Quy định đặc thù nhằm nâng cao chất lượng giáo dục Thủ đô

Thầy Phùng Chí Tân trong tiết giảng dạy tại Trường THCS Vân Canh, Hoài Đức, Hà Nội. Ảnh: Đình Tuệ

Thủ đô là trung tâm lớn của cả nước về giáo dục và đào tạo

Chia sẻ quy định về giáo dục và đào tạo trong Luật Thủ đô 2024, những thuận lợi, thách thức và khuyến nghị trong tổ chức thực hiện, PGS.TS Nguyễn Hiền Phương, Phó Viện trưởng, Viện so sánh, Trường Đại học Luật Hà Nội cho biết, Luật Thủ đô 2024 được ban hành với nhiều quy định liên quan đến giáo dục và đào tạo nhằm nâng cao chất lượng giáo dục, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho Hà Nội.

Các quy định này điều chỉnh nhiều khía cạnh từ cơ sở vật chất, tài chính, khoa học công nghệ, đầu tư,... nhằm đưa ra những giải pháp, cơ chế thuận lợi nhất cho công cuộc phát triển giáo dục, đào tạo tại Thủ đô Hà Nội như: biện pháp bảo đảm thực hiện quy hoạch (Điều 18); phát triển giáo dục và đào tạo (Điều 22); phát triển khoa học và công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số (Điều 23); huy động nguồn lực tài chính, ngân sách cho phát triển Thủ đô (Điều 34); ưu đãi đầu tư (Điều 43); giáo dục trải nghiệm (Điều 32).

Theo đó, về phát triển giáo dục và đào tạo, mục tiêu chung của Luật Thủ đô 2024 đưa ra quan điểm phát triển sự nghiệp giáo dục, đào tạo để Thủ đô là trung tâm lớn, tiêu biểu của cả nước về giáo dục, đào tạo chất lượng cao, thích ứng với quá trình chuyển đổi số Quốc gia, đổi mới sáng tạo và hội nhập quốc tế. Để đạt được những mục tiêu trên, Luật Thủ đô 2024 quy định về điều kiện cơ sở vật chất và đội ngũ giáo viên.

Luật Thủ đô 2024 quy định đầu tư, xây dựng hệ thống trường học công lập, cơ sở giáo dục chất lượng cao, cơ sở giáo dục có nhiều cấp học bảo đảm không gian, cảnh quan sư phạm trong và ngoài nhà trường, đội ngũ giáo viên phục vụ tối đa nhu cầu học tập của học sinh; bảo đảm bố trí quỹ đất xây dựng trường học ở vị trí thuận lợi; không bố trí trường học gần nghĩa trang, cơ sở sản xuất gây ô nhiễm tiếng ồn, không khí.

Đối với hoạt động liên kết giáo dục, Luật Thủ đô 2024 cho phép các cơ sở giáo dục từ cấp mầm non đến giáo dục phổ thông trong hệ thống giáo dục công lập của TP được phép thực hiện liên kết với cơ sở giáo dục nước ngoài. Đồng thời, Luật Thủ đô 2024 cũng đẩy mạnh hoạt động phân cấp, phân quyền cho chính quyền TP Hà Nội trong nhiều nội dung cũng như quy định mức hỗ trợ và lộ trình thực hiện việc hỗ trợ học phí cho học sinh phổ thông và trẻ em mầm non,...

Di dời cơ sở giáo dục đại học, nghề nghiệp ra khỏi nội đô

PGS.TS Nguyễn Hiền Phương chia sẻ, Luật Thủ đô 2024 quy định nhằm hướng tới bảo vệ khu vực nội đô lịch sử và đô thị trung không mở rộng thêm và phải di dời cơ sở giáo dục đại học, cơ sở giáo dục nghề nghiệp trong trường hợp cần thiết. Bên cạnh đó, Luật Thủ đô 2024 đã có cơ chế rõ ràng để thuận lợi cho các cơ sở giáo dục đại học công lập, giáo dục nghề nghiệp công lập, tổ chức khoa học và công nghệ công lập đưa các sáng kiến, kết quả nghiên cứu đi vào thị trường.

Để có nguồn lực tài chính, ngân sách phục cho đầu tư hoạt động giáo dục và đào tạo, Luật Thủ đô 2024 cho phép HĐND TP được thu tăng thêm để có nguồn lực đầu tư cho hoạt động giáo dục và đào tạo. Cùng với đó, Luật Thủ đô 2024 đã xây dựng cơ chế ưu đãi đầu tư để bảo đảm phát huy tối đa về nguồn lực từ thị trường. Trong đó, một số dự án sẽ được hưởng ưu đãi đầu tư bao gồm: thành lập mới cơ sở giáo dục mầm non, cơ sở giáo dục chất lượng cao, cơ sở giáo dục có nhiều cấp học; cơ sở giáo dục mầm non, cơ sở giáo dục phổ thông tại các vùng khó khăn về kinh tế - xã hội; cơ sở đào tạo người khuyết tật, trẻ em có hoàn cảnh khó khăn.

Hình ảnh trên cao tại khu vực Cầu Giấy, Hà Nội. Ảnh: Công Phương

Giải pháp về tổ chức thực hiện quy định về giáo dục và đào tạo

PGS.TS Nguyễn Hiền Phương khuyến nghị một số giải pháp về tổ chức thực hiện quy định về giáo dục và đào tạo trong Luật Thủ đô 2024. Trong đó, giải pháp cần đặc biệt chú trọng khi thực hiện quy định về giáo dục và đào tạo trong Luật Thủ đô 2024 là hoàn thiện và thực hiện cơ chế phân cấp, phân quyền rõ ràng, cụ thể trong quản lý giáo dục và đào tạo. Khi có cơ chế phân cấp, phân quyền rõ ràng, phù hợp, chính quyền cần áp dụng hiệu quả cơ chế này trong điều hành, quản lý để bảo đảm các cơ sở giáo dục trong hệ thống có được sự linh hoạt, chủ động, thực hiện đúng các quyền hạn đặc thù mà Luật Thủ đô 2024 quy định.

Cần tăng cường đầu tư ngân sách cho giáo dục, đặc biệt là xây dựng và nâng cấp cơ sở hạ tầng trường học, trang thiết bị dạy học hiện đại. Đồng thời, cần thực hiện tốt, áp dụng hiệu quả các chính sách khuyến khích các doanh nghiệp, tổ chức và cá nhân tham gia đầu tư vào lĩnh vực giáo dục thông qua các hình thức như tài trợ, hợp tác công - tư (PPP), và các quỹ phát triển giáo dục. Việc tạo ra các cơ chế minh bạch, thuận lợi cho việc huy động và sử dụng nguồn lực xã hội cũng rất quan trọng, nhằm bảo đảm nguồn vốn được sử dụng hiệu quả và đúng mục đích.

Ngoài ra, cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức của cộng đồng về tầm quan trọng của việc đầu tư cho giáo dục, từ đó tạo ra sự đồng thuận và ủng hộ rộng rãi. Sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan quản lý, nhà trường và cộng đồng sẽ là yếu tố then chốt để bảo đảm cơ sở vật chất tốt, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo tại Hà Nội.

Cùng với đó, cần xây dựng chương trình giảng dạy và đội ngũ giáo viên đáp ứng điều kiện của bối cảnh chuyển đổi số. Trước hết, chương trình giảng dạy cần được cập nhật và tích hợp các nội dung về công nghệ thông tin, kỹ năng số và tư duy sáng tạo. Các môn học nên được thiết kế linh hoạt, kết hợp giữa lý thuyết và thực hành, giúp học sinh nắm vững kiến thức và áp dụng vào thực tế. Đặc biệt là tận dụng hiệu quả những giá trị của giáo dục trải nghiệm.

Đối với đội ngũ giáo viên, cần tổ chức các khóa đào tạo và bồi dưỡng chuyên sâu về công nghệ số, giúp họ nắm bắt và sử dụng thành thạo các công cụ giảng dạy hiện đại. Đồng thời, cần khuyến khích giáo viên tham gia các khóa học trực tuyến, hội thảo và các chương trình trao đổi kinh nghiệm với các chuyên gia trong và ngoài nước, đẩy mạnh hoạt động hợp tác quốc tế và liên kết đào tạo nhất là trong cơ sở giáo dục công lập.

	17 Nghị quyết HĐND TP Hà Nội thông qua về triển khai thi hành Luật Thủ đô 2024
	Ứng dụng công nghệ lập quy hoạch không gian ngầm