Thu phí không dừng, VEC cao tốc Nội Bài- Lào Cai có thực hiện đúng tiến độ?

Trạm thu phí của VEC tại cao tốc Nội Bài- Lào Cai. (Ảnh: K.H)

Sẽ bất bình đẳng giữa chủ xe và chủ trạm nếu sau thời hạn 31/7 những trạm thu phí như cao tốc Nội Bài- Lào Cai vẫn chưa triển khai hệ thống ETC.

Mốc sau 31/7

Báo cáo của Bộ Giao thông vận tải (GTVT) cho tới thời điểm hiện tại thể hiện trên toàn quốc cần triển khai 157 trạm với 915 làn thu phí. Trong đó có 16 trạm với 98 làn được cho phép không triển khai hoặc lùi thời gian do một số nguyên nhân như: thời gian thu phí còn lại ngắn, điều kiện triển khai thu phí không hiệu quả, người dân phản đối do vị trí đặt trạm chưa hợp lý...

Đến nay đã thực hiện thu phí không dừng tại 113/141 trạm (đạt 80,14%), với tổng cộng 603/817 làn (đạt 73,8%). Như vậy, tổng cộng số làn còn phải lắp đặt hệ thống thu phí không dừng trong thời gian tới là 214/817 làn (26,2%) tại 48 trạm. Trong đó, Bộ GTVT cần triển khai lắp đặt tại 38 làn (17,8%). Các địa phương cần lắp đặt 36 làn (16,8%). VEC cần phải lắp đặt thiết bị tại 140 làn chiếm 65,4%.

Trước thực trạng trên, chiều 24/6, Phó thủ tướng Lê Văn Thành đã chủ trì cuộc họp về việc triển khai hệ thống thu phí điện tử không dừng ETC. Phó Thủ tướng Lê Văn Thành khẳng định, kiên quyết không lùi bất cứ mốc tiến độ nào, nhất định hoàn thành trên toàn quốc trước ngày 31/7/2022. Sau thời hạn này, nếu trạm thu phí nào chưa hoàn thành sẽ phải xả trạm, không được tiếp tục thu phí, chủ đầu tư chịu hoàn toàn trách nhiệm.

Hiện tại vẫn còn toàn bộ các tuyến cao tốc do Tổng công ty Đầu tư và phát triển đường cao tốc Việt Nam (VEC) quản lý chưa triển khai lắp đặt và thu phí ETC. Theo số liệu của Bộ GTVT, hiện VEC mới lắp được 3/28 trạm (đạt 10,7%) với 15/155 làn cần phải lắp (đạt 9,7%). Con số này thấp hơn nhiều so với bình quân chung cả nước. Cao tốc dài nhất cả nước vẫn áp dụng thu phí thủ công, phát thẻ giấy ra vào.

Chính vì chậm thu phí nên tại cao tốc Nội Bài- Lào Cai vẫn xảy ra tình trạng ùn tắc, nhất là vào những ngày nghỉ lễ. Gần đây nhất, thời điểm chiều ngày 2/5/2022, lượng phương tiện chiều về Hà Nội trên cao tốc Nội Bài – Lào Cai tăng mạnh. Ùn ứ kéo dài đã xảy ra tại trạm thu phí KM6 phía cuối chiều đường này đóng trên địa bàn TP Hà Nội. Để giảm lượng xe tập trung kéo dài và không phải xả trạm, nhân viên quản lý thu phí đã cho xe chạy cả vào làn ngược chiều phía làn đường đối diện và thu tiền mặt.

Sẽ công bằng giữa chủ xe và chủ trạm thu phí?

Ngoài cao tốc Nội Bài- Lào Cai, VEC còn là chủ đầu tư xây dựng và quản lý vận hành, khai thác 4 dự án đường cao tốc khác gồm cao tốc Cầu Giẽ - Ninh Bình, Đà Nẵng - Quảng Ngãi, Bến Lức - Long Thành và TP Hồ Chí Minh - Long Thành - Dầu Giây.

Lý giải với báo chí về nguyên nhân chậm tiến độ lắp đặt trạm thu phí không dừng, ông Ngô Huy Thuần, Giám đốc Trung tâm điều hành đường cao tốc Hà Nội- Lào Cai cho biết, khó khăn chung của VEC là xin nguồn vốn đầu tư dự án này rất lớn nên việc xin vốn từ Chính phủ hiện khó khăn nên chưa triển khai được.

Trước chỉ đạo của Phó thủ tướng Lê Văn Thành, ông Trương Việt Đông, Chủ tịch HĐTV VEC khẳng định đã chọn được nhà thầu đầu tư vận hành hệ thống thu phí tự động là Công ty CP Tasco (công ty mẹ của Công ty TNHH Thu phí tự động VETC – một trong 2 doanh nghiệp cung cấp thu phí tự động không dừng của Việt Nam), đảm bảo xong trong tháng 7. Cụ thể các tuyến cao tốc: Cầu Giẽ - Ninh Bình, Nội Bài - Lào Cai, Đà Nẵng - Quảng Ngãi, TPHCM – Long Thành – Dầu Giây. Tổng các làn thu phí tự động là 155 làn, trong đó nhà thầu đầu tư mới 140 làn, 15 làn do VEC đã đầu tư trên tuyến Cầu Giẽ - Ninh Bình được bàn giao lại cho nhà thầu khai thác. Sau thời hạn 5 năm, nhà thầu phải bàn giao toàn bộ hệ thống lại cho VEC.

Câu chuyện thu phí tự động không dừng không phải bây giờ mới được đề cập tới. Còn nhớ tại phiên họp báo Chính phủ thường kỳ vào chiều 2/12/2020, trả lời về vấn đề hiện vẫn còn 4 tuyến thu phí đường cao tốc của VEC chưa lắp đặt hệ thống thu phí tự động không dừng, Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Ngọc Đông cho biết, từ nay đến hết 31/12 chưa thể hoàn lắp đặt hệ thống thu phí tự động không dừng tại các trạm thu phí như yêu cầu của Thủ tướng.

Như vậy, sau nhiều lần xin gia hạn của Bộ GTVT, lộ trình thu phí tiếp tục bị chậm lại cho dù Chính phủ từng chốt đến 31/12/2020 các trạm BOT chưa vận hành thu phí tự động sẽ phải dừng hoạt động.

Chiều ngày 2/7/2022, PV đã thực hiện chuyến đi từ Hà Nội tới TP Vĩnh Yên, tỉnh Vĩnh Phúc trên cung đường cao tốc Nội Bài- Lào Cai. Vé được nhân viên trạm đưa cho khách vẫn là chất liệu giấy. Tại vị trí trạm thu phí của VEC được treo những tấm biển cỡ lớn màu xanh thể hiện, tới đây chỉ xe dán thu phí không dừng mới được đi vào cao tốc. Từ 1/7 VEC sẽ không phát hóa đơn tự in, thay vào đó khách hàng sẽ nhận được phiếu thu tiền dưới hình thức tự in (hoặc in sẵn) để ra khỏi đường cao tốc.

Sẽ thiếu công bằng nếu như sau ngày 31/7 chủ xe đi vào cao tốc không dán thẻ ETC phải chịu hình thức phạt tiền, còn các trạm thu phí lại vô can khi để trạm ùn tắc dài mà không xả trạm, chưa triển khai hệ thống thu phí điện tử tự động như chỉ đạo của Chính phủ.

	Thu phí điện tử đồng bộ trên toàn quốc kể từ ngày 1/8
	Chậm triển khai thu phí không dừng có thể cho tạm dừng thu phí
	Kiên quyết không lùi thời gian triển khai thu phí không dừng