Kết luận giám định “vênh nhau”?

Bị cáo tại phiên toà.

Sự đối lập ở 2 bản kết luận giám định?

Trước đó, ngày 1-12-2020, sau nhiều ngày xét xử, HĐXX TAND TP Huế, tỉnh Thừa – Thiên – Huế, đã quyết định trả hồ sơ điều tra bổ sung vụ án này. Bị cáo Phương bị cáo buộc tội “Cố ý gây thương tích”, “Hiếp dâm” và “Bắt giữ người trái pháp luật".

Khi đó, HĐXX nhận định, căn cứ các quy định của pháp luật, căn cứ kết quả xét hỏi, tranh tụng tại phiên tòa, xét thấy thiếu chứng cứ dùng để chứng minh hành vi phạm tội của Lê Quang Huy Phương mà không thể bổ sung tại phiên tòa được.

Về kết quả điều tra mới của CQCSĐT CATP Huế, luật sư Ngô Văn Nam cho rằng, 4 yêu cầu mà HĐXX nêu ra đã không được thực hiện triệt để, có dấu hiệu cố ý làm trái.

Cụ thể, HĐXX yêu cầu giám định bổ sung đoạn ghi âm đã được giám định. Trong bản Kết luận giám định 6906/C09(P6) ngày 26-12-2019 về nội dung đoạn băng ghi âm này, Giám định viên Trần Vương Hương Lam đã thừa nhận tại phiên tòa là nội dung giám định chưa đầy đủ vì còn nhiều tiếng địa phương và tạp âm nên để “…”, chưa thể dịch chính xác tất cả nội dung đoạn hội thoại, nếu có giám định viên là người địa phương và thêm thiết bị hỗ trợ thì có thể chính xác hơn những “...”.

Nhưng tại bản Kết luận điều tra số 01 thể hiện, ngày 21-12-2020 Viện Khoa học hình sự Bộ Công an đã có Kết luận giám định số 8802/C09-P6 với nội dung: “Tại các vụ trí có dấu “…” là những đoạn các nhân vật nói trùng nhau, nói quá nhỏ, lặp từ, lẫn tạp âm hoặc không nghe rõ. Có sự đối lập ở 2 bản kết luận giám định đối với đoạn ghi âm này, vậy đâu mới là nhận định đúng?

“CQCSĐT vẫn sử dụng nội dung bản trích dẫn đoạn ghi âm cũ để làm căn cứ nhằm mục đích buộc tội bác sỹ Phương trong khi đoạn trích dẫn đó đã được HĐXX TAND TP Huế bác bỏ do không đủ căn cứ, thiếu cơ sở. Mặt khác, khi tiến hành giám định bổ sung bản ghi âm trên CQĐT không nhận diện lại, đánh giá lại tính khách quan, tính hợp pháp của bản ghi âm mà vẫn tiếp tục sử dụng” - lời ông Nam.

Không thực nghiệm điều tra lại...

Đối với yêu cầu của toà về tiến hành thực nghiệm điều tra bằng cách dựng lại hiện trường, diễn lại hành vi, tình huống của bị cáo và bị hại từ khi bị hại đến và về ngày 17-9-2019, CQCSĐT đã không tiến hành thực nghiệm điều tra vì cho rằng không phù hợp và không đảm bảo an toàn, tính mạng, sức khỏe… Nêu quan điểm về vấn đề này, luật sư Hoàng Văn Hướng cho biết, thực nghiệm điều tra có rất nhiều hoạt động trong đó có dựng lại hiện trường, diễn lại hành vi, tình huống.

Trong vụ án này, bắt buộc phải thực nghiệm thì mới có thể xác định được sự thật khách quan. Bởi theo cáo trạng đã mô tả, lời khai của bị hại, lời khai của bị cáo, có sự mâu thuẫn. Do đó, cần thực nghiệm điều tra để xác định xem bị cáo có mục đích giao cấu trái ý muốn bị hại hay không.

Đồng quan điểm, luật sư Ngô Văn Nam cho rằng, việc CQĐT không thực nghiệm điều tra thì không thể làm bộc lộ bản chất thật của vụ án và đã ảnh hưởng rất lớn đến tính khách quan của vụ án. CQCSĐT dựa theo nội dung của đoạn băng ghi âm do chị D.H.T.T tự ghi, tự giao nộp để làm căn cứ buộc tội Lê Quang Huy Phương là sự áp đặt thiếu căn cứ.

“Đáng nói ở đây là đoạn băng ghi âm này chỉ thể hiện các âm thanh, lời nói lại được dịch ra theo sự suy diễn chủ quan của người tiến hành tố tụng. Việc thực nghiệm điều tra là để làm rõ những tình tiết quan trọng trong vụ án, mà thực tế cho thấy, đã có đủ căn cứ để khẳng định rằng việc thiếu đi những tình tiết đó sẽ dẫn đến thiếu cơ sở vững chắc để giải quyết đối với vụ án này”, luật sư Nam nêu vấn đề.

Đối với yêu cầu giám định lại tỷ lệ thương tích của bị hại tại thời điểm bị thương tích do căn cứ xác định tỷ lệ thương tích chưa rõ ràng, một số tài liệu do CQCSĐT thu thập gửi cơ quan giám định để làm căn cứ giám định là chưa đúng theo quy định của pháp luật. CQCSĐT cho rằng, không có căn cứ để tiến hành giám định lại tỷ lệ thương tích của chị D.H.T.T tại thời điểm bị thương tích.

Luật sư Hướng nói, theo quy định tại khoản 1, Điều 211 Bộ luật Tố tụng hình sự 2015, việc giám định lại được thực hiện khi có nghi ngờ kết luận giám định lần đầu không chính xác. Việc giám định lại phải do người giám định khác thực hiện.

Dựa trên kết quả tranh tụng tại phiên tòa xét xử, lời trình bày của bị cáo, bị hại, người làm chứng, giám định viên và những người có liên quan khác, cũng như căn cứ hồ sơ tài liệu vụ án, HĐXX đã cân nhắc và ra quyết định yêu cầu giám định lại.

Tuy nhiên, trong bản Kết luận điều tra bổ sung số 01/KLĐT-ĐTTH của CQCSĐT CATP Huế cũng như trong hồ sơ điều tra bổ sung, CQCSĐT lại thực hiện việc xin ý kiến giải thích hướng dẫn của Cục quản lý khám, chữa bệnh Bộ Y tế để rồi đơn vị này hướng dẫn CQĐT lấy ý kiến của chính đơn vị giám định ban đầu. Hoạt động này không phù hợp với quy định của pháp luật tố tụng hình sự.