng các cơ quan quản lý nhà nước lập lại trật tự kỷ cương trên thị trường thực phẩm chức năng, đưa ngành thực phẩm chức năng phát triển bền vững, góp phần vào sự nghiệp chăm sóc, bảo vệ sức khỏe Nhân dân. Đây là bước triển khai tiếp theo phương châm “3 đúng” mà VAFF đã đề ra và kiên trì thực hiện ngay từ khi thành lập với mục đích để người dân và DN “Hiểu đúng - Làm đúng - Dùng đúng” thực phẩm chức năng.

Lãnh đạo Cục An toàn thực phẩm hoan nghênh VAFF ra quy chế đạo đức trong quảng cáo. Ông Nguyễn Thanh Phong cũng lưu ý, các cơ quan truyền thông cần lưu ý khi truyền thông, quảng cáo về thực phẩm chức năng, cần phải kiểm tra kỹ về thông tin xem các đơn vị này có được lưu hành công khai trên web theo Nghị định số 15/2018/NĐ-CP của Chính phủ hay không. Theo ông Phong, Luật An toàn thực phẩm chỉ quản lý chung về thực phẩm, còn quy định về quảng cáo hàng hóa nói chung và quảng cáo thực phẩm chức năng nói riêng nằm trong Luật Quảng cáo và các văn bản hướng dẫn. Theo đó, người phát hành quảng cáo chỉ được phát hành quảng cáo theo đúng nội dung đã thẩm định. Tuy nhiên, nhìn vào thực tế nhiều DN quảng cáo sản phẩm không theo nội dung đã thẩm định. Thậm chí, nhiều DN cho biết, họ không quảng cáo sản phẩm sai quy định, mà do đơn vị, cá nhân khác quảng cáo, họ không nắm được. Nhiều sản phẩm còn có nội dung quảng cáo lách luật giữa thuốc đông y và thực phẩm chức năng, không nói rõ sản phẩm là gì, gây hiểu lầm nghiêm trọng, đặc biệt trên nền tảng Youtube.

Về chế tài xử phạt, ông Nguyễn Thanh Phong cũng cho rằng, pháp luật đã quy định. Song vấn đề là người phát hành quảng cáo, đặc biệt là các trang mạng xã hội có máy chủ ở nước ngoài nên rất khó xử phạt.

Tại tọa đàm, ông Nguyễn Thanh Lâm - Thứ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông nhấn mạnh, việc kết hợp pháp luật với quy tắc ứng xử của hiệp hội nghề nghiệp là cẩm nang cho người tiêu dùng lựa chọn được sản phẩm uy tín, bảo đảm cho sức khỏe. Theo Thứ trưởng, để xử lý vấn đề này cần yêu cầu các nền tảng xuyên biên giới nỗ lực xử lý nội dung vi phạm bằng cách đề nghị các DN làm ăn chân chính đang quảng cáo rút kinh phí, không quảng cáo trên trang mạng đó nữa. Đây chính là giải pháp chặn dòng tiền quảng cáo hợp pháp vào mạng xã hội để xử lý nội dung quảng cáo sai sự thật. Thứ trưởng khuyến nghị, sau bản quy chế này, VAFF cần phải có tiêu chí đo đếm, đánh giá đạo đức các DN để xếp hạng để người dân biết và có lựa chọn đúng đắn khi mua các sản phẩm phục vụ cho sức khỏe.

	Mạnh tay xử lý quảng cáo thực phẩm chức năng sai sự thật!
	Bắt nhiều giám đốc trong đường dây sản xuất thực phẩm chức năng giả
	Buôn bán hàng giả là thực phẩm chức năng: bị xử lý ra sao?