Những mâu thuẫn nội bộ tại Trung tâm Nghiên cứu tiềm năng của con người

Hậu quả của mâu thuẫn nội bộ kéo dài

Trung tâm Nghiên cứu tiềm năng của con người (Trung tâm) trực thuộc Liên hiệp các hội khoa học và kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp hội) được thành lập năm 1996, nhằm nghiên cứu khoa học về những hiện tượng đặc biệt từ khả năng của con người đã diễn ra trong thực tế đời sống. Sau 15 năm hoạt động, Trung tâm này đã có nhiều đóng góp cho xã hội, thế nhưng gần đây, nội bộ lại phát sinh mâu thuẫn, dẫn đến việc Trung tâm đang tồn tại hai trụ sở, khiến cá nhân, tổ chức khi cần giao dịch lúng túng không biết đâu là trụ sở chính.

Theo các tài liệu liên quan, trong hai năm gần đây, nội bộ lãnh đạo Trung tâm phát sinh nhiều mâu thuẫn, nhưng thực sự rắc rối có lẽ bắt đầu từ Thông báo số 355/LHH-TB của Liên hiệp hội ngày 12-7-2011: "Chấp thuận văn bản đề nghị bổ nhiệm Giám đốc mới của Hội đồng Trung tâm (HĐTT) thay đồng chí Phan Anh được thôi giữ chức Giám đốc Trung tâm theo văn bản của đồng chí Phan Anh gửi ngày 14-3-2011. Tuy nhiên, do đồng chí Phan Anh đang không có mặt tại Việt Nam nên các quyết định về nhân sự sẽ được Liên hiệp hội ban hành khi ông Phan Anh về nước. Để đảm bảo cho hoạt động bình thường của Trung tâm trong khi đồng chí Phan Anh vắng mặt, Thường trực Đoàn chủ tịch giao cho HĐTT và Phó Giám đốc Nguyễn Thị Tuyết Mai chịu trách nhiệm tổ chức và điều hành mọi hoạt động theo đúng Điều lệ Hội".

Ngay ngày hôm sau 13-7-2011, ông Bùi Tiến Quý - Trưởng phòng Trắc nghiệm Trung tâm cho biết, bà Phan Thị Phi Phi, Chủ tịch HĐTT và bà Mai đã đến Trung tâm, yêu cầu văn thư nộp con dấu, khóa hộp đựng con dấu và mang ra khỏi văn phòng để thực hiện nhiệm vụ "điều hành hoạt động của Trung tâm" trong thời gian ông Phan Anh đi vắng.

Ngày 20-7-2011, Ủy ban kiểm tra Liên hiệp hội đã ban hành Thông báo số 378, nêu rõ Trung tâm đã xảy ra tình trạng mất đoàn kết kéo dài trong lãnh đạo (HĐTT, Giám đốc và Phó Giám đốc) và "Điều lệ tổ chức và hoạt động của Trung tâm do Đoàn chủ tịch Liên hiệp hội ban hành ngày 10-5-2010 có hiệu lực cho đến khi ban hành Điều lệ mới. Mặc dù vậy, Ủy ban kiểm tra Liên hiệp hội Việt Nam nhận thấy Điều lệ này có một số điểm không hợp lý về hình thức và nội dung, tạo kẽ hở nảy sinh những sự việc dẫn tới mất đoàn kết kéo dài khó giải quyết tại Trung tâm. Vì vậy, Điều lệ này cần được sửa đổi, bổ sung hoặc thay thế". Đồng thời, Thông báo 378 cũng yêu cầu HĐTT: "Vì lợi ích của Trung tâm, giải quyết dứt điểm những mâu thuẫn, bất đồng, bàn các giải pháp củng cố đoàn kết nội bộ, tạo sự đồng thuận cùng Ban Giám đốc và tập thể cán bộ chủ chốt của Trung tâm sửa đổi Điều lệ, Qui chế làm việc của Trung tâm cho phù hợp với tình hình thực tiễn của Trung tâm, Điều lệ của Liên hiệp hội và pháp luật hiện hành".

Sau đó, ngày 5-8-2011, đại diện lãnh đạo Liên hiệp hội đã có buổi làm việc với Trung tâm (vắng mặt bà Phi và bà Mai), được ghi nhận bằng Biên bản họp số 418. Biên bản này nêu rõ: "Giám đốc đương nhiệm hiện nay của Trung tâm là ông Phan Anh, và Thông báo số 355 cũng không có nội dung nào chứng tỏ ông Phan Anh không còn là Giám đốc. Trong thời gian ông Phan Anh đi vắng, Liên hiệp hội tạm thời giao cho HĐTT và Phó Giám đốc Nguyễn Thị Tuyết Mai điều hành hoạt động của Trung tâm theo đúng Điều lệ và pháp luật".

Thế nhưng, ngày 1-9-2011, sau khi về nước, ông Phan Anh đã hai lần mời bà Mai và bà Phi đến làm việc trao đổi về hoạt động điều hành Trung tâm nhưng cả hai lần bà Mai và bà Phi đều từ chối với lý do vẫn đang thực hiện theo chỉ đạo của Thông báo số 355, giữ quyền điều hành Trung tâm. Dẫn đến ông Phan Anh trong khi chưa bị Liên hiệp hội bãi nhiệm, miễn nhiệm hay xin từ chức Giám đốc đã bị "mất" quyền điều hành và không có con dấu. Về con dấu, trong Biên bản số 418, lãnh đạo Liên hiệp hội đã xác định "giao cho bà Mai - Phó Giám đốc quản lý con dấu của Trung tâm là sai qui định của pháp luật… Việc sử dụng, quản lý con dấu cần tuân thủ Nghị định số 58/2001/NĐ-CP và Thông tư số 07/2010/TT-BCA".

Hai văn bản của Liên hiệp hội về nhân sự của Trung tâm đang được hiểu khác nhau

Điều lệ có cần sửa đổi?

Theo Điều lệ, Trung tâm có trụ sở chính tại số 25, ngõ 2 phố Vạn Phúc, quận Ba Đình, Hà Nội. Trung tâm hoạt động theo nguyên tắc tự chủ, tự quản, tự trang trải về tài chính, tự chịu trách nhiệm trong việc tiến hành các hoạt động khoa học và công nghệ. Tổ chức bộ máy của Trung tâm gồm HĐTT, Ban Giám đốc, Hội đồng tư vấn về khoa học và xã hội, Văn phòng và các phòng ban chuyên môn. HĐTT là cơ quan lãnh đạo cao nhất của Ban lãnh đạo Trung tâm, thành viên HĐTT bao gồm các thành viên sáng lập và các ủy viên khác là những người có kinh nghiệm và uy tín, có thể đóng góp cho sự phát triển của Trung tâm và do HĐTT mời tham gia. Còn Giám đốc là người điều hành mọi hoạt động của Trung tâm, chịu trách nhiệm tổ chức thực hiện các hoạt động của Trung tâm theo định hướng và nhiệm vụ được HĐTT đặt ra, Giám đốc do HĐTT đề cử và Liên hiệp hội Việt Nam quyết định bổ nhiệm hoặc miễn nhiệm.

Điều lệ qui định trụ sở Trung tâm như thế nhưng ông Bùi Tiến Quý - Trưởng phòng Trắc nghiệm Trung tâm cho biết, trong thời gian ông Phan Anh đi vắng, bà Phi và bà Mai đã mấy lần định chuyển văn phòng Trung tâm đến trụ sở mới nhưng bị nhiều cán bộ, nhân viên Trung tâm phản đối. Tại Biên bản số 418 cũng nêu rõ "do ông Phan Anh đang ở nước ngoài, để đảm bảo cho việc di chuyển văn phòng không tạo thêm mâu thuẫn trong nội bộ Trung tâm, lãnh đạo Liên hiệp hội đề nghị hoãn di chuyển văn phòng Trung tâm, chờ Giám đốc về cùng bàn bạc giải quyết". Thế nhưng, theo ông Quý, bà Phi và bà Mai vẫn tìm địa điểm mới và treo biển trụ sở Văn phòng Trung tâm trong thời gian ông Phan Anh ở nước ngoài, dẫn đến hiện tại Trung tâm này có đến hai "trụ sở"! Sở dĩ tồn tại "hai trụ sở", vì theo ông Bùi Tiến Quý thì hầu hết cán bộ, nhân viên của Trung tâm không di chuyển đến địa điểm mới theo Phó Giám đốc mà vẫn tiến hành giao dịch, làm việc tại trụ sở cũ do ông Phan Anh điều hành.

Trong khi hai bên cứ "mời đi, từ chối lại" việc ngồi bàn bạc giải quyết mâu thuẫn với nhau thì bà Phi có Văn bản ký ngày 11-10-2011, Thông báo quyết địnhh số 93 của HĐTT "đình chỉ mọi hoạt động tổ chức, điều hành Trung tâm của ông Phan Anh cho đến khi có thông báo mới của HĐTT". Trước thông báo này, ngày 14-10-2011, Phó Chủ tịch Liên hiệp hội Trần Việt Hùng đã có Văn bản số 559 gửi Giám đốc và Chủ tịch HĐTT của Trung tâm, khẳng định "việc bổ nhiệm, miễn nhiệm, đình chỉ hoạt động của Giám đốc Trung tâm là thẩm quyền của Đoàn chủ tịch Liên hiệp hội, Thông báo số 355 đã hết hiệu lực ngay sau khi ông Phan Anh về nước".

Tuy nhiên, hiện tại Trung tâm này vẫn "chia hai nửa": bà Phi và bà Mai hoạt động ở "trụ sở mới", cùng với con dấu của Trung tâm, còn ông Phan Anh và nhiều bộ môn, phòng chuyên môn vẫn hoạt động ở trụ sở cũ.

Cơ quan chủ quản cần vào cuộc quyết liệt

Những mâu thuẫn nội bộ kéo dài khiến Trung tâm đến tình trạng ngày hôm nay không thể không nói đến vai trò của cơ quan chủ quản là Liên hiệp hội. Tuy Liên hiệp hội đã có một số văn bản chỉ đạo nhưng chưa thật sự vào cuộc quyết liệt, dứt khoát để yêu cầu Giám đốc, Phó Giám đốc và Chủ tịch HĐTT làm việc với nhau, đưa ra biện pháp giải quyết thấu tình đạt lý. Với các cán bộ, nhân viên của Trung tâm và cũng như hầu hết người dân quan tâm đến hoạt động của Trung tâm, việc cá nhân ai làm Giám đốc, ai làm Chủ tịch HĐTT có lẽ không quan trọng, mà quan trọng là người giữ cương vị này phải có đủ "tâm và tài" để xây dựng Trung tâm phát triển đúng tôn chỉ, mục đích, phục vụ cho xã hội.

Chính sự thiếu "rạch ròi" của cơ quan chủ quản khi có Thông báo 355 đồng ý với việc miễn nhiệm ông Phan Anh làm Giám đốc trong khi ông Phan Anh ở nước ngoài, và giao cho bà Mai điều hành Trung tâm nhưng khi ông Phan Anh về nước, Liên hiệp hội có văn bản khẳng định ông Phan Anh vẫn là Giám đốc đương nhiệm, nhưng cũng không có biện pháp "giúp" Giám đốc quản lý con dấu, điều hành Trung tâm, đã khiến cho mâu thuẫn kéo dài. Cùng thực hiện Thông báo 355, nhưng các bên lại hiểu khác nhau hoàn toàn về văn bản này. Còn cán bộ, nhân viên Trung tâm này có lẽ cũng lúng túng không biết tuân theo qui định của Chủ tịch HĐTT hay Liên hiệp hội…

Để giúp Trung tâm ổn định tổ chức và hoạt động, lãnh đạo Liên hiệp hội Việt Nam cần nhanh chóng chỉ đạo giải quyết dứt điểm mâu thuẫn, kiện toàn đội ngũ lãnh đạo Trung tâm, xử lý nghiêm các sai phạm. Đồng thời, qui định rõ quyền hạn của các chức danh Giám đốc, Chủ tịch HĐTT để tránh được tình trạng mâu thuẫn như hiện nay.

Theo Điều 6 Nghị định 58/2004/NĐ-CP về quản lý và sử dụng con dấu thì "Người đứng đầu các cơ quan, tổ chức có trách nhiệm quản lý, sử dụng con dấu của cơ quan, tổ chức mình. Con dấu phải được để tại trụ sở cơ quan, tổ chức và phải được quản lý chặt chẽ". Như vậy, theo qui định này, người đứng đầu Trung tâm (Giám đốc) là người có trách nhiệm quản lý con dấu và con dấu phải được để tại trụ sở Trung tâm nhưng hiện tại Trung tâm này có đến "hai trụ sở", nên việc quản lý con dấu của Trung tâm hiện nay chưa đúng qui định.

Nhóm PVPL