Nhanh chóng xây dựng dữ liệu số về đất đai minh bạch và chặt chẽ

Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà chủ trì cuộc họp với các bộ, ngành, hiệp hội, chuyên gia và kết nối trực tuyến với 63 địa phương về dự thảo Nghị định quy định về điều tra cơ bản đất đai; đăng ký, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất và hệ thống thông tin đất đai. Ảnh: VOV.

Đó là khẳng định của Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà tại cuộc họp với các bộ, ngành, hiệp hội, chuyên gia và kết nối trực tuyến với 63 địa phương về dự thảo Nghị định quy định về điều tra cơ bản đất đai; đăng ký, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất và hệ thống thông tin đất đai (dự thảo Nghị định) diễn ra chiều 12/6.

Bảo đảm phù hợp, đồng bộ, thống nhất Luật đất đai

Theo báo cáo của Bộ Tài nguyên và Môi trường, dự thảo Nghị định gồm 5 chương, 68 điều, trong đó, quy định rõ việc kê khai nội dung đăng ký đất đai, tài sản gắn với đất, đẩy nhanh tiến độ cấp giấy chứng nhận lần đầu, bảo vệ quyền lợi của người sử dụng đất chưa đủ khả năng về tài chính; áp dụng các biện pháp khẩn cấp tạm thời trong dừng thủ tục hành chính về đất đai bảo đảm kịp thời ngăn chặn việc chuyển quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất.

Dự thảo Nghị định cũng quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều, khoản trong Luật Đất đai 2024 về điều tra cơ bản đất đai và hệ thống thông tin đất đai. Đây cũng là những nội dung có nhiều điểm mới tại Luật Đất đai năm 2024 so với Luật đất đai 2013.

Vì vậy, việc quy định chi tiết trong Nghị định không chỉ bảo đảm phù hợp, đồng bộ, thống nhất Luật đất đai mà còn bảo đảm các mục tiêu đơn giản hoá thủ tục hành chính, đẩy mạnh cải cách hành chính, chuyển đổi số trong lĩnh vực quản lý đất đai, đẩy mạnh phân cấp phân quyền, đồng thời thiết lập công cụ kiểm soát quyền lực của cơ quan và người có thẩm quyền trong quản lý đất đai.

Tại cuộc họp, các đại biểu đã thảo luận về: nội dung, cấu trúc, kiểu thông tin, yêu cầu kỹ thuật đối với phần mềm phục vụ quản lý, vận hành, khai thác cơ sở dữ liệu quốc gia về đất đai; kết nối dữ liệu người sử dụng đất với thông tin thửa đất; phân biệt rõ các hoạt động đo đạc lại, đo đạc bổ sung, chỉnh lý bản đồ địa chính; trình tự, thủ tục về đăng ký biến động đất đai; quy định rõ thẩm quyền của văn phòng đăng ký đất đai cấp tỉnh và chi nhánh văn phòng…

Góp ý vào dự thảo Nghị định, PGS.TS Lê Thanh Khuyến, Hội Khoa học Đất Việt Nam cho rằng cần đơn giản hóa thủ tục đăng ký biến động gắn liền với các giao dịch đất đai, do toàn bộ thông tin thửa đất và tài sản đã được tích hợp vào Giấy chứng nhận.

"Nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất sẽ đồng thời đăng ký biến động và không cần thêm hồ sơ. Từ đó sẽ giảm bớt thủ tục cho người dân và doanh nghiệp" - ông Khuyến đề xuất.

Về xây dựng hệ thống thông tin đất đai, chuyên gia Hội Tin học Việt Nam cho rằng, mỗi thửa đất, mỗi chủ sở hữu có một định danh riêng, nhưng đăng ký thửa đất và chủ sở hữu lại không duy nhất, bởi thực tế, một thửa đất có thể có rất nhiều chủ sở hữu và ngược lại mỗi chủ sử dụng có thể sở hữu nhiều thửa đất. Điều này gây khó dễ trong việc cập nhật dữ liệu, dẫn đến thất thoát hoặc thiếu thông tin. Theo đó các chuyên gia lưu ý bổ sung nội dung này khi xây dựng cơ sở dữ liệu đất đai.

Đại diện Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đề nghị cơ quan soạn thảo đánh giá tác động của quy định chuyên gia tư vấn, chủ trì điều tra, đánh giá đất đai như phải trực tiếp tham gia ít nhất 1 dự án đánh giá đất đai cả nước, tham gia ít nhất 3 dự án đánh giá cấp tỉnh... đối với chính quyền địa phương cũng như các đơn vị, tổ chức tư vấn, thực hiện điều tra, đánh giá đất đai.

Nhất định phải số hóa

Kết luận cuộc họp, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà nhấn mạnh hoạt động điều tra cơ bản đất đai là thông tin đầu vào hết sức quan trọng và cần thay đổi tư duy trong xác định những khu vực cần điều tra, các thông số sát thực tế, chính xác để phục vụ cho công tác quản lý, theo dõi biến động tài nguyên đất quốc gia.

Từ thực trạng thiếu thông tin chính xác, tin cậy về hồ sơ, bản đồ địa chính, trong khi dữ liệu đất đai biến động thường xuyên, Phó Thủ tướng cho rằng nhất định phải số hóa, nhằm thiết lập hệ thống quản trị hiệu quả, giải quyết căn cơ những bất cập, hạn chế trong quản lý đất đai, giảm nhiêu khê, phiền hà cho người dân, tổ chức, doanh nghiệp.

Liên quan đến việc xử lý những thửa đất chưa được đăng ký, cấp giấy chứng nhận, Phó Thủ tướng lưu ý một số giải pháp nhằm đơn giản hóa thủ tục; miễn giảm các loại phí, hỗ trợ chi phí, cho nợ đối với người sử dụng đất; có chế tài về hoạt động giao dịch với những thửa đất chưa có giấy chứng nhận. Đối với thửa đất đăng ký, cấp giấy chứng nhận lần đầu cần giải quyết dứt điểm các tranh chấp (nếu có) theo quy định pháp luật về khiếu nại tố cáo.

Bên cạnh đó, Nghị định cần quy định rõ, bảo đảm khả thi về thẩm quyền, trách nhiệm của chính quyền địa phương đối với hoạt động điều tra cơ bản đất đai; đăng ký, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất và hệ thống thông tin đất đai; điều kiện, tiêu chuẩn về năng lực cơ sở vật chất, con người của cơ quan tư vấn, điều tra, đo đạc đất đai và chế tài quản lý.

Về cấu trúc hệ thống thông tin, dữ liệu quốc gia đất đai, Phó Thủ tướng lưu ý: “Cần tích hợp, kế thừa các dữ liệu đã có. Nghị định phải bám sát các nội dung của Luật Đất đai, chế định các điều khoản để đạt được mục tiêu nhanh chóng xây dựng dữ liệu số về đất đai minh bạch và chặt chẽ”.

Phó Thủ tướng giao Bộ Tài Nguyên và Môi trường tiếp thu đầy đủ các ý kiến góp ý, huy động các chuyên gia khẩn trương hoàn thiện dự thảo Nghị định trong tháng 6/2024 để khi ban hành không bị vướng mắc, dễ hiểu, dễ thực hiện đối người dân, doanh nghiệp và cơ quan quản lý.

	6 điểm mới nổi bật của Luật Đất đai 2024
	Luật Đất đai (sửa đổi): Tạo hành lang pháp lý, phát huy cao nhất nguồn lực đất đai
	4 phương pháp xác định giá đất vừa được đề xuất là gì?