Khát vọng đưa làng nghề "cất cánh" bằng công nghệ

Anh Vương Đình Lương tại tọa đàm Phát triển làng nghề Hà Nội gắn với xây dựng thương hiệu sản phẩm OCOP. Ảnh Mộc Miên

Khi người trẻ bỏ phố về làng

Giữa nhịp sống hối hả của thời đại công nghệ, nhiều làng nghề truyền thống đang loay hoay tìm hướng đi mới, nghề làm miến dong làng So (xã Hưng Đạo, Hà Nội) vẫn được “thắp lửa” nhờ bàn tay và tư duy của thế hệ trẻ. Nơi đây, câu chuyện của anh Vương Đình Lương, đại diện cơ sở miến dong Dũng Thúy, trở thành minh chứng sinh động cho sức sống mới của làng nghề hơn 80 năm tuổi trong kỷ nguyên số.

Tốt nghiệp Đại học Công nghiệp Hà Nội, chuyên ngành Ngoại ngữ, anh Vương Đình Lương từng có công việc ổn định trong lĩnh vực thương mại. Nhưng thay vì bám trụ nơi đô thị, anh lại chọn con đường ít ai ngờ tới: trở về quê, làm miến.

“Bố mẹ tôi làm nghề cả đời nhưng chỉ bán theo cách truyền thống, bỏ sỉ, bỏ mối. Tôi nghĩ, nếu có sản phẩm tốt, tại sao không đưa ra thị trường mạnh mẽ hơn. Khi mình là người trẻ, tiếp cận được mạng xã hội, sàn thương mại điện tử… mình có nhiều cách thức hơn để quảng bá sản phẩm, tại sao lại không làm?” - anh Vương Đình Lương chia sẻ.

Bằng kiến thức công nghệ số và kinh nghiệm trong lĩnh vực thương mại điện tử, anh đã đưa thương hiệu miến dong Dũng Thúy - sản phẩm công nhận OCOP 4 sao lên các nền tảng số như Facebook, Shopee, TikTok, thực hiện livestream quảng bá quy trình sản xuất, chia sẻ phản hồi của khách hàng và kể câu chuyện làng nghề một cách sinh động, gần gũi. Nhờ đó, sản phẩm đã có mặt ở hầu hết các tỉnh, thành trên cả nước.

Không dừng lại ở việc quảng bá, gia đình anh Vương Đình Lương còn đầu tư mở rộng xưởng sản xuất với diện tích hơn 600m², trang bị máy sấy lạnh công nghiệp hiện đại, tạo việc làm thường xuyên cho 10 - 20 lao động địa phương. Trước đây, các công đoạn như tráng bột, sấy và đóng gói vốn phụ thuộc nhiều vào thời tiết và nhân công nay đã được cơ giới hóa, vừa bảo đảm vệ sinh an toàn thực phẩm, vừa nâng cao năng suất lên 3 - 5 tấn/ngày.

Anh Vương Đình Lương cho biết: “Một máy sấy lạnh công nghiệp có giá từ 3 đến 5 tỷ đồng, chưa kể chi phí vận hành. Nhưng nếu không mạnh dạn đầu tư, nghề sẽ mãi giậm chân tại chỗ. Chúng tôi muốn sản phẩm sạch hơn, nhanh hơn nhưng vẫn giữ được cái hồn xưa”. Giữa những thay đổi hiện đại, cơ sở miến dong của gia đình anh Vương Đình Lương vẫn giữ nguyên triết lý “3 không”: không phẩm màu, không hóa chất, không chất bảo quản, để giữ trọn hương vị truyền thống của miến dong làng So.

Ứng dụng công nghệ, giữ vững bản sắc

Theo anh Vương Đình Lương, dù nghề làm miến dong ngày càng có chỗ đứng trên thị trường, nhưng khó khăn về vốn, công nghệ và hạ tầng vẫn là rào cản lớn. Nhiều hộ sản xuất nhỏ lẻ chưa đủ điều kiện đầu tư máy móc hiện đại, chưa có hệ thống xử lý nước thải đồng bộ, trong khi yêu cầu về tiêu chuẩn an toàn vệ sinh thực phẩm ngày càng khắt khe.

Anh cho rằng, để làng nghề phát triển bền vững, cần có sự hỗ trợ về chính sách, vốn vay ưu đãi và hướng dẫn kỹ thuật từ các cấp chính quyền, giúp người dân mạnh dạn chuyển đổi quy trình sản xuất mà vẫn giữ gìn bản sắc truyền thống.

Thực tế cho thấy, các chương trình phát triển kinh tế nông thôn của TP Hà Nội, đặc biệt là Chương trình “Mỗi xã một sản phẩm OCOP” đã mở ra nhiều cơ hội giúp làng nghề tiếp cận thị trường rộng lớn hơn. Thông qua hội chợ, triển lãm, hoạt động quảng bá và kết nối tiêu thụ, miến dong làng So đã được giới thiệu rộng rãi hơn, giúp người dân tự tin khẳng định vị thế của hàng Việt trên thị trường trong nước và quốc tế.

Điều đáng mừng là anh Vương Đình Lương không phải là người duy nhất chọn con đường “ngược dòng” ấy. Ở làng So hôm nay, ngày càng nhiều bạn trẻ trở về quê hương, mang theo tri thức và tư duy mới để tiếp nối nghề của cha ông. Có người từng học Đại học Bách Khoa và các trường đại học lớn tại Hà Nội sau những trải nghiệm nơi phố thị lại nhận ra giá trị bền vững của nghề truyền thống.

“Làm nghề truyền thống trong thời đại mới không hề lỗi thời. Ngược lại, nếu biết tận dụng công nghệ để kể câu chuyện văn hóa của sản phẩm, đưa làng nghề truyền thống phát triển” - anh Vương Đình Lương bộc bạch.

Nhờ sự đổi mới trong cách nghĩ, cách làm, cơ sở miến dong Dũng Thúy đã trở thành điểm sáng trong phong trào phát triển làng nghề gắn với chương trình “Mỗi làng nghề một sản phẩm OCOP” của Hà Nội. Không chỉ góp phần bảo tồn giá trị văn hóa truyền thống, cơ sở còn giúp nâng cao thu nhập, tạo sinh kế ổn định cho người dân địa phương.

	Lắng nghe Nhân dân, xây dựng lực lượng Công an trong sạch, vững mạnh
	Festival Bảo tồn và Phát triển Làng nghề Quốc tế 2025 tổ chức tháng 11