Rung lắc để dỗ trẻ, nguy cơ di chứng lâu dài

Ảnh minh họa: Internet

Sau thăm khám lâm sàng và siêu âm thóp, các bác sĩ nghi ngờ trẻ tổn thương thần kinh. Để xác định chính xác tổn thương, bệnh nhi được tiến hành chụp cộng hưởng từ (MRI) sọ não, soi đáy mắt.

Kết quả chụp cộng hưởng từ (MRI) sọ não, soi đáy mắt cho thấy bé bị tụ máu dưới nhện lều tiểu não hai bên và liềm đại não, phù não lan tỏa, xuất huyết võng mạc, phù gai thị, nghi do Hội chứng rung lắc.

Bé được điều trị tích cực tại Khoa Điều trị tích cực Nội khoa. Bệnh nhi được cho thở máy, cắt cơn co giật và điều trị tăng áp lực nội sọ, sử dụng thuốc trợ tim, vận mạch, kiểm soát rối loạn điện giải, sốt, nhiễm trùng.

Kết quả, sau 7 ngày, bé cai được máy thở, tuy nhiên vẫn còn di chứng tăng trương lực cơ, giảm ý thức, nguy cơ cao để lại di chứng thần kinh lâu dài.

Hội chứng rung lắc là một chấn thương não nghiêm trọng xảy ra ở trẻ sơ sinh hoặc trẻ nhỏ khi bị rung lắc mạnh. Hội chứng này xảy ra phổ biến ở trẻ nhỏ dưới 1 tuổi, đặc biệt trong giai đoạn từ 2 - 4 tháng tuổi, bởi đó là thời điểm trẻ có xu hướng quấy khóc thường xuyên.

Theo thống kê của Trung tâm quốc gia về Hội chứng rung lắc trẻ em tại Mỹ, mỗi năm ở Mỹ có 1000 – 1300 trường hợp được ghi nhận. Trong đó, 1/4 số trẻ tử vong, 80% trẻ sống sót bị tổn thương vĩnh viễn như bại não, liệt, mất thị lực, thiểu năng trí tuệ, động kinh.

Nguyên nhân dẫn đến hội chứng này thường do thói quen bế con rung lắc nhằm mục đích dỗ con bớt quấy khóc, thói quen đưa võng, lắc nôi ru trẻ ngủ, hoặc những động tác làm thay đổi đột ngột tư thế như bế trẻ lên cao, bế thốc dậy, tung cao trẻ… Trẻ có thể gặp nguy hiểm dù chỉ với 5 giây rung lắc.

Ở trẻ em, đặc biệt là trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, trọng lượng đầu chiếm khoảng 10 – 15% trọng lượng cơ thể, cơ cổ trẻ rất yếu không đủ sức nâng đỡ đầu vốn có kích thước tương đối lớn, não bộ chưa phát triển nhiều. Rung lắc mạnh, gây ra sự tăng – giảm tốc nhanh chóng của não, tác động va đập vào bề mặt cứng bên trong hộp sọ, làm tổn thương não và các mạch máu não, phù não và tăng áp lực nội sọ.

Các biểu hiện của hội chứng này rất đa dạng và thường khó phát hiện, dễ bị nhầm lẫn với các bệnh khác. Thời gian khởi phát có thể ngay sau khi rung lắc hoặc sau một khoảng thời gian. Trẻ có biểu hiện quấy khóc, nôn nhiều, bú kém, nhịp thở bất thường, lì bì, co giật, hoặc hôn mê. Trong một số trường hợp nhẹ, trẻ có thể không biểu hiện triệu chứng ngay, nhưng một thời gian sau có thể gặp phải những vấn đề liên quan đến chậm phát triển tinh thần vận động.

ThS.BS Ngô Tiến Đông, Khoa Điều trị tích cực Nội khoa, Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết, Hội chứng rung lắc khó có 1 con số thống kê tỷ lệ chính xác. Trong cộng đồng, có thể vẫn còn nhiều trường hợp khác trẻ bị tổn thương do Hội chứng rung lắc bị bỏ sót.

Có nhiều trẻ chỉ biểu hiện quấy khóc, li bì 1-2 ngày rồi vẫn ăn ngủ bình thường, gia đình sẽ bỏ qua giai đoạn đó. Sau này lớn lên, trẻ mới dần có biểu hiện của bại não, thị lực kém, chậm phát triển, lúc đó rất khó biết được căn nguyên và cũng rất muộn để có thể can thiệp, điều trị được.

Qua đây, các bác sĩ khuyến cáo các bậc phụ huynh tuyệt đối không thực hiện những động tác xoay chuyển đầu trẻ một cách đột ngột như: rung lắc nôi đối với trẻ nhỏ; bế thốc ngược; xốc vác trẻ gấp gáp; tung hứng trẻ khi nô đùa; tát, đánh vào tai, vào đầu, vào mặt trẻ.

	Đốt than sưởi ấm, nam thanh niên hôn mê, suy thận do ngộ độc khí CO
	Bị u não nhưng trì hoãn đi khám vì tưởng bị “ma bắt”